Θεσσαλονίκη, 10/08/1999 (MΠΕ)

Δυο μήνες μετά την ίδρυση της Μεταβατικής Διοικητικής Αποστολής του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο (UNMIK) το Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων παρουσιάζει αναλυτικά το ρόλο και τους στόχους της αποστολής, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ.

Τι είναι η UNMIK

Η UNMIK - Μεταβατική Διοικητική Αποστολή του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο - είναι μια ειρηνευτική επιχείρηση υπό την δικαιοδοσία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με στόχο την ανόρθωση και την ανασυγκρότηση του Κοσσυφοπεδίου καθώς και την προετοιμασία της περιοχής για εκλογές και μελλοντική αυτονομία.

Τετάρτη 14 Ιουλίου 1999 - Θεσσαλονίκη

410 Ρώσοι αλεξιπτωτιστές και 131 οχήματα αποβιβάζονται στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, ενδιάμεσο σταθμό τους για το Κοσσυφοπέδιο, όπου θα ενταχθούν στο ρωσικό απόσπασμα της KFOR.

Η UNMIK ιδρύθηκε στις 10 Ιουνίου 1999, με την απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας. Με την ίδια απόφαση εξουσιοδοτείται μια δύναμη ασφαλείας του ΝΑΤΟ, ονομαζόμενη KFOR (Kossovo force), να εισέλθει στο Κοσσυφοπέδιο.

Η KFOR έχει εντολή να επιβλέψει την αποχώρηση των Γιουγκοσλαβικών Δυνάμεων και την αποστρατικοποίηση του Κοσσυφοπεδίου, καθώς και να διατηρήσει το νόμο και την τάξη, έως ότου οργανωθεί η τοπική αστυνομική δύναμη και η πολιτική διοίκηση του Κοσσυφοπεδίου.

Η KFOR ασχολείται κυρίως με την ασφάλεια. Καθήκον της είναι να αποτρέψει οποιοδήποτε ξέσπασμα εχθροπραξιών αλλά και να διατηρήσει την δημόσια ασφάλεια στο Κοσσυφοπέδιο.

Η UNMIK έχει αναλάβει όλους τους τομείς της πολιτικής διοίκησης - από την αστυνόμευση, τη λειτουργία των τραπεζών, την επαναλειτουργία της ταχυδρομικής υπηρεσίας και των τηλεπικοινωνιών, μέχρι την οργάνωση εκλογών. Σε συνεργασία με το λαό του Κοσσυφοπεδίου, η UNMIK, θα εκτελέσει μεταξύ άλλων, αυτές τις βασικές διοικητικές λειτουργίες, ενώ παράλληλα θα εγκαθιδρύσει και θα επιτηρήσει την ανάπτυξη προσωρινών δημοκρατικών αυτοδιοικούμενων θεσμών, για την εξασφάλιση ειρηνικής και φυσιολογικής ζωής για όλους τους κατοίκους του Κοσσυφοπεδίου.

Παρασκευή 16 Ιουλίου 1999 - Pristina

Ο επικεφαλής της UNMIK κ. Bernard Kouchner φιλοξενεί την πρώτη συνάντηση Σέρβων και Αλβανών ηγετών, στην προσπάθεια του ΟΗΕ να γεφυρώσει τις εθνικές διαφορές στο Κοσσυφοπέδιο.

Επικεφαλής της UNMIK, είναι ο Bernard Koucher, Ειδικός Απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ (SRSG), κοινοβουλευτικός και πρώην υπουργός Υγείας της Γαλλίας.

Ποιες είναι οι αρμοδιότητες της UNMIK

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έχει δώσει στην UNMIK σημαντικές εξουσίες στο Κοσσυφοπέδιο. Η UNMIK θα έχει τις απόλυτες νομοθετικές και διοικητικές εξουσίες. Ο Ειδικός Απεσταλμένος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, είναι ο ανώτερος πολιτικός διοικητής στο Κοσσυφοπέδιο. Ώσπου να εγκαθιδρυθούν οι νόμιμες τοπικές εξουσίες, η UNMIK θα διοικεί και θα επιβάλλει το εσωτερικό δίκαιο, θα είναι "η φωνή της εξουσίας".

Τόσο η UNMIK όσο και η KFOR πήραν την εξουσιοδότηση από το Συμβούλιο Ασφαλείας, σύμφωνα με το Κεφάλαιο VII του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, το οποίο αναφέρει ότι η εντολή της UNMIK και οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, μπορούν να επιβληθούν ακόμα και δια της βίας, εφόσον παραστεί ανάγκη.

Η KFOR και η UNMIK συνεργάζονται στενά για την υλοποίηση των έργων και των στόχων, που καθορίζονται από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Η KFOR θα συνεχίσει να έχει την ευθύνη της δημόσιας τάξης και ασφάλειας έως ότου η Διεθνής Αστυνομία του ΟΗΕ υπό την αιγίδα της UNMIK, και η νέα Αστυνομική Υπηρεσία του Κοσσυφοπεδίου, να μπορέσουν να αναλάβουν αυτήν την ευθύνη. Η UNMIK θα είναι επίσης υπεύθυνη για την επαναλειτουργία αυτόνομου δικαστικού συστήματος στο Κοσσυφοπέδιο και την επίβλεψη απόδοσης της δικαιοσύνης.

Παρασκευή 6 Αυγούστου 1999 - Kamenica

Ρώσος στρατιώτης της KFOR παίζει με νεαρό Αλβανό.

Η UNMIK θα βασιστεί στους ισχύοντες νόμους της περιοχής του Κοσσυφοπεδίου, πριν από τις 24 Μαρτίου 1999, με την προϋπόθεση ότι αυτοί δεν είναι ασυμβίβαστοι προς τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων (απόφαση 1244), ή προς τους άλλους κανόνες που έχει προσδιορίσει η UNMIK. Ο SRSG έχει την αρμοδιότητα να ακυρώσει ή να απαγορεύσει οποιουσδήποτε νόμους έρχονται σε αντίφαση με την εντολή της UNMIK.

Ο SRSG μπορεί να διορίσει αξιωματούχους στη Μεταβατική Διοίκηση, καθώς και να απομακρύνει αξιωματούχους σε περίπτωση που ενεργήσουν κατά τρόπο ασύμβατο με τις αρχές και τους στόχους που καθορίζονται με την απόφαση 1244.

Η απόφαση 1244 επίσης επαναβεβαιώνει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας, της οποίας το Κοσσυφοπέδιο παραμένει τμήμα. Η UNMIK δεν μπορεί μονομερώς να μεταβάλλει το καθεστώς της περιοχής ή τα σύνορά της. Όμως η αποστολή θα διαδραματίσει ρόλο στη διευκόλυνση των συνομιλιών για το οριστικό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου.

Θα έχει ο λαός του Κοσσυφοπεδίου "φωνή" στη Μεταβατική Διοίκηση;

Θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια για να συμπεριληφθούν άτομα όλων των κοινοτήτων και πολιτικών πεποιθήσεων στο έργο και τις αποφάσεις της UNMIK. Στις 16 Ιουλίου, ο SRSG συγκάλεσε το Μεταβατικό Συμβούλιο του Κοσσυφοπεδίου (το οποίο συμπεριλαμβάνει αντιπροσώπους των κυρίων εθνικών κοινοτήτων και των σημαντικότερων πολιτικών ομάδων οι οποίοι και θα διαδραματίσουν συμβουλευτικό ρόλο) για να διασφαλίσει ότι ο λαός του Κοσσυφοπεδίου θα έχει άμεση ανάμιξη στις αποφάσεις και τις ενέργειες της UNMIK.

Δημιουργούνται Μικτές Αστικές Επιτροπές για να επιλύουν τις διαφορές και να διασφαλίζουν την ομαλή διοίκηση σε τομείς όπως αυτοί της δικαιοσύνης, της υγείας, της εκπαίδευσης, της οικογενειακής μέριμνας, των υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και υγιεινής, της οικονομίας, της χρηματοδότησης, της επικοινωνίας και των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Η UNMIK επιδιώκει την εκπροσώπηση ενός ευρέως φάσματος κοινοτήτων του Κοσσυφοπεδίου σε αυτές τις επιτροπές, επιλέγοντας άτομα με πείρα στον τομέα της κάθε επιτροπής ή άτομα που χαίρουν σεβασμού σε οικογενειακές ομάδες και κοινότητες. Αυτά θα συμβουλεύσουν την UNMIK και τις τοπικές αρχές σε θέματα όπως η ενσωμάτωση των εργατών, ή τα σχέδια για την αποκατάσταση, ανάπτυξη και βελτίωση των δημοσίων υπηρεσιών.

Πως είναι οργανωμένη η UNMIK

• Πολιτική διοίκηση
• Ανθρωπιστική Βοήθεια
• Εκδημοκρατισμός και οικοδόμηση θεσμών
• Αναδόμηση

Το κάθε ένα από τα τέσσερα διεθνή σώματα θα έχει την ευθύνη για έναν από αυτούς τους τομείς, θα συνεργαστούν στο πλαίσιο της UNMIK.

Η πολιτική διοίκηση είναι η άμεση ευθύνη του ΟΗΕ. Ο SRSG έχει διορίσει διεθνείς πολιτικούς διοικητές σε πέντε περιφέρειες της περιοχής -Pristina, Pec, Kosovska Mitrovica, Ctyilane και Priznen - και σε δήμους της περιοχής. Αυτοί οι διοικητές θα ασκούν την τοπική εξουσία και θα επιβλέπουν την επανένταξη του εργατικού δυναμικού στα δημόσια ιδρύματα, καθώς και την ομαλή λειτουργία και ανασυγκρότηση των ιδρυμάτων αυτών.

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) συντονίζει όλη την ανθρωπιστική βοήθεια και την όσο το δυνατόν γρηγορότερη οικιστική ανοικοδόμηση.

Ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) είναι υπεύθυνος για τον εκδημοκρατισμό και την οικοδόμηση των θεσμών -συμπεριλαμβανομένης και της λειτουργίας μίας αστυνομικής ακαδημίας, που θα εκπαιδεύει τα μέλη μιας νέας Αστυνομικής Υπηρεσίας για το Κοσσυφοπέδιο (KPS)- για την επίβλεψη των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την ανάπτυξη των μέσων μαζικής ενημέρωσης και τη διοργάνωση των εκλογών.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) είναι υπεύθυνη για την συνολική ανοικοδόμηση καθώς επίσης και για την οικονομική ανόρθωση. Προς το παρόν γίνεται μιας λεπτομερής αποτίμηση των καταστροφών, συμπεριλαμβανομένης και μιας μελέτης που αφορά τα προβλήματα δομής σε σημαντικούς τομείς για να τεθούν οι βάσεις ενός σχεδίου ανασυγκρότησης.

Τι κάνει η UNMIK για να παρέχει άμεση ανθρωπιστική βοήθεια

Το πρώτο μέλημα ήταν να αποκτηθεί μια γρήγορη και ξεκάθαρη εικόνα των αναγκών του λαού του Κοσσυφοπεδίου, και με βάση αυτήν να υπάρξει μία ταχεία επέμβαση χρησιμοποιώντας κεφάλαια προερχόμενα από διεθνείς δωρητές. Πολλές υπηρεσίες του συστήματος του ΟΗΕ, όπως το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Τροφίμων (WFP), η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), η UNICEF και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) και περίπου 45 μη-κυβερνητικοί οργανισμοί, παρέχουν ανθρωπιστική βοήθεια στο Κοσσυφοπέδιο.

Η UNHCR, συντονίζει το έργο της ανθρωπιστικής κοινότητας, διασφαλίζοντας ότι ο λαός του Κοσσυφοπεδίου καθώς θα επιστρέφει στις εστίες του, θα έχει επάρκεια στέγης, τροφής, καθαρού (πόσιμου) νερού, ιατρικής περίθαλψης και απασχόλησης, ιδίως καθώς πλησιάζει ο χειμώνας. Η UNHCR διαμορφώνει μια στρατηγική για την προστασία των προσφύγων και εκτοπισμένων ατόμων που επιστρέφουν, συμπεριλαμβανομένων των Σέρβων της Κροατίας, και των εθνικών μειονοτήτων των Σέρβων και των Ρώμα (Τσιγγάνων) στο Κοσσυφοπέδιο.

Η UNHCR και οι συνεργάτες του παραδίδουν στο λαό του Κοσσυφοπεδίου 30.000 σκηνές, 183.000 αδιάβροχα πλαστικά σεντόνια, 1,1 εκατ. κουβέρτες, 550.000 στρώματα, 183.000 πακέτα με είδη υγιεινής, 1,1 εκατ. κιλά σαπούνι, 183.000 σετ ειδών για την κουζίνα, 367.000 ουροδοχεία και 60.000 θερμαντικά σώματα.

Η UNHCR παρέχει εργαλεία και υλικά στους κατοίκους που τα σπίτια τους έχουν υποστεί μεγαλύτερες ή μικρότερες καταστροφές, έτσι ώστε όλες οι οικογένειες να έχουν τουλάχιστον ένα στεγανό, ζεστό δωμάτιο μέχρι τον Σεπτέμβριο και επαρκή στεγανοποίηση πριν το χειμώνα.

Η UNHCR σε συνεργασία με την KFOR έχει διαμορφώσει μια έκταση όπου, περίπου 5.000 άτομα προερχόμενα από τη φυλή των Ρώμα, που είχαν βρει καταφύγιο σε ένα σχολείο στην πόλη Polje του Κοσσυφοπεδίου, θα μπορέσουν να βρουν ένα αξιοπρεπές κατάλυμα. Επίσης η UNHCCR έχει προσπαθήσει να καλύψει προσωρινές ανάγκες για περίπου 600 άλλους στην Djakovica.

Η UNHCR βοηθά περίπου 1.000 Σέρβους στης Κροατίας που εγκατέλειψαν της εστίες τους αλλά παραμένουν στο Κοσσυφοπέδιο. Γίνονται προσπάθειες για τη μεταφορά τους στη Σερβία ή στη Ρουμανία για επανεγκατάστασή τους σε τρίτες χώρες.

Τι κάνει η UNMIK για τις νάρκες και τα στρατιωτικά υλικά που δεν έχουν εκραγεί

Το Κέντρο του ΟΗΕ για τον Συντονισμό της Δράσης για την Εξάλειψη και την Ενημέρωση για τις Νάρκες (UNMACC) έχει αναλάβει την εξουδετέρωση των ναρκών καθώς και εκστρατείες ενημέρωσης. Επίσης αποτελεί το σημείο επαφής για τον συντονισμό μεταξύ όλων των οργανισμών που συνεργάζονται για να εξαφανίσουν την απειλή των ναρκών, βομβών-παγίδων, βομβών και στρατιωτικού υλικού που δεν έχει εκραγεί. Συλλέγονται πληροφορίες για την έκταση της απειλής των ναρκών και του στρατιωτικού υλικού που δεν έχει εκραγεί, συμπεριλαμβανομένων και των βομβών διασποράς και άλλου πολεμικού υλικού. Έτσι θα οργανωθεί καλύτερα η επιχείρηση εξουδετέρωσης των ναρκών καθώς και άλλες δραστηριότητες του KFOR, οργανώσεων του ΟΗΕ, ΜΚΟ και άλλων οργανισμών.

Τι θα κάνει η Διεθνής Αστυνομία των Ηνωμένων Εθνών

9 Αυγούστου 1999 - Kosovska Mitrovica

Γάλλοι στρατιώτες σε οδόφραγμα, κατά τη διάρκεια αλβανικής διαδήλωσης.

Συνολικά, η UNMIK θα αναπτύξει 3.155 άντρες της Διεθνούς Αστυνομικής Δύναμης (UNIP) στο Κοσσυφοπέδιο. Πολλοί είναι βετεράνοι της διεθνούς αστυνομικής δύναμης του ΟΗΕ με μακρόχρονη εμπειρία που έχουν εργαστεί σε διαφορετικούς πολιτισμούς. Άλλοι έχουν επιλεγεί μεταξύ των πιο πεπειραμένων και επαγγελματικών σειρών αστυνομιών δεκάδων διαφορετικών χωρών.

Κατά τη διάρκεια της αρχικής περιόδου, όσο η KFOR είναι υπεύθυνη για τη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας και τάξης, η UNIP θα συμβουλεύει την KFOR για θέματα λειτουργίας της πολιτικής αστυνομίας και θα ενισχύει την επαφή με τις τοπικές κοινότητες. Οι δύο κύριοι στόχοι της UNIP είναι να παρέχει προσωρινή επιβολή του νόμου και να αναπτύξει μια επαγγελματική και αμερόληπτη αστυνομία του Κοσσυφοπεδίου (KPS) εκπαιδευμένη στη δημοκρατική αστυνομική εργασία.

Τι γίνεται με την οργάνωση της δικαιοσύνης

Μια από τις πρώτες ενέργειες της UNMIK ήταν να ξεκινήσει την εγκαθίδρυση μιας ανεξάρτητης και πολυεθνικής δικαιοσύνης. O SRSG έχει διορίσει μια επιτροπή για την επιλογή υποψηφίων που θα υπηρετήσουν στο δικαστικό σώμα. Από τις 20 Ιουλίου, έχουν διοριστεί για να καλύψουν τις ανάγκες όλης της περιοχής, 19 δικαστές και ένας αριθμός εισαγγελέων από τις κύριες εθνικές κοινότητες του Κοσσυφοπεδίου. Αναμένονται και άλλοι διορισμοί. Ως πρώτη τους αποστολή, στις αρχές Ιουλίου, ήταν να αρχίσουν να ταξιδεύουν στο Κοσσυφοπέδιο, διεξάγοντας ακροαματικές διαδικασίες σε περιπτώσεις όπου ύποπτοι για εγκλήματα, είχαν κρατηθεί από την KFOR. Μέχρι τις 16 Ιουλίου, είχαν εξεταστεί 90 υποθέσεις όπου εμπλέκονταν 198 άτομα. Το δικαστήριο έχει προτείνει την απελευθέρωση των 95 από αυτούς και τη συνέχιση της κράτησης των υπολοίπων.

Στις 4 Ιουλίου η UNMIK εξέδωσε μια δήλωση για το δικαίωμα της KFOR να συλλαμβάνει και να κρατεί υπόπτους για παραβιάσεις κατά της κοινωνικής ασφάλειας και τάξης, περιλαμβανομένων σοβαρών εγκλημάτων όπως φόνο, βιασμό, εμπρησμό ή εγκλήματα πολέμου. Η δήλωση επίσης αναγνωρίζει το δικαίωμα των συλληφθέντων στις νόμιμες διαδικασίες -δηλαδή, το δικαίωμα εμφανιστούν χωρίς καθυστέρηση στο δικαστήριο και να επικοινωνήσουν με ένα συνήγορο υπεράσπισης, καθώς και με τις οικογένειές τους.

Πως θα βοηθήσει η UNMIK στην ανοικοδόμηση του Κοσσυφοπεδίου

Κυριακή 1 Αυγούστου 1999 - Radivojce

Πομπή Σέρβων κατοίκων του Zitinje, συνοδευόμενη από οχήματα και ελικόπτερο της KFOR, διασχίζει το αλβανικό χωριό Radivojce.

Η ανασυγκρότηση θα είναι μια μακροπρόθεσμη διαδικασία στο Κοσσυφοπέδιο. Θα χρειαστούν κεφάλαια από πολλές πηγές για να αποκατασταθούν οι ζημιές της πρόσφατης σύγκρουσης, καθώς και των πολλών χρόνων έλλειψης επενδύσεων και εγκατάλειψης. Η UNMIK θα συμβουλεύεται του αντιπροσώπους των κοινοτήτων του Κοσσυφοπεδίου για τις ανάγκες ανασυγκρότησης και θα ενεργεί σαν "κανάλι" βοήθειας.

Η ομάδα ανασυγκρότησης της UNMIK, της οποίας θα ηγείται η Ευρωπαϊκή Ένωση, θα σχεδιάσει και θα επιβλέπει την ανασυγκρότηση. Θα εξασφαλίζει επίσης τον συντονισμό μεταξύ των διαφόρων δωρητών και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων. Άμεση προτεραιότητα θα έχει η επαναφορά της στοιχειώδους εσωτερικής δομής και υπηρεσιών όπως ενέργεια, προμήθειες νερού, εγκαταστάσεις υγιεινής και υγεία. Η UNMIK οργανώνει επείγοντα έρανο, ύψους 30,5 εκατ. γερμανικών μάρκων, για να πληρώσει μισθούς και δαπάνες λειτουργίας, έτσι ώστε να συντηρηθούν οι βασικές υπηρεσίες για διάστημα 3 μηνών έως ότου να συγκεντρωθούν πόροι σε τοπικό επίπεδο.

Πηγή: