"ΤΟΛΜΗ"
ΤΟ ΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΗΣ
Ι. ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΑΘΗΝΩΝ.
ΤΕΥΧΟΣ 7 (ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2001)
ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΑΝΑΣΤΑΣΗ
ΦΑΚΕΛΟΣ ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ
ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
ΑΝΑΣΤΑΣΗ |
1. |
Η Ανάσταση, πηγή
ζωής αιωνίου,
του πρωτοπρ. Νικολάου Χ. Ιωαννίδη |
|
|
|
Δια της Αναστάσεως του Θεανθρώπου, η ανθρώπινη φύση οδηγήθηκε
τελεσίδικα στην οδό της αθανασίας, και έγινε φοβερή και γι'
αυτόν το θάνατο.
[...]
Οι άνθρωποι καταδίκασαν το Θεό σε θάνατο, ο Θεός, όμως, διά
της Αναστάσεώς Του, "καταδικάζει" τους ανθρώπους
σε αθανασία.
|
|
2. |
Η Ανάσταση των
σωμάτων - "προσδοκώ ανάσταση νεκρών",
του πρωτοπρ. Σταματίου Σκλήρη, θεολόγου, ιατρού, αγιογράφου |
|
|
|
Ο Χριστός βεβαιώνει τους μαθητές ότι δεν άλλαξε ταυτότητα,
ότι είναι ο Ίδιος, επιδεικνύοντας τα στίγματα του Πάθους πάνω
στο ίδιο Του το σώμα "ίδετε τας χείρας μου και τους πόδας
μου, ότι αυτός εγώ ειμί· ψηλαφήσετέ με και ίδετε ότι πνεύμα
σάρκα και οστέα έχει, καθώς εμέ θεωρείτε έχοντα".
[...]
Η πλήρης αλήθεια του Ιησού Χριστού βρίσκεται μετά την Ανάστασή
του, όπου πλέον υπάρχει μ' έναν τρόπο που θα είναι αιώνιος
και δε θα υφίσταται κανέναν απολύτως περιορισμό.
|
|
3. |
Πάσχα, Διάβαση
εκ του Θανάτου προς τη Ζωή,
του Αρχιμ. Γεωργίου Καψάνη, Καθηγουμένου Ι. Μονής Οσίου Γρηγορίου
Αγίου Όρους |
|
|
|
Όλο το μυστήριο της Ορθοδόξου Πίστεώς μας, σύμφωνα με το
διδάσκαλο της οικουμένης άγιο Απόστολο Παύλο, συνοψίζεται
στο μυστήριο της Αναστάσεως του Χριστού μας.
[...]
Η σωτηρία για μας έγκειται στο να μπορέσει ο νεκρός άνθρωπος
να ζωοποιηθεί, να αναστηθεί. Ως εκ τούτου, μόνον εκείνος που
ζωοποιεί τον άνθρωπο είναι Σωτήρ και Λυτρωτής των ανθρώπων.
|
|
4. |
Η θεολογική
προσέγγιση της Αναστάσεως σε Ανατολή και Δύση,
του Αρχιμ. Πλακίδα Deseille (μετάφραση Ελένης Κυρανάκη)
|
|
|
|
Ο Χριστός ανέστη, γιατί ο Υιός του Θεού δεν μπορούσε να παραμείνει
σε κατάσταση θανάτου. Αλλά η Ανάσταση, τοιουτοτρόπως νοούμενη,
δεν αφορά τη σωτηρία του ανθρώπου. Ο Χριστός έσωσε την ανθρωπότητα
μόνο με τα Πάθη Του και το θάνατό Του.
[...]
Σύμφωνα με τους αγίους Πατέρες, ο Λόγος του Θεού, με την
ενσάρκωσή Του, προσέλαβε την ανθρώπινη φύση, με όλες τις συνέπειες
της αμαρτίας. Η οδύνη και ο θάνατος υπήρξαν αποτέλεσμα του
χωρισμού του ανθρώπου από τον Θεό, μετά τη διάπραξη της αμαρτίας.
Η αποδοχή της αμαρτίας από το Χριστό σηματοδοτεί την τέλεια
αγάπη Του.
|
|
5. |
Η Εικόνα της
Αναστάσεως του Χριστού (Ιστορική Εξέλιξη),
του Γεωργίου Β. Αντουράκη, Αρχαιολόγου Καθηγητού Θεολογικής
Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών |
|
|
|
Ορθώς η Εκκλησία διακηρύσσει ότι ο Χριστός "Σταυρόν
υπομείνας δι ημάς, θανάτω θάνατον ώλεσεν" (Πεντηκοστάριον).
Έτσι, από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, η Ανάσταση παραλληλίζεται
ή και συμβολίζεται με την εικόνα της Σταύρωσης.
[...]
Κατά τον 6ο αιώνα, εμφανίστηκε -προς λειτουργική χρήση- ένας
άλλος εικονογραφικός τύπος της Αναστάσεως. Είναι γνωστός ως
"Λίθος", όπου εικονίζονται οι Μυροφόρες στο "κενό
μνημείο" ή και η εμφάνιση του Χριστού σε αυτές.
|
|
|
ΦΑΚΕΛΟΣ:
ΝΤΟΣΤΟΓΙΕΦΣΚΙ |
1. |
Το
πρόβλημα του ανθρώπου στον Ντοστογιέφσκι,
του Αθανασίου Γιέφτιτς, επισκόπου πρ. Ζαχουμίου και Ερζεγοβίνης |
|
|
|
Ο Ντοστογιέφσκι μένει πιστός στην αρχική του θέση να σωθεί
ο άνθρωπος και ως πρόσωπο και ως κοινωνία.
[...]
Ο άνθρωπος πρέπει να μείνει άνθρωπος, και στο Χριστό έμεινε
άνθρωπος· γιατί το κάθε σύστημα, που πάει να σώσει τον άνθρωπο
δημιουργώντας ένα γενικό άνθρωπο, έναν άνθρωπο που το πρόσωπό
του έχει χαθεί, είναι απάνθρωπο.
|
|
|
2. |
Εκατόν
είκοσι χρόνια από το θάνατό του -
Ο Ντοστογιέφσκι από το Πάθος στην Ανάσταση,
του καθηγητή κ. Μιχ. Κ. Μακράκη |
|
|
|
Πρίν 20 χρόνια, το καλοκαίρι του 1981, μ' ευκαιρία την 400η
επέτειο από το θάνατο του Ντοστογιέφσκι, πηγα στον τάφο του,
στο μοναστήρι Αλεξαντρόφσκαγια Λαύρα, στο τότε Λένινγκραντ
και σημερινή πάλι Αγία Πετρούπολη.
[...]
Όταν, την καλοκαιριάτικη εκείνη μέρα. βρέθηκα μπροστά στον
τάφο του Ντοστογιέφσκι, οι σημύδες ήταν γεμάτες από φύλλα,
ρίχνοντας τον ίσκιο τους πάνω στον τάφο.
|
|
|
3. |
Από
το Καμίνι στο Ωσαννά
του Αρχιμανδρίτου Ηλία Μαστρογιαννόπουλου |
|
|
|
Από τη ζωή αυτή του εκνευρισμού και της απελπισίας που τον
επότισε η κοσμική ζωή, ήρθε να τον βγάλει η απασχόλησή του
με άλλα ενδιαφέροντα, κοινωνικοπολιτικά. Το 1847, ο Ντοστογιέφσκι
λαμβάνει μέρος σε ένα μυστικό επαναστατικό κύκλο.
[...]
Οι "Δαιμονισμένοι" (ή οι "Δαίμονες")
είναι το τραγικό έργο μέσα στο οποίο παρουσιάζει, στο πρόσωπο
διαφόρων αθέων, πόσο απεχθές πράγμα είναι η αθεΐα.
[...]
Δύο γεγονότα των τελευταίων ετών της ζωής του μας φανερώνουν
ότι η μορφή που κυριαρχεί στην ψυχή του και τον γοητεύει είναι
ο Χριστός
|
|
|
ΤΟ
ΠΑΣΧΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ,
ΤΟΥ ΜΩΡΑΪΤΙΔΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΠΛΑΝΑ |
"Καθαρθώμεν τας
αισθήσεις και οψόμεθα τω απροσίτω φωτί της Αναστάσεως Χριστόν εξαστράπτοντα
και χαίρετε φάσκοντα τρανώς ακουσόμεθα, επινίκιον άδοντες"
του Νικολάου Καπνιά
|
|
Τα κείμενα του Παπαδιαμάντη και του Μωραϊτίδη μας δίνουν
όψεις του αθηναϊκού Πάσχα, όπως οι ίδιοι το ζούσαν στις αρχές
του 20ου αιώνα, πρίν από 100 περίπου χρόνια.
[...]
Πολλοί Αθηναίοι, μαζί με λίγους ευλαβείς ιερείς, νιώθουν
την ανάγκη να βρεθούν, ανήμερα Κυριακή του Πάσχα, στον τόπο
που βρίσκονται οι κεκοιμημένοι, στα κοιμητήρια, να πουν και
σε αυτούς το "Χριστός Ανέστη", σε αυτούς που ήδη
προσμένουν την τελική Ανάσταση των νεκρών.
|
|
|
Ο
ΚΟΙΝΟΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΤΟΥ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ |
"Των Ελλήνων οι
κοινότητες" εορτάζουν το Πάσχα
του Νικολάου Καπνιά
|
|
Σε περιοχές της Θράκης, καθώς και στην Καστοριά της Λακωνίας,
συνηθίζονταν να τοποθετούν οι πιστοί κόκκινα αυγά, καθώς και
άλλα τρόφιμα (ψωμί, τυρί), στους τάφους των συγγενών, το βράδυ
του Μεγάλου Σαββάτου.
[...]
Ο χορός του Πάσχα αρχίζει πάντοτε με σεμνά βήματα - γι' αυτό
και σε πολλές περιοχές της χώρας τον σύρει πρώτος ο παπάς
του χωριού.
|
|
|
JOHN
TAVENER: ΣΥΝΘΕΤΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΕΠΕΚΕΙΝΑ... |
|
|
Στις συνθέσεις του Tavener ο ακροατής συναντά την επανασύνδεση
της μουσικής τέχνης με τη μεταφυσική της ρίζα και το πνευματικό
περιεχόμενό της.
[...]
Συχνά στα έργα του χρησιμοποιείται ως βάση η oκτώηχος και
οι μετρικοί κανόνες της βυζαντινής μουσικής παράδοσης, που
ο Tavener λατρεύει.
|
|
Ο John Tavener γεννήθηκε το 1944 και ασπάστηκε
την Ορθοδοξία το 1977. Μεγάλωσε στην ατμόσφαιρα και το κλίμα
της πρεσβυτεριανής εκκλησίας, αφού ο πατέρας του ήταν οργανίστας
στον Άγιο Ανδρέα του Χάμπστεντ. Άρχισε σιγά - σιγά κι ο ίδιος
να διεισδύει στο χώρο της μουσικής, παίζοντας όργανο στην εκκλησία
του Αγίου Ιωάννη, στο Κένσιγκτον, διευθύνοντας χορωδίες και
απολαμβάνοντας τους βικτωριανούς ύμνους. Σε ηλικία μόλις 17
ετών, γράφει το πρώτο του έργο, ένα "Κρέντο", σε μορφή
ορατορίου. Από τότε, διακόνησε και διακονεί, συνειδητά και επίμονα,
το χώρο της μουσικής. Από το 1977, είναι μέλος της Ρωσικής Ορθόδοξης
Εκκλησίας και λάτρης της Ελλάδας. |
|
|