Ἐθνομάρτυς Μητροπολίτης Δέρκων Γρηγόριος, τῆς Ἀχαΐας τό ἱερώτατον βλάστημα.
Κάθε χρόνο κατά μῆνα Ἰούλιο (πρῶτο Σαββατοκύριακο) τελοῦνται λαμπρές ἑορταστικές ἐκδηλώσεις, στήν Ζουμπάτα Πατρῶν, γενέτειρα τοῦ Ἐθνομάρτυρος Ἱεράρχου Γρηγορίου Δέρκων, ὁ ὁποῖος τό 1821, κρεμάστηκε ἀπό τούς Τούρκους στήν πύλη τοῦ Ἐπισκοπείου του, στά Θεραπειά τῆς Κωνσταντινουπόλεως.
Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος ἀνέδειξε τήν θυσία του, μέ τήν κατασκευή, στό χωριό τοῦ Ἐθνομάρτυρος τῆς προτομῆς του καί μέ λαμπρές κατ’ ἒτος ἐκδηλώσεις γιά νά τιμᾶται ἡ μνήμη του καί ἡ θυσία του γιά τήν Ἐκκλησία καί τό Γένος.
Ἒτσι καί φέτος, ἡ Ζουμπάτα γιά μιά ἀκόμη φορά πῆρε ζωή, μέ ἐπίκεντρο τοῦ ἑορτασμοῦ τόν ἱερό Ναό τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ὁ ὁποῖος ἀνεκαινίσθη καί ἀπεκατεστάθη γιά νά παραμένῃ μάρτυρας τῆς δόξης καί τῶν ἡρωϊκῶν σελίδων, τοῦ τόπου καί τῶν παιδιῶν του.
Γύρω ἀπό τήν Ἐκκλησιά τῆς Ζουμπάτας, οἱ πέτρες πού ἀπέμειναν ἀπό τά πατρογονικά τοῦ θρυλικοῦ Ἱεράρχη καί τῶν ἂλλων ἀγωνιστῶν, μαρτυροῦν τήν αἱματοποτισμένη πορεία καί ἱστορία τοῦ τόπου γιά τήν ἐλευθερία.
Ὁ Σεβασμιώτατος χοροστάτησε στόν πανηγυρικό Ἑσπερινό στόν Ναό τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου καί ἀνεφέρθη μέ συγκινητικά λόγια στήν μαρτυρική προσωπικότητα τοῦ ἀοιδίμου καί λεοντόψυχου Ἱεράρχου Γρηγορίου Δέρκων καί γενικώτερα στίς θυσίες Κληρικῶν καί Λαϊκῶν, ἡρώων καί μαρτύρων ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος κατά τήν διάρκεια τῆς πικρῆς τουρκικής σκλαβιᾶς.
Χαρακτήρισε τόν Γρηγόριο, λέοντα τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς Ἑλλάδος, ἀσυμβίβαστο Ἱεράρχη προκειμένου νά ὑπερασπιστῇ τήν Ὀρθοδοξία καί τό Ἒθνος, ἀποφασισμένο νά πεθάνῃ ὑπέρ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ καί τῆς σωτηρίας τοῦ ποιμνίου του, τό ὁποῖο ἒβλεπε νά ὀδυνᾶται, «μέ τό σουγιά στό κόκκαλο, μέ τό λουρί στό σβέρκο», ὡς θά ἒλεγε νεώτερος στιχουργός.
Ὁ Γρηγόριος ἒλαμψε ὡς Ἐπίσκοπος Λακεδαιμονίας, διάδοχος τοῦ Ἐθνοϊερομάρτυρος Ἀνανίου, ἀργότερα ὡς Ἐπίσκοπος Βιδινίου καί τέλος μεσουράνησε ὡς Μητρπολίτης Δέρκων, ὡς πρῶτος καί καλύτερος σύμβουλος κατ’ ἐκείνους τούς δύσκολους, ἀλλά ἡρωϊκούς καιρούς, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Ε’ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως καί ὡς μάρτυρας ὑπέρ Πίστεως καί Πατρίδος, λίγο καιρό μετά τόν ἀπαγχονισμό τοῦ ἡρωϊκοῦ καί ἁγίου Σφαγίου τοῦ Γένους, Γρηγορίου τοῦ Ε’.
Μετά τόν Ἑσπερινό μετέβησαν ὃλοι μέ λιτανευτική πομπή, μέ ἐπικεφαλῆς τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομο, στόν τόπο πού ἒχει στηθῆ ἡ προτομή τοῦ Γρηγορίου Δέρκων, ὃπου ἀνεπέμφθη δέηση καί κατετέθησαν στέφανοι.
Ὁ Σεβασμιώτατος εὐχαρίστησε καί ἐπήνεσε τόν δραστήριο Πρόεδρο τοῦ Ἐκπολιτιστικοῦ Συλλόγου Μοίρα Ζουμπάτας «Η ΘΑΝΑ» κ. Κωνσταντῖνο Ἀγγελόπουλο, φέρελπι καί εὐσεβέστατο νέο καί τούς συνεργάτας του, ὡς καί ὃλους τούς κατοίκους τῆς περιοχῆς Μοίρα, γιά τόν ἀγῶνα πού κάνουν ὣστε νά ξαναζήσῃ τό χωριό τους καί νά ἀναδειχθῇ ἡ λαμπρή ἱστορία του μέσα άπό τήν τιμή τῶν ἡρωϊκῶν τέκνων του.
Ὁ Σεβασμιώτατος ἒκλεισε τήν λαμπρά ἐκδήλωση καί τελετή λέγοντας ὃτι: «Ὁ Γρηγόριος Δέρκων, κρατώντας ψηλά καί μέ ὑπερηφάνεια, τό λάβαρο τῆς Ὀρθοδοξίας καί τῆς Ἑλλάδος, μᾶς δείχνει τόν δρόμο πού πρέπει νά ἀκολουθήσωμε, ὣστε ἡ Ἑλλάδα μας, ἡ Πατρίδα μας, νά συνεχίσῃ τήν πορεία της ὃπως τῆς ἀξίζει, ἓως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος…».