Η ΣΕΙΡΑ "ΑΝΘΗ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ"
ΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ "ΤΗΝΟΣ"
ΠΟΥ ΕΠΙΜΕΛΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ Ι. ΜΟΝΗΣ
ΧΡΥΣΟΠΟΔΑΡΙΤΙΣΣΗΣ ΝΕΖΕΡΩΝ ΠΑΤΡΩΝ
Κείμενο του θεολόγου Συμεών Πασχαλίδη
στο περιοδικό "ΘΕΟΔΡΟΜΙΑ" (τ.4, Οκτ-Δεκ 1999)
Μία πολύ σημαντική παρουσία στον χώρο των εκκλησιαστικών
εκδόσεων έχουν εδώ και αρκετές δεκαετίες οι Εκδόσεις "ΤΗΝΟΣ", πού εδρεύουν
στην Αθήνα. Στην τριακονταπενταετή εκδοτική τους πορεία οι εκδόσεις ΤΗΝΟΣ
σεμνύνονται για την παρουσίαση στο ελληνικό κοινό σπουδαίων μελετών πολλών
διακεκριμένων θεολόγων. Αναφέρουμε ενδεικτικά την επανέκδοση του μνημειώδους
έργου του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρυσοστόμου Παπαδοπούλου για
τους Νεομάρτυρες, την έκδοση δύο εξαιρετικά σπουδαίων βιβλίων του π. Πλακίδα
Desseille για το Μοναχισμό, με τίτλους "Τo Ευαγγέλιο στην έρημο. Συνοπτική
θεώρησι της ιστορίας του μοναχισμού" και "Ο Παχωμιακός Μοναχισμός"
(1992), σε μετάφραση του καθηγουμένου της Ι. Μονής Παναγίας Χρυσοποδαριτίσσης
Νικοδήμου Μπαρούση, καθώς και την έκδοση του βιβλίου "Ελληνισμός μαχόμενος"
του γνωστού καθηγητού της Θεολογικής Σχολής των Αθηνών π. Γεωργίου Μεταλληνού,
στο οποίο περιλαμβάνονται δεκατρείς μικρότερες μελέτες του, "που αναφέρονται
κυρίως στους τελευταίους δύο αιώνες του ιστορικού μας βίου και ενσαρκώνουν
την προβληματική του Γένους μας στην συνάντησή του με ξένους λαούς, ξένα
ρεύματα και ιδέες, που επίμονα εισβάλλουν στο σώμα του, προκαλώντας δημιουργικά
τη συνείδησή του". Δεν θα πρέπει επίσης να παραλείψουμε την έκδοση στη
σειρά των εκδόσεων ΤΗΝΟΣ "Αθωνικά Άνθη" των βιβλίων του π. Μωϋσέως
του Αγιορείτου, στα οποία είναι όντως διάχυτη η ευωδία των μυστικών ανθέων
του ιερού Άθωνος, την επανέκδοση της μνημειώδους μελέτης του αρχιμ. Ανδρονίκου
Δημητρακοπούλου (†1872) με τίτλο "H Ιστορία του Σχίσματος της Λατινικής
από της Ορθοδόξου Ελληνικής Εκκλησίας", καθώς και της γνωστής Επιστολής
του Ευγενίου Βουλγάρεως "πρός Πέτρον τον Κλαίρκιον περί των μετά το σχίσμα
Αγίων της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας και των γινομένων εν αυτή θαυμάτων",
η οποία είχε εκδοθεί για πρώτη φορά το 1844 και επανεκδόθηκε από τις εκδόσεις
ΤΗΝΟΣ το 1993 σε νεοελληνική απόδοση του κειμένου της από τον Γ. Κατσούλα,
υπό τον τίτλο "Ευγενίου Βουλγάρεως, Εκκλησία Αγίων, θαυμάτων, Διωγμών".
Τέλος, δεν μπορούμε να μην μνημονεύσουμε την ευσύνοπτη μελέτη του π. Νικοδήμου
Μπαρούση για τον Μοναχισμό της Μικράς Ασίας (1988) και την μετάφραση από
τον ίδιο του Οδοιπορικού της Αιθερίας, μιας δυτικής μοναχής, που πραγματοποίησε
τον 4ο αιώνα μία μεγάλη ιεραποδημία στους Αγίους Τόπους και στο Σινά και
εξιστορεί τις εμπειρίες της στο Οδοιπορικό της, καθώς και την έκδοση ενός
πολύ ενδιαφέροντος Αθωνικού Γεροντικού, με τον τίτλο "Άγνωστες οσιακές
μορφές Αγιορειτών του 19ου αιώνος".
Από την πλούσια εκδοτική παραγωγή των εκδόσεων ΤΗΝΟΣ θα
σταθούμε εδώ στη σειρά "ΑΝΘΗ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ", που πρωτοξεκίνησε το 1994 και
αριθμεί ήδη έξι τόμους, την επιμέλεια των οποίων είχαν οι πατέρες της
Ι. Μονής Παναγίας Χρυσοποδαριτίσσης Νεζερών στην Πάτρα. Σκοπός της σειράς
είναι να παρουσιάσει στο φιλάγιο αναγνωστικό κοινό Βίους Αγίων, περισσότερο
ή λιγότερο γνωστών, κειμένων που, όπως τονίζουν οι εκδότες στο προλογικό
σημείωμά τους, είναι ψυχωφελή και καλλιεργούν την ευσέβεια του ορθοδόξου
πληρώματος. Άλλωστε γι' αυτούς τους λόγους τα αγιολογικά αναγνώσματα κατέστησαν
εξαιρετικά λαοφιλή και γνώρισαν τόσο μεγάλη διάδοση στο χριστιανικό κόσμο
από την πρώτη στιγμή της εμφανίσεώς τους.
Την
σειρά εγκαινίασε η έκδοση του Βίου του αγίου Αλεξίου του ανθρώπου του
Θεού το 1994. Την επιλογή του γλαφυρού αυτού Βίου υπαγόρευσε προφανώς
η ύπαρξη της τιμίας κάρας του αγίου Αλεξίου στην Ιερά Μονή της Αγίας Λαύρας·
γι' αυτό εξάλλου το βιβλίο αυτό γνώρισε και δεύτερη έκδοση το 1998, εξ
αφορμής του εορτασμού των 600 ετών από την άφιξη της κάρας του αγίου Αλεξίου
στην εν λόγω μονή. Του πρωτοτύπου κειμένου του Βίου και της νεοελληνικής
αποδόσεώς του προτάσσεται σύντομη, κατατοπιστική εισαγωγή ενώ το συνοδεύουν
διευκρινιστικές σημειώσεις.
Ακολούθησε το 1994 ο "Βίος και Πολιτεία Ιεροθέου του
μακαρίου Γέροντος", κείμενο άγνωστο ως τότε, στο οποίο βιογραφείται
ο Κολλυβάς ιερομόναχος Ιερόθεος Γεωργίου (1762-1814), που εμόνασε αρχικά
στο Άγιον Όρος και στα τέλη του βίου του στην Ιερά Μονή Προφήτου Ηλιού
της Ύδρας. Οι επιμελητές της εκδόσεως συνέταξαν εμπεριστατωμενη εισαγωγή,
στην οποία παρουσιάζεται συνοπτικά το κίνημα των Κολλυβάδων, σκιαγραφείται
ο βίος του γέροντας Ιεροθέου και συζητούνται τα θέματα που αφορούν στην
έκδοση του χειρογράφου, το οποίο τον παραδίδει. Ιδιαίτερα χρήσιμες και
κατατοπιστικές είναι και οι "παραπομπές" που αναφέρονται σε διάφορα σημεία
της Εισαγωγής. Ακολουθεί η έκδοση του βίου, κατά την οποία διορθώθηκαν
σιωπηρά από τους εκδότες η ορθογραφία και η στίξη του κειμένου. Ο Βίος
του γέροντος Ιεροθέου αποκτά ιδιαίτερη αξία, όχι μόνο ως μία ψυχωφελής
διήγηση, μέσα από την οποία μεταφέρεται στον αναγνώστη της η νηπτική και
ησυχαστική εμπειρία μιας οσιακής μορφής του 18ου αιώνος, αλλά και ως μια
σημαντική πηγή που παρέχει ενδιαφέρουσες πληροφορίες για πρόσωπα και γεγονότα
στο Άγιον Όρος και σε άλλες περιοχές της υπόδουλης Ελλάδας κατά την κρίσιμη
αυτή περίοδο.
Τρίτο
κατά σειράν κυκλοφόρησε το 1995 ένα Μαρτύριο του Αποστόλου Ανδρέα υπό
τον τίτλο "Πρεσβυτέρων
και Διακόνων των Εκκλησιών της Αχαΐας: Μαρτύριον του Αγίου Αποστόλου Ανδρέου".
Στην προτασσόμενη του κειμένου και της μεταφράσεώς του Εισαγωγή οι επιμελητές
της εκδόσεως επιχειρούν μία ιστορική αναδρομή στην σχετική με τον απόστολο
Ανδρέα γραμματεία και διατυπώνουν την άποψη ότι το εκδιδόμενο κείμενο
ίσως να αποτελεί "τον πρωταρχικό πυρήνα όλων των άλλων έργων περί του
Αγίου Ανδρέου". Της εκδόσεως του Μαρτυρίου έπεται σύντομος σχολιασμός
και ακολουθούν δύο σύντομα Εγκώμια, γραμμένα από τον Πρόκλο Κωνσταντινουπόλεως
και τον Μέγα Αθανάσιο.
Σε έναν άλλο μεγάλο άγιο της Πελοποννήσου, τον όσιο Νίκωνα
τον "Μετανοείτε", είναι αφιερωμένος ο τέταρτος τόμος της σειράς (1997).
Και εδώ ο αναγνώστης θα συναντήσει στην ίδια επιμελημένη μορφή, που διακρίνει
και τους προηγουμένους τόμους, μία σύντομη, εμπεριστατωμένη εισαγωγή για
αυτή την σπουδαία οσιακή μορφή του 10ου αιώνος, καθώς και για τη χειρόγραφη
παράδοση και τις εκδόσεις του Βίου. Ακολουθεί το εκτενές κείμενο του πρωτότυπου
Βίου, συνοδευόμενο από νεοελληνική απόδοσή του από τον Γ. Κατσούλα, ενώ
στο τμήμα των "Σχολίων" διευκρινίζονται αρκετά σημεία του κειμένου. Σε
επίμετρο, τέλος, επανεκδίδεται και η Διαθήκη του οσίου Νίκωνος, στην οποία
ο Όσίος αναφέρεται στη μονή που ίδρυσε στην Πελοπόννησο και στα μετόχια
της.
Τό
επόμενο έτος κυκλοφόρησε ένα ακόμη αγιολογικό κείμενο, γραμμένο από έναν
πολυγραφώτατο εκκλησιαστικό συγγραφέα του 14ου αιώνος, το Νικηφόρο Κάλλιστο
Ξανθόπουλο. Είναι ο "Βίος και πολιτεία της οσίας Ευφροσύνης της εν
Κωνσταντινουπόλει", η οποία καταγόταν από την Πελοπόννησο και εκοιμήθη
οσιακώς στην Κωνσταντινούπολη κατά το πρώτο ήμισυ του 10ου αιώνος. Και
σ' αυτήν την έκδοση ακολουθούνται οι κανόνες πού διέπουν και τους άλλους
τόμους της σειράς. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι μετά την έκδοση του αρκετά
εκτενούς Βίου και της μεταφράσεώς του, έχει συμπεριληφθεί και ένα άλλο
έργο του ιδίου συγγραφέως, η Διήγησις περί της συστάσεως των εν τη
Πηγή της Θεοτόκου Ναών και περί των εν αυτοίς γενομένων θαυμάτων.
Και αυτή την έκδοση συνοδεύει ένας πλούσιος σχολιασμός, που ενημερώνει
τον αναγνώστη του βίου και τον κατατοπίζει επαρκώς.
Ο
τελευταίος τόμος (αρ. 6) της σειράς ΑΝΘΗ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ είναι ο άρτι κυκλοφορηθείς
"Βίος και Πολιτεία του οσίου Ρωμύλου του ερημίτου", ενός ολίγο
γνωστού αγίου της εποχής των Παλαιολόγων, μαθητού του οσίου Γρηγορίου
του Σιναΐτου, ο οποίος υπήρξε διδάσκαλος του Ησυχασμού στο Άγιον Όρος
και σε άλλες περιοχές. Στην εκτενή, εμπεριστατωμένη Εισαγωγή του έργου,
ο καθηγούμενος της Ι. Μονής Παναγίας Χρυσοποδαριτίσσης αρχιμ. Νικόδημος
Μπαρούσης παρουσιάζει κατ' αρχήν τη διδασκαλία του Ησυχασμού και την επίδραση
που αυτός ήσκησε στη Βουλγαρία, τη Σερβία, τη Ρουμανία και την Ρωσία.
Εν συνεχεία επικεντρώνει το ενδιαφέρον του στον όσιο Γρηγόριο το Σιναΐτη
και στον μαθητή του Ρωμύλο, εξετάζει το ζήτημα του βιογράφου του δευτέρου,
καθώς επίσης και τη χειρόγραφη παράδοση και τις προγενέστερες εκδόσεις
του Βίου. Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι για την έκδοση του κειμένου
χρησιμοποιήθηκαν δύο αθωνικά χειρόγραφα, που συνιστούν και τους αρχαιότερους
μάρτυρες της χειρόγραφης παραδόσεώς του. Έτσι, η έκδοση αυτή διαφοροποιείται
επί τα βελτίω, σε σχέση με τις προηγούμενες της σειράς, με την παράθεση
κριτικού υπομνήματος κάτω από το πρωτότυπο κείμενο και με την στιχαρίθμησή
του. Την εξαιρετικά προσεγμένη έκδοση του κειμένου συνοδεύει ένας μεγάλος
αριθμός σχολίων, ενημερωμένη βιβλιογραφία και, δίκην επιμέτρου, αποσπάσματα
ενός άλλου Βίου του οσίου Ρωμύλου, καθώς και χρονολόγιο του βίου του.
Γενικό γνώρισμα όλων των τόμων της σειράς ΑΝΘΗ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ
είναι η εξαιρετικά επιμελημένη μορφή τους, οι εμπεριστατωμένες εισαγωγές
τους, η προσεγμένη έκδοση των κειμένων και η επιτυχής απόδοσή τους στη
νεοελληνική γλώσσα, καθώς και ο ενδελεχής σχολιασμός τους. Είναι βέβαιο
πως το ίδιο επιτυχημένες θα είναι και οι προετοιμαζόμενες εκδόσεις στα
πλαίσια της ίδιας σειράς. Η πολυετής εκδοτική πείρα των εκδόσεων ΤΗΝΟΣ
και η επιμέλεια, γνώση και ευαισθησία των πατέρων της Ι. Μ. Χρυσοποδαριτίσσης
αποτελούν την καλύτερη εγγύηση γι' αυτό.
ΛΟΓΟΣ ΕΙΣ ΤΟ ΜΕΓΑ ΣΑΒΒΑΤΟΝ ΚΑΙ ΕΙΣ
ΤΟ ΠΑΘΟΣ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΓΙΑΝ ΑΝΑΣΤΑΣΙΝ
Θεοδώρου Β' Λασκάρεως
Κείμενο του Στέφανου Σκαρπέλλου
εφημερίδα "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ" (29-30/5/2000) (ΠΑΣΧΑ)
"Πένθιμος
ημέρα, χαράς μεγίστης παραίτιος. Πενθηρόν γαρ Χριστού, την χθες σταυρουμένου,
του λυτρωτού, το σύμπαν περιεβάλλετο, μεταβολή των στοιχείων, αθρόα των
φώτων αλλοίωσις, του σύμπαντος οδυρμός, πολλά τα επόμενα...".
Η ανωτέρω περικοπή είναι οι πρώτες φράσεις από τον "Λόγον
εις τε το Μέγα Σάββατο και εις το Πάθος του Κυρίου και εις την Αγίαν Ανάστασιν"
του ευσεβούς και σοφωτάτου αυτοκράτορος Βασιλέως Ρωμαίων, κυρού Θεοδώρου
Δούκα του Λάσκαρι (1222 - 1258).
Το σπάνιο αυτό ντοκουμέντο φέρει εις το φως για πρώτη φορά
η Ιερά Μονή Χρυσοποδαριτίσσης των Νεζερών Πατρών με την έκδοση και τον
σχολιασμό του αυτοκρατορικού λόγου. Το μοναστήρι έχει κι άλλες φορές παρουσιάσει
παρόμοιες σημαντικές εκδόσεις που βασίζονταο σε ανάλογες έρευνες.
Η δε παρούσα έκδοση έχει ξεχωριστό ενδιαφέρον αφού έρχεται
επικαίρως και κυρίως αναφέρεται στην σπάνια προσωπικότητα του αυτοκράτορος,
η οποία διεκρίθη προς την φιλοσοφική της παιδεία και για την θεολογική
της συγκρότηση.
Στην εισαγωγή της κριτικής εκδόσεως του Λόγου ο ηγούμενος
της Μονής Αρχιμανδρίτης Νικόδημος σημειώνει μεταξύ άλλων για τον Θεόδωρο
Λάσκαρι. γνωστότατο και ως συγγραφέα του Μεγάλου Παρακλητικού Κανόνος
που ψάλλεται κατά το δεκαπενταύγουστο:
"Ο μετά χείρας Λόγος είναι ένα ανέκδοτο έργο που εξεφωνήθη
ερί τα τέλη της ζωής του. Είναι αγλαός καρπός της υψηλής θεολογικής του
εμβέλειας, όχι όμως και αντιπροσωπευτικός της φιλοσοφικής του καταρτίσεως.
Ο θεολόγος βασιλεύς, εις τον Λόγον τούτον της τελευταίας
περιόδου της ζωής του, υποστέλλει τον εκ της θύραθεν σοφίας στοχασμόν
του και αφήνι να εκχυθεί το περίσσευμα της καρδίας του, η αφοσίωσίς του
εις τον Χριστόν και η προσδοκία της Αναστάσεως".
Ας σημειωθεί εν κατακλείδι ότι ο Θεόδωρος Λάσκαρις απεβίωσε
μόλις 36 ετών και η "βαρειά" νόσος εκ της οποίας εκοιμήθη έγινε
ο λυτρωτικός σταυρός, που τον οδήγησε στην πνευματική του ανάσταση.
Λόγος Θ. Λασκάρεως εις την Ανάστασιν
Κείμενο του συντονιστού των Αρσακείων
Σχολείων Πατρών κ. Ιωάννου Φ. Αθανασόπουλου
στην εφημερίδα "ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ" (4/6/2000)
Ενα
από τα Αχαϊκά Μοναστήρια, που ανάγει την αρχή του στους Βυζαντινούς χρόνους,
με σοβαράν την παρουσίαν του στην τοπική εκκλησιαστική ιστορία κατά τους
χρόνους της Τουρκοκρατίας, είναι και το Μοναστήρι της Παναγίας Χρυσοποδαρίτισσας
στα Νεζερά, απέναντι του Καλάνου και της Καλάνιστρας. Εχει τιμηθεί κατά
καιρούς με σταυροπηγιακά σιγίλια διαφόρων Πατριαρχών, όπως Κυρίλλου του
από Βεροίας (1635), Κυρίλλου του Ε' (1750), Προκοπίου (1786) και Γρηγορίου
Ε' του εθνομάρτυρος (1798). Δεν διασώζει την αρχική του μορφή, διότι υπέστη
πολλές δοκιμασίες. Επέζησε όμως των κακών περιστάσεων και είναι συνδεδεμένο,
όπως και οι άλλες Μονές της χώρας, με την ζωντανή παράδοση του Έθνους.
Σήμερα το Μοναστήρι της Παναγίας Χρυσοποδαρίτισσας παρουσιάζει
μιάν έντονη πνευματική ακμή. Ευρίσκει την παλαιά του αίγλη και αναδεικνύεται
σε μοναστικό κέντρο με πνευματική ακτινοβολία, που εξέρχεται των ορίων
της Ιεράς Μητροπόλεώς μας. Τούτο οφείλεται στην ακάματη δραστηριότητα
του σεμνού ηγουμένου της Μονής αρχιμ. Νικοδήμου Μπαρούση και της συνοδείας
του, οι οποίοι, από κοινού, επιτελούν έργον ιδιαιτέρως αξιόλογον. Με τον
άρτιο επιστημονικόν εξοπλισμό που διαθέτουν, με τις εξαίρετες ερευνητικές
και ερμηνευτικές ικανότητές τους που τους επιτρέπουν να μελετούν κώδικες
και χειρόγραφα, έχουν πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα περισπούδαστες εκδόσεις
αγιολογικών κυρίως κειμένων, τα οποία καλλιεργούν και οικοδομούν την πίστη
και την ευσέβεια των αναγνωστών και οπωσδήποτε αυξάνουν "τον ζήλον
και την παιδείαν και την μίμησιν των την ουρανίαν πολιτείαν εθελόντων
κατορθώσαι και των εις βασιλείαν ουρανών βουλομένων οδεύειν οδόν".
Στην σειρά αυτών των εκδόσεων προσετέθη πρόσφατα η "εν
είδει κριτικού κειμένου" δημοσίευση ανεκδότου, μέχρι σήμερα, πανηγυρικού
λόγου "εις το Μέγα Σάββατον και εις το Πάθος τον Κυρίου και εις την
αγίαν Ανάστασιν" του πολυμαθούς και λογίου αυτοκράτορος της Νικαίας
Θεοδώρου Β' του Λασκάρεως (1204-1222), τον οποίον εξεφώνησε περί το τέλος
της ζωής του. Η επιμελώς φροντισμένη και καλαίσθητη έκδοση του λόγου και
αρτία τυποτεχνική του εμφάνιση δίδει εν πρώτοις μίαν αρίστη εικόνα στον
αναγνώστη. Για την έκδοση του κειμένου χρησιμοποιήθηκαν από τους Πατέρες
της Μονής οι δύο Κώδικες που σώζονται στην Ελλάδα, ο ένας στην Ι. Μονή
Αγίων Πάντων των Πατρών και ο δεύτερος στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Τυρνάβου
Θεσσαλίας. Προτάσσεται ευσύνοπτη ενημερωτική εισαγωγή στην οποίαν σκιαγραφούνται
αδρομερώς η προσωπικότης και το έργο του συγγραφέως και ποιητού Βασιλέως,
η περιγραφή των κωδίκων στους οποίους έχει διασωθεί το έργον και ακολούθως
δημοσιεύεται ο λόγος με παράλληλη απόδοση σε γλαφυρή νεοελληνική γλώσσα.
Τόσον η εισαγωγή όσο και το κείμενο συνοδεύονται από χρησιμότατα σχόλια
και διευκρινιστικές σημειώσεις, οι οποίες διευκολύνουν την πληρέστερη
κατανόησή τους, είναι δε ενδεικτικές της επιστημονικής και ερευνητικής
ευσυνειδησίας και της φιλολογικής ικανότητας των εκδοτών.
Με
το βιβλίο αυτό ο αναγνώστης έχει στην γλώσσα του ένα βαθυστόχαστο θεολογικό
κείμενο με πνευματικό κάλλος, θαύμα ρητορικού ύφους και ορθοδόξου πληρότητος
με χρήση αγιογραφικών ρητών και συχνή αναφορά στον Πατερικό λόγο και την
υμνολογία της Εκκλησίας, στο οποίον ο λόγιος Αυτοκράτωρ ομιλεί για το
Πάθος και την Ανάσταση του Ιησού, που είναι αδιάσειστο ιστορικό γεγονός,
πιστοποιεί την Θεότητά Του και κατευθύνει τον εν Χριστώ άνθρωπον στην
εσχατολογική ένωση με τον Χριστόν και την θέωσή του. Ενα κείμενο με μια
ποιητική διάθεση τονικού ρυθμού, που όταν το διαβάσουμε προσεκτικά έχουμε
την εντύπωση μουσικής απαγγελίας. Είναι γνωστόν άλλωστε ότι ο εν λόγω
Αυτοκράτορας υπήρξε ρήτωρ γλαφυρός και ερμηνευτής των γραφών σοφώτατος,
με ιδιαίτερες επιδόσεις και στην Υμνογραφία: Ενα από τα υμνογραφικά κείμενά
του είναι και ο Μέγας Παρακλητικός Κανών, που χρησιμοποιεί μέχρι σήμερα
η Εκκλησία.
Eίvαι παρήγορο το γεγονός και πρέπει να τύχει ιδιαιτέρας
προσοχής, ότι στην εποχή μας έχει κατανοηθεί η αξία και η σπουδαιότητα
εκδόσεως παρομοίων κειμένων και ότι το κουραστικό και χρονοβόρο πνευματικό
αυτό έργο -αν λάβει κανείς υπ' όψιν του την κακή κατάσταση των περισσοτέρων
κωδίκων και χειρογράφων- ευρίσκει πρόθυμους τον ρέκτην ηγούμενον και τους
Πατέρες της Ι. Μονής Χρυσοποδαρίτισσας. Με το έργο που επιτελούν αποδεικνύουν
περίτρανα, ότι η ζωή των ορθοδόξων Μοναχών δεν είναι αδράνεια και απραξία,
αλλά δοκιμασία και υπαρξιακή βίωση της Πίστεως ή όπως λέγει ο άγιος Γρηγόριος
ο Νύσσης "πράξη ησυχίας και ησυχία με δράση".
|