ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΗ της Α.Θ.Π. ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ
κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ κατά την ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ στο ΝΕΟ ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΠΑΤΡΩΝ υπό του ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ
κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ

---

 

 

 

Μέ αὐτά τά λόγια τά ὁποῖα δανειζόμεθα ἀπό τήν Ἱεράν ὑμνολογίαν τῆς Ἁγιωτάτης ἡμῶν Ἐκκλησίας, δυνάμεθα νά περιγράψωμεν, ὅσον εἶναι δυνατόν τά μύχια της καρδίας ἡμῶν αἰσθήματα, διά τό γεγονός τό ὁποῖον ζῶμεν ἀπό χθές, ὅτε οἱ ἅγιοι πόδες Ὑμῶν, Παναγιώτατε, ἔστησαν εἰς τόν τόπον, οὗ ἐπάγη ὁ Χιαστός Σταυρός τοῦ Μαρτυρίου τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, τοῦ Πρωτοκλήτου, τοῦ τῆς Πρωτοθρόνου Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως Ἱδρυτοῦ καί τῶν Πατρῶν Θείου Πολιούχου.

 

Ἱερός ἐσωτερικός συγκλονισμός κατακλύζει τάς τῶν Πατρέων ψυχάς ἐπί τῇ ἐλεύσει ὑμῶν ἐνταῦθα, τίμιε Πάτερ καί Δέσποτα, καί ἐπί τῇ τελέσει διά πρώτην φοράν εἰς τά χρονικά τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας, εἰς τόν πανσεβάσμιον αὐτόν Ἱερόν Ναόν τοῦ Πρωτοκλήτου, Πατριαρχικῆς Θείας Λειτουργίας.

 

Παναγιώτατε,

 

Πρίν ἀκριβῶς ἀπό ἑκατόν ἔτη, σύσσωμος ὁ εὐλογημένος Πατραϊκός Λαός κατέκλυε τόν χῶρον αὐτόν προκειμένου προσευχητικῶς νά συμμετάσχῃ εἰς τήν λαμπράν τελετήν τῆς θεμελιώσεως τοῦ Ἱεροῦ τούτου Ἀποστολείου καί ἐν χαρᾷ καί ἀγαλλιάσει μετά τοῦ τότε Μητροπολίτου Πατρῶν Ἀντωνίου τοῦ Παράσχη, τοῦ τότε Βασιλέως τῶν Ἑλλήνων Γεωργίου τοῦ Α', τοῦ μακαριστοῦ Δημάρχου τῆς πόλεως ταύτης Δημητρίου Βότση καί συμπάσης της πολιτικῆς καί στρατιωτικῆς ἐξουσίας, τήν ὥραν πού ἐτίθετο ὁ θεμέλιος λίθος, ἔψαλε τό, «Ὡς τῶν Ἀποστόλων Πρωτόκλητος καί τοῦ Κορυφαίου Αὐτάδελφος...» . Τό Ἀπολυτίκιον αὐτό, εἶναι ὁ  Ἱερός ὕμνος τῶν Πατρέων, τόν ὁποῖον ἀκούουν τά τέκνα των ἀπό κοιλίας μητρός αὐτῶν, κατά τάς συγκινητικάς στιγμάς, ὅτε αἱ μητέρες προσέρχονται καί μετά δακρύων παρακλήσεως καί χαρᾶς κλίνουν γόνυ ἐνώπιόν τῆς Τιμίας καί χαριτοβρύτου Κάρας καί τοῦ Σταυροῦ τοῦ μαρτυρίου τοῦ Πρωτοκλήτου.

 

Τάς συγκλονιστικάς ἐκείνας στιγμάς, διέσωσεν ὁ Τύπος τῆς ἐποχῆς καί τάς διεφύλαξεν ἕως τῶν ἡμερῶν ἡμῶν.

 

Ἑκατόν ἔτη ἀπό τῆς Ἱερᾶς ἐκείνης ὥρας, Παναγιώτατε, καί σήμερον λαμπρά ἡ πανήγυρις εἰς τόν Ἱερόν Ναόν, ὁ ὁποῖος μέσω δυσκολιῶν, ἐμποδίων πολλάκις, δεινῶν τοῦ ἔθνους ἡμῶν καί τῆς πόλεως ταύτης συμφορῶν, ἀνηγέρθη, πρός δόξαν τοῦ Παναγίου Ὀνόματος τοῦ Κυρίου, εὔκλειαν τῆς Ἁγιωτάτης ἡμῶν Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τιμήν τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου καί ἔπαινον τῆς τῶν Πατρέων εὐσεβείας.

 

Ἀπό τά Οὐράνια δώματα, χαίρουσιν ἀσφαλῶς αἱ μακάριαι ψυχαί τῶν πρωτεργατῶν τῆς Ἀνεγέρσεως τοῦ παγκάλλου τούτου καί Ἱεροῦ τῆς εὐσεβείας τεμένους καί τοῦ τῆς Ὀρθοδοξίας συμπάσης ὥραΐσματος καί κλέους, Κληρικῶν τε καί Λαϊκῶν, αἱ ψυχαί ἁπάντων ἐκείνων οἱ ὁποῖοι παντί τρόπῳ εἰργάσθησαν καί συνεισέφερον ὥστε νά ἀπολαμβάνωμεν ἡμεῖς σήμερον τοιαύτης δωρεᾶς καί χάριτος. Ἀγάλλονται τά πνεύματα αὐτῶν ὁρῶντα ἔμπροσθεν τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου τόν τῆς Ὀρθοδοξίας Πρῶτον, τόν Παναγιώτατον καί Οἰκουμενικόν Πατριάρχην, προσφέροντα τήν ἀναίμακτον καί φρικτήν Θυσίαν, ὑπέρ ἀναπαύσεως αὐτῶν καί ὑγιείας καί σωτηρίας τῶν εὐσεβῶν κατοίκων τῆς πόλεως ταύτης καί τοῦ σύμπαντος κόσμου.

 

Ὤ τῆς μεγάλης χάριτος. Ὄντως ἐν οὐρανῷ καί ἐν γῇ ἀγαλλίαμα σήμερον. Ὦ, οἷον δώρημα πᾶσιν ἡμῖν κεχάρισται.

 

Τά ἐπί γῆς τέκνα τῶν ἀοιδίμων καί μακαρίων Κτιτόρων τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τούτου, μέ πηγαῖα καί αὐθόρμητα αἰσθήματα ἀληθοῦς σεβασμοῦ καί υἱϊκῆς ἀγάπης, δοξάζοντα τόν Θεόν Λειτουργικῶς σήμερον, Σᾶς ὑποδεχόμεθα κραυγάζοντες καί αὖθις: «Εὐλογημένος ὁ Ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου».

 

Ὁ ὡραῖος Λαός μας, Παναγιώτατε, διά μίαν εἰσέτι φοράν ἀποδεικνύει, ὅτι γνωρίζει νά σέβεται θεσμούς καί νά ἀποδίδῃ τιμήν εἰς τά πρόσωπα ἐκεῖνα τά ὁποῖα, αἵρουν Σταυρόν καί ἡρωικῶς ἀγωνίζονται, ὥστε τό φῶς νά λάμπῃ ἐπί τήν λυχνίαν τῆς τοῦ Κυρίου Φωτοφόρου καθέδρας, ἥτις ἐστίν Ἐκκλησία, ἐξαστράπτοντα φωτισμόν καί δογμάτων καί πράξεων, ὡς θά ἔλεγε χαρακτηριστικῶς, ὁ Ἅγιος Ἰσίδωρος ὁ Πηλουσιώτης.

 

Ὑπό τό πρῖσμα αὐτό ἐνατενίζομεν εἰς τό Ὑμέτερον Σεπτόν Πρόσωπον καί τήν Ἐκκλησίαν τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἡ ὁποία κατέστη ἐκ τῶν πραγμάτων «εἰδήμων τοῦ Γολγοθᾶ», ἐνῶ παραλλήλως ἐξεπλήρωσεν τήν ἱστορικήν της ἀποστολήν ἡ ὁποία ἦτο καί εἶναι μία διαρκής ἐμπειρική βίωσις τῶν καρπῶν τῆς πίστεως, μία ἀδιάκοπος μέριμνα διά τήν πνευματικήν αὐτοδυναμίαν τῶν κατά τόπους Ἐκκλησιῶν καί μία ἄοκνος προσπάθεια διά τήν προβολήν καί τήν ἀποκατάστασιν τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἑνότητος ἐν τῇ κοινωνίᾳ πίστεως καί ἀγάπης (Ἀρχιεπ. Χριστόδουλος) .

 

Ὅθεν ἐν εὐλαβείᾳ πολλῇ προσβλέπομεν πρός τόν Πατριάρχην τοῦ Γένους, ὅστις πολλάκις, ἐν τῇ ἱστορίᾳ καί τῇ ἐμπειρίᾳ θεσμοῦ τόσων αἰώνων, ἀπεξεδύθη τῶν Ἱερῶν συμβόλων τῆς Πατριαρχικῆς τιμῆς καί ἐνεδύθη τήν τοῦ μαρτυρίου Ἁγίαν Πορφύραν, προσφερθείς ὡς ἐθελόθυτον θῦμα εἰς τόν Ἱερόν βωμόν τῆς πρός τόν Θεόν ἁγίας καί ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως καί τῆς πρός τήν Πατρίδα καί τό Γένος ἀγάπης, ἵνα περισωθῆ «ὁ πανευσεβής Θεῖος θρόνος τῆς μεγάλης Ἱερωσύνης», κατά τόν Ἅγιον Συμεών Θεσσαλονίκης καί ἡ τῆς πατρίδος ἡμῶν καί τοῦ Ἔθνους τιμή καί τό κλέος, ταπεινῶς προσθέτομεν.

 

Ἀναγνωρίζομεν ὅτι οἱ φρυκτωροί τοῦ Ἱεροῦ Φαναρίου, «δέν εἶναι ἁπλῶς θεαταί οὔτε ἱστορικοί Ἐρμηνευταί τοῦ Πάθους καί τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Εἶναι ὑπαρξιακῶς συμπορευόμενοι μετ'αὐτοῦ ἐν τῷ πάθει καί τῇ Ἀναστάσει», ὡς ἔλεγέν ποτε ὁ ἀοίδιμος Μητροπολίτης Χαλκηδόνος Μελίτων. ( Ὁμιλία εἰς τόν Καθεδρικόν Ναόν Μόσχας, Κυριακή τῶν Μυροφόρων 1976, « Στάχυς» Τ40-51 σελ.117).

 

Ἐν τῷ προσώπῳ ὑμῶν Τίμιε Πάτερ καί Δέσποτα, ὑποδεχόμεθα τόν Κυρηναῖον, ὅστις αἵρει τόν Σταυρόν τῆς Ἁγιωτάτης Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας καί ἀναβαίνει ἡρωϊκῶς τόν Γολγοθᾶν καί ὁ ἱδρώς αὐτοῦ ὡσεί θρόμβοι αἵματος ἐν τῷ προσώπῳ Αὐτοῦ. Εἰς τόν ἀνάντη αὐτοῦ δρόμον, ὑπάρχουν εὐτυχῶς πολλοί συνοδοιπόροι καί συγκηρυναῖοι οἱ ὁποῖοι, ἐν τῷ τιμίῳ προσώπῳ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, θεῶνται τό τῆς Ἀναστάσεως ἀνέσπερον φῶς.

 

Ἡμεῖς ταῖς προσευχαῖς συναγωνιζόμεθα καί τά στίγματα τοῦ μαρτυρίου καταφιλοῦμεν καί τάς πληγάς τοῦ Τιμίου σώματος τῆς Μητρός Ἁγίας μαρτυρικῆς Ἐκκλησίας, προσκυνητῶς κατασπαζόμεθα.

 

Παναγιώτατε Δέσποτα.

 

Ἡ γῆ ἐπί τῆς ὁποίας οἱ Ἅγιοι πόδες Ὑμῶν ἵστανται σήμερον εἶναι εὐλογημένη ἀπό τόν Πανάγιον Θεόν καί ἀπό τήν ἱστορίαν κατηξιωμένη. Τήν ἐπότισαν μέ τά τίμια αἵματά των καί τήν καθηγίασαν ἥρωες καί Μάρτυρες τῆς Ἁγίας καί ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως ἀκολουθοῦντες εἰς τό Μαρτύριον τόν Πρωτόκλητον καί Μαθητήν καί μιμητήν τοῦ πάθους τοῦ Σωτῆρος, Ἀνδρέαν τόν τρισμακάριστον, ὡς ὁ Μεγαλομάρτυς Ἅγιος Ἀρτέμιος, ὁ Νεομάρτυς Ζαχαρίας, οἱ Παιδομάρτυρες Χριστόδουλος καί Ἀναστασία , ὁ Ὅσιος Ἰωακείμ ὁ Ἡγούμενος τῆς Ἱερᾶς καί σεβασμίας τῶν Νοτενῶν Μονῆς καί τόσοι ἄλλοι..

 

Ἡ γῆ Αὕτη ἐγέννησεν μεγάλα τῆς πατρίδος καί τῆς Ἐκκλησίας ἀναστήματα, ὡς τόν Ἐθνομάρτυρα Μητροπολίτην Δέρκων Γρηγόριον, τόν ἐκ Ζουμπάτας τῶν Πατρῶν, ὁ ὁποῖος μόνος του ἐπέρασε τήν ἀγχόνην εἰς τόν τράχηλον αὐτοῦ έν ἔτει 1821, προστεθείς ἐνδόξως εἰς τά ὑπέρ τῆς ἀμωμήτου ἡμῶν πίστεως καί τῆς γλυκυτάτης Πατρίδος, Ἱερά Σφάγια. Τήν Ἱεράν Ἐπαρχίαν ταύτην ἐποίμαναν προσωπικότητες ἀναπτύξασαι κατά θαυμαστόν τρόπον, ποικίλην δραστηριότητα καί διαδραματήσασαι καίριον ρόλον εἰς τά τοῦ Ἔθνους ἡμῶν καί τῆς Ἐκκλησίας πράγματα, ὡς ὁ Ἐθνεγέρτης Ἱεράρχης Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός, ὁ συμπολίτης τοῦ Ἁγίου Ἐθνοϊερομάρτυρος Γρηγορίου τοῦ Ε' Πατριάρχου Κων/λεως, ὁ πολύς Ἰερόθεος Μητρόπουλος καί ἄλλοι Σεβάσμιοι καί λαμπροί Ἀρχιερεῖς μέχρι καί τοῦ ἀμέσου προκατόχου ἡμῶν Σεβασμιωτάτου κ. Νικοδήμου. Τόν ἀγρόν αὐτόν ἐκαλλιέργησαν σπουδαῖοι Ἱεροκήρυκες, ὡς ὁ ἀοίδιμος τῶν Πατρῶν διδάσκαλος Γερβάσιος ὁ Παρασκευόπουλος, Χαρίτων ὁ Πνευματικάκις ὁ φλογερός  τῆς Ἀφρικῆς Ἱεραπόστολος καί πολλοί ἄλλοι τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν ἐργάται.

 

Ἐδῶ, σήμερον, ὁ περιούσιος Λαός τοῦ Θεοῦ προσηλωμένος εἰς τάς Ἑλληνορθοδόξους παραδόσεις καί Θεοπαραδότους ἀρχάς τῆς πίστεως, ζεῖ εἰς μίαν πολυπολιτισμικήν πλέον πόλιν, ἥτις εἶναι ἡ πύλη πρός τήν Δύσιν, πρός τήν ὁποίαν ἐκπέμπει τό φῶς καί τήν ἀλήθειαν τῆς καθ'ἡμᾶς Ἀνατολῆς μέ κέντρον τόν Πανίερον Ναόν τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου.

 

Αὐτός ὁ Χριστεπώνυμος Λαός τῆς περιωνύμου πόλεως καί Μητροπόλεως τῶν Πατρῶν, ἐργάζεται φιλοτίμως ἐν πνεύματι προόδου κατά Θεόν καί κατ'ἄνθρωπον, μέ λαμπράς ἐπιτυχίας ἐπεκτεινομένας ἀπό τοῦ ἀκραιφνῶς πνευματικοῦ καί εἰς τόν κοινωνικόν τομέα μέ ἔργα τῆς πρός τόν πλησίον ἀγάπης καί φιλαλληλίας, ὡς ἐκεῖνο τοῦ ὁποίου τῶν ἐργασιῶν σήμερον ἀρξόμεθα διά τοῦ ἁγιασμοῦ τό ὁποῖον ἡ Ὑμετέρα Παναγιότης θά τελέση, τῆς Φοιτητικῆς δηλ. Ἑστίας τῆς Ἱερᾶς ἡμῶν Μητροπόλεως. Σημειώνομεν ἐνταῦθα ὅτι ἡ Πόλις ἡμῶν φιλοξενεῖ περί τας τεσσαράκοντα καί πέντε χιλιάδας Φοιτητῶν. Αὐτός ὁ Λαός ἐπιδίδεται καί εἰς ἔργα πρακτικῆς ἀσκήσεως τοῦ Ἱεροῦ Εὐαγγελίου καί ἐφαρμογῆς τῆς πίστεως ἐν ὑπομονῇ πολλῇ καί εὐχαριστίᾳ πρός τόν Παντοδύναμον Θεόν. Τοῦτο περιτράνως ἐφάνη κατά τόν παρελθόντα Ἰούνιον, ὅτε ἡ Ἱερά Μητρόπολις ἡμῶν ἐδοκιμάσθη, κρίμασιν, οἷς εἶδεν ὁ Θεός, ὑπό τοῦ φοβεροῦ σεισμοῦ ὁ ὁποῖος ἔπληξεν περί τούς ὀγδοήκοντα Ἱερούς Ναούς καί ἀφῆκεν ἐκτός οἰκιῶν πολλούς ἀδελφούς ἡμῶν. Τήν τοιαύτην δοκιμασίαν μεθ'ὑπομονῆς καί πίστεως εἰς τόν Θεόν καί προσευχῆς ἦρεν καί αἵρει τό Πλήρωμα τῆς Ἀγιωτάτης ἡμῶν Ἐκκλησίας.

Εἰς τό σημεῖον αὐτό, Παναγιώτατε, ἐπιτρέψατέ μοι, ὅπως διά μίαν εἰσέτι φοράν εὐχαριστήσω Ὑμᾶς, διότι χθές πρίν ἤ σᾶς ὑποδεχθῶμεν ἐνταῦθα, ἠθελήσατε νά ἐπισκεφθῆτε τήν πληγεῖσαν ὑπό τοῦ σεισμοῦ πόλιν τῆς Κάτω Ἀχαΐας, ἵνα καί διά λόγων καί διά πράξεων ἀγάπης, στηρίξητε καί ἐνθαρρύνητε τούς ἐμπεριστάτους ἐδελφούς ἡμῶν.

 

Παρακαλῶ Ὑμᾶς, θερμῶς, καί αὖθις τίμιε Πάτερ καί Δέσποτα, ὅπως ὑψώσητε τάς Ἁγίας χεῖρας ὑμῶν καί εὐλογήσητε ἅπαν τό ποίμνιον τῆς Ἱερᾶς ταύτης κατά τήν πόλιν τῶν Πατρῶν Νηός, τόν εὐαγῆ Ἱερόν κλῆρον καί τόν Χριστώνυμον λαόν.

 

Ἅπαντες εἶναι ἄξιοι τῆς Πατριαρχικῆς σας ἀγάπης καί τῆς πατρικῆς σας στοργῆς καί τῆς Ἁγίας εὐλογίας σας. Ἄς ἐπιτραπῆ εἰς τήν ἡμετέραν ἐλαχιστότητα, ὅπως τούς ἐπαινέσω καί εὐχαριστήσω ἀπό τῆς θέσεως ταύτης, διά τά πηγαῖα, πρός τό Σεπτόν Πρόσωπον τοῦ Πατριάρχου τοῦ Γένους, αἰσθήματα καί τήν ἀθρόαν συμμετοχήν των τόσον κατά τάς χθεσινάς Ἱεράς τελετάς καί ἐκδηλώσεις ὅσον καί κατά τήν σημερινήν εὐχαριστιακήν σύναξιν.

 

Ἐπίσης εὐχαριστῶ τούς τιμίους Ἄρχοντας, ἅπαντας, οἱ ὁποῖοι συνειργάσθησαν μεθ'ἡμῶν διά τήν Πατριαρχικήν ὑποδοχήν καί τάς λοιπάς τελετάς ἐκφράζοντες οὕτω τόν βαθύτατον σεβασμόν των πρός τήν Μητέρα Ἁγίαν Μεγάλην τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίαν καί τό Τίμιον Πρόσωπον τοῦ σεπτοῦ οἰακοστρόφου Αὐτῆς, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου.

 

Καί νῦν Παναγιώτατε, ἐπιτρέψατέ μοι, ἵνα ἐξ'ὀνόματος τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου καί τοῦ εὐσεβοῦς Λαοῦ τῆς Ἀποστολικῆς Μητροπόλεως Πατρῶν, προσφέρω πρός Ὑμᾶς δῶρον ταπεινόν, εἰς ἔνδειξιν βαθυτάτου σεβασμοῦ, ἀγάπης υἱϊκῆς καί τιμῆς, Ἱερόν  Ἐπιτραχήλιον μετά Ἱεροῦ Ὠμοφορίου, τά ὁποῖα ἐν εὐλαβείᾳ πολλῇ ἐτεχνούργησαν χεῖρες ἅγιαι, τῶν εὐλαβῶν Μοναζουσῶν τῆς σεβασμίας Μονῆς τοῦ Ἁγίου Νικολάου Μπάλα τῆς καθ'ἡμᾶς Ἁγιωτάτης Μητροπόλεως, ὧν παρακαλῶ ὅπως ἐν ταῖς πατριαρχικαῖς ὑμῶν εὐχαῖς μνημονεύητε, ὑπέρ εὐοδώσεως τοῦ Ἱεροῦ αὐτῶν ἀγῶνος.

 

Κατακλείων τήν προσλαλιάν μου ταύτην ὑψώνω ὄμματα ψυχῆς καί καρδίας πρός τόν τῶν ἁπάντων Δεσπότην καί Κύριον καί παρακαλῶ καί δέομαι καί καθικετεύω τήν συμπαθεστάτην Αὐτοῦ ἀγαθότητα, ἐπαναλαμβάνων τόν λιτόν, ὅμως συγκλονιστικόν πολυχρονισμόν, τόν ὁποῖον σύμπασα ἡ Ὀρθόδοξος Οἰκουμένη ἀπευθύνει πρός τόν ἐν Τριάδι προσκυνούμενον Θεόν, ὑπέρ Ὑμῶν.

 

«Βαρθολομαίου τοῦ Παναγιωτάτου

καί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου,

πολλά τά ἔτη» .