Ἡ ἑορτή τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου, στήν Πάτρα.
Μέ λαμπρότητα καί μέ τήν συμμετοχή χιλιάδων πιστῶν ἀπό τήν Πάτρα καί ἀπό ἄλλα μέρη τῆς Ἑλλάδος καί τοῦ ἐξωτερικοῦ,(Ρωσία, Οὐκρανία, Σερβία) ἑορτάσθη ὁ ἱδρυτής καί προστάτης τῆς τῶν Πατρέων Ἐκκλησίας, Ἀπόστολος Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος.
- Tήν παραμονή, Τετάρτη 29.11.2017, ἐτελέσθη ὁ πανηγυρικός Ἑσπερινός τῆς ἑορτῆς τῆς μνήμης τοῦ Ἁγίου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, Ἱδρυτοῦ τῆς τῶν Πατρέων Ἐκκλησίας.
Χιλιάδες εὐσεβῶν χριστιανῶν ἀπό τήν Πάτρα, ἀλλά καί ἀπό ἂλλα μέρη τῆς Ἑλλάδος, κατέκλυσαν τόν μεγαλοπρεπῆ Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου Πατρῶν καί τά πέριξ αὐτοῦ, προκειμένου νά ἀσπασθοῦν τήν χαριτόβρυτο Κάρα τοῦ Πρωτοκλήτου καί τόν Σταυρό τοῦ μαρτυρίου του καί νά προσκυνήσουν τόν τάφο του.
- Στόν πανηγυρικό Ἑσπερινό ἐχοροστάτησε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς κ. Ἰουστῖνος, ὁ ὁποῖος ἐκήρυξε τόν θεῖο λόγο.
Συγχοροστάτησαν οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες: Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος, Σερρῶν κ. Θεολόγος, Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου κ. Ἱερόθεος, Κορίνθου κ. Διονύσιος, Ζαπορόζιε καί Μελιτοπόλεως κ. Λουκᾶς, Κίτρους κ. Γεώργιος, Πατρῶν κ. Χρυσόστομος καί ὁ Θεοφιλέστατος Ἐπίσκοπος Κερνίτσης κ. Χρύσανθος.
Τούς ἁγίους Ἀρχιερεῖς προσεφώνησε καί καλωσόρισε ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος.
- Τό βράδυ, ἐτελέσθη Ἱερά Ἀγρυπνία, ὑπό τοῦ αἰδεσιμολογιωτάτου Πρωτοπρεσβυτέρου π. Νικολάου Σκιαδαρέση, Προϊσταμένου τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου, τῆ συμμετοχῇ πολλῶν Ἱερέων καί πλήθους Λαοῦ.
- Ἀνήμερα, Πέμπτη 30.11.2017 ἐτελέσθη ἡ ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου, χοροστατοῦντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σερρῶν κ. Θεολόγου καί ἐν συνεχείᾳ ἐτελέσθη ἡ Θεία Λειτουργία προεξάρχοντος τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἀμβροσίου καί συλλειτουργούντων τῶν Σεβασμιωτάτων Μητροπολιτῶν: Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου, Σερρῶν καί Νιγρίτης κ. Θεολόγου, Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου κ. Ἱεροθέου, Κορίνθου κ. Διονυσίου, Ζαπορόζιε καί Μελιτοπόλεως κ. Λουκᾶ, Κίτρους κ. Γεωργίου, Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς κ. Ἰουστῖνου, Πατρῶν κ. Χρυσοστόμου καί τοῦ Θεοφιλεστάτου Ἐπισκόπου Κερνίτσης κ. Χρυσάνθου.
Τόν θεῖο λόγο ἐκήρυξε ἐμπνευσμένα καί θεολογικά ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος.
- Μετά τό πέρας τῆς Θείας Λειτουργίας ἐψάλη ἡ Δοξολογία ἐπί τῇ ἑορτῇ τοῦ Πολιούχου τῶν Πατρῶν Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου, παρουσίᾳ τοῦ Ἐξοχωτάτου Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου, τῇ συμμετοχῇ τοῦ Ὑφυπουργοῦ Παιδείας, Ἒρευνας καί Θρησκευμάτων κ. Δημητρίου Μπαξεβανάκη, Ἐκπροσώπου τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως, τῶν Πολιτικῶν, Στρατιωτικῶν καί Ἀστυνομικῶν Ἀρχῶν καί Ἐκπροσώπων ἂλλων Ἀρχῶν καί Φορέων.
Ὁ Σεβασμιώτατος ἀφοῦ προσέφωνησε τόν κ. Πρόεδρο, τοῦ ἀπένειμε τήν ὑψίστη τιμή τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν, ἢτοι τόν χρυσοῦν σταυρόν τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου μετ’ ἀστέρος.
Νά σημειώσωμε ὃτι παρέστησαν σέ ὃλες τίς λατρευτικές ἐκδηλώσεις καί Ρώσοι ἀδελφοί μας, ἐκπρόσωποι τοῦ Ἱδρύματος « Ἃγιος Ἀνδρέας» τῆς Μόσχας, ὡς καί ὁ Πρέσβης τῆς Ρωσίας στήν Ἀθήνα, κ. Αντρέι Μ. Μάσλοβ.
Μετά τό πέρας τῆς Δοξολογίας πραγματοποιήθηκε ἡ λιτάνευση τῆς Τιμίας Κάρας καί τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνος τοῦ Ἱερωτάτου Ἀποστόλου εἰς τάς ὁδούς τῆς Πάτρας, μέ τήν συμμετοχή τῶν χιλιάδων τοῦ Λαοῦ πού ἀκολούθησαν εὐλαβικά τήν Ἱερά Λιτανεία.
Τέλος, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος, παρέθεσε ἐπίσημο γεῦμα πρός τιμήν τοῦ Ἐξοχωτάτου Προέδρου τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας κ. Προκοπίου Παυλοπούλου.
Παρακάτω παραθέτομε τίς προσφωνήσεις τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πατρῶν κ.κ. Χρυσοστόμου ὡς καί τό κήρυγμα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱεροθέου.
Α)
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ἁγίους ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ.
ΠΑΤΡΑ, 29.11.2017
«Ὡς δὲ ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον τοῦ μαρτυρίου Ἀνδρέας ὁ Ἀπόστολος, βλέπει τὸ ξύλον πεπηγμένον καὶ ἀπολιπών πάντας πρόσεισι τῷ Σταυρῷ καὶ φησὶν αὐτῷ μετὰ φωνῆς μεγάλης. «Χαίροις ὦ σταυρὲ καὶ γὰρ χαίροις ὄντως. Εὖγε ὦ σταυρέ οἶδα καὶ ἀναπαυόμενόν σε, ἐκ πολλοῦ κεκμηκότα, πηπηγμένον καὶ ἀναμένοντα με. Ἦκον πρὸς σε, ὃν ἐπίσταμαι ἴδιον μου. Ἦκον πρὸς σὲ τὸν ποθήσαντά με. Εὖγε ὦ σταυρὲ μηχάνημα σωτήριον… Εὖγε ὦ σταυρὲ τρόπαιον νίκης κατ’ ἐχθρῶν...»καὶ ἄλλα ἔλεγεν ὁ ἱερώτατος Ἀπόστολος τὸν σταυρὸν θεασάμενος.
Καὶ τέλος ἐφώνησε
Δεῦτε οὖν προσέρχεσθε οἱ ὑπηρέται τῆς ἐμῆς χαρᾶς καὶ πληρώσατε τῆς χαρᾶς τὸ βούλημα καὶ ἐνισχύσατε με ἳνα προσδεθῶ διὰ σταυροῦ μὲ τόν ἀμνὸν καὶ σωτῆρα τοῦ κόσμου.»
Καθὼς ἑορτάζομε τὴν πανίερον μνήμην τοῦ Πρωτοκλήτου τῶν Ἀποστόλων ἐν τῇ κλεινῇ καί Ἀποστολικῇ ταύτη πόλει, ἀγαπητοὶ καὶ περιπόθητοι ἀδελφοί, ἀκούομεν τὸν Πρωταπόστολον νὰ μακαρίζῃ τὸν σταυρὸν καὶ νὰ χαίρῃ διότι δι’ αὐτοῦ θὰ ἑνωθῇ μετὰ τοῦ Κυρίου.
Ἐνισχύων αὐτὸν ἦτο ὁ Πρωτομάρτυς καὶ Μεγαλομάρτυς τοῦ Γολγοθᾶ, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, ἀλλὰ καὶ οἱ ἀγαπήσαντες αὐτόν, οἱ ὑπ’ αὐτοῦ δι’ ὕδατος καὶ πνεύματος ἀναγεννηθέντες, οἱ φίλοι καὶ ἀδελφοί του περὶ τοὺς 20.000 ὡς διαβάζομεν εἰς τὴν ἱερὰν βιογραφίαν του.
Ἡμεῖς σήμερον, ὁρῶμεν καὶ τὸν ἰδικὸν μας σταυρὸν τῆς μαρτυρικῆς Ἐπισκοπικῆς καὶ γενικωτέρας διακονίας ἐν τῷ γεωργίῳ τοῦ Θεοῦ καὶ τῷ ἀγρῷ τοῦ ἱερωτάτου Ἀποστόλου Ἀνδρέου καὶ χαίρομεν διττὴν χαράν. Διά τε τὴν δωρεὰν αὐτὴν παρὰ Κυρίου, διὰ πρεσβειῶν τοῦ Πρωτοκλήτου καί διότι ἔφθασαν ἐνταῦθα οἱ συν- ἀδελφοί, συγ-κηρυναῖοι καὶ συν-ὁδοιπόροι τῆς ἡμῶν χαρᾶς ἳνα διὰ τῆς δρόσου τῆς ἀγάπης αὐτῶν ἀναψύξωσιν τὴν καρδίαν ἡμῶν.
Ἤλθον πρός ἡμᾶς οἱ τιμιώτατοι ἀδελφοὶ καὶ Πατέρες, καταλιπόντες δι’ ὀλίγον τὴν ἰδικὴν των ἱερὰν ἄρουραν, διὰ τὴν ἰδικὴν μας χαρὰν καὶ ἀγάπην.
Τούς εὐχαριστοῦμεν ἃπαντας ὁμοῦ, ἀλλά καὶ ἕνα πρὸς ἕνα ἐκ καρδίας ἀγαπώσης καὶ μετὰ σεβασμοῦ βαθέος καὶ τιμῆς ἐξιδιασμένης περιβάλλομεν τὰ τίμια καὶ ἔμπλεα χάριτος οὐρανίου πρόσωπα αὐτῶν.
- Εὐγνωμόνως τὰς εὐχαριστίας ἐκφράζομεν ἐκ καρδίας ἀγαπώσης πρὸς τὸν ὀτρηρὸν καὶ ἀκάματον ἐργάτην, τῆς καθ’ Ἑλλάδα ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας,, τόν τῆς ἐμβριθοῦς θεολογίας μύστην, τὸν ἀκτῖσι τοῦ πνεύματος καταλαμπόμενον, τῶν ἱεροῖς συγγράμμασι καὶ καθαρότητι βίου φωτίζοντα καὶ ἀρεταῖς ποικίλαις κεκοσμήμενον, τόν πανορθοδόξως τὰ τέκνα τοῦ Κυρίου πνευματικῶς κατευφραίνοντα, Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεον,
- Τὸν φίλτατον καί περιπόθητον καὶ εἰλικρινῆ τοῖς αἰσθήμασι, τὸν ἀκαμάτως ἐργαζόμενον ἐν τῇ Ἑλληνικοτάτῃ Μακεδονικῇ γῇ, τὸν ἐν ἀγάπῃ καὶ δάκρυσι τὸν σταυρὸν τοῦ Χριστοδούλου τοῦ ἀλήστου μνήμης Πρωθιεράρχου, πολλάκις ἃραντα ἐν καιροῖς καί χρόνοις δυσχειμέροις καὶ τὴν τῶν Σερραίων Συνεκλεκτήν ἱερῶς καί φιλοπόνως κλεΐζοντα, Σεβασμιώτατον ἀδελφὸν Μητροπολίτην Σερρῶν καὶ Νιγρίτης κ. Θεολόγον,
- Τὸν ἀδελφὸν καὶ φίλον ἠγαπημένον τὸν μεθ’ ἡμῶν συμπορευθέντα ἐν τῆ τῶν ἱερῶν Συνοδικῶν Ὑπηρεσιῶν διακονίᾳ, τόν φιλοτίμως καὶ φιλοθέως τὴν μικράν πλὴν ὅμως ἱστορικὴν καὶ ἔνδοξον τῶν Ζιχνῶν καὶ Νευροκοπίου Ἐκκλησίαν ποιμαίνοντα, ἀκρίτα, ὡς καὶ ὁ Ἅγιος Σερρῶν, Ἱεράρχην τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας, Σεβασμιώτατον Ἀδελφὸν κ. Ἱερόθεον.
- Τὸν τὴν Ἀποστολικὴν Ἐκκλησίαν τῆς Κορίνθου, λαμπρῶς καὶ σοφῶς ποιμαίνοντα καὶ μὲ τρόπον δυναμικὸν καὶ λόγον Παύλειον θεολογικῇ ἀκριβείᾳ καί χάριτι κεκοσμημένον, τὸν Λαὸν αὐτοῦ εἰς νομὰς σωτηρίους ὁδηγοῦντα, περιπόθητον ἀδελφὸν κ. Διονύσιον,
- Τὸν ἐκ τῆς Μακεδονικῆς γῆς ἐν Πάτραις περιχαρίᾳ πολλῇ καταφθάσαντα καὶ τὸ ἱερὸν τῆς Ἐκκλησίας Κίτρους καὶ Κατερίνης, τοῦ Θεοῦ Γεώργιον, κόποις ἀκαμάτοις, σφρίγει νεανικῷ, καρδίᾳ πίστει ζεούσῃ, σεμνότητι καὶ σοβαρότητι, ἀροτριῶντα, πεφιλημένον ἅγιον ἀδελφόν, Μητροπολίτην κ. Γεώργιον,
- Τόν ἐκ τῆς ἀδελφῆς καί ὁμοδόξου χώρας τῆς Οὐκρανίας, μετά χαρᾶς διά τήν ἑορτήν τοῦ Πρωτοκλήτου τόν ἐν Πάτραις ἀναδραμόντα καί προστρέξαντα Σεβασμιώτατον ἀδελφόν Μητροπολίτην Ζαπορόζιε καί Μελιτοπόλεως κ. Λουκᾶν,
- Καὶ τὸν τόν Ἱερὸν Θρόνον, τοῦ περικλεοῦς τούτου Ἀποστολείου ἀπόψε κλεΐζοντα, νεώτερον ἐν μέσῳ ἡμῶν τῶν ἀγαπώντων αὐτόν, ἀδελφὸν ἡμῶν, τὸν πόθῳ καὶ ζήλῳ ἱερῷ καί ἐνθουσιαστικῷ, τόν ἐκκλησιαστικῷ φρονήματι κεκοσμημένον, καὶ ἐν ἀγάπῃ πηγαίᾳ ἐκ καρδίας ζεούσης, ποιμαίνοντα τόν λαόν τῆς Νέας Κρήνης καὶ Καλαμαριᾶς, τὸν ἐκ τοῦ σύνεγγυς γνωρίσαντα καὶ τὸν πολιὸν καὶ ἀγωνιστὴν Μητροπολίτην Φλωρίνης κυρὸν Αὐγουστῖνον διακονήσαντα, ὅστις καὶ τὸ ἱερὸν κήρυγμα κατὰ τὴν ἑόρτιον καὶ λαμπράν ταύτην σύναξιν θὰ διακονήσῃ, Σεβασμιώτατον κ. Ἰουστῖνον,
Ἅπαντας ἀπὸ καρδίας εὐγνωμόνως εὐχαριστοῦμεν καὶ ἐν ἀγάπῃ καὶ φιλαδελφίᾳ κατασπαζόμεθα, εὐχόμενοι πολυετῆ καὶ ἁγίαν τήν ποιμαντορίαν αὐτῶν πρὸς δόξαν Θεοῦ καὶ σωτηρίαν ψυχῶν ἀθανάτων ὑπὲρ ὧν Χριστὸς ἀπέθανε καὶ ἀνέστη.
Β) Ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας ὁ θεολόγος τοῦ Μεσσία
Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Πατρῶν κ. Χρυσόστομε
Σεπτή τῶν Ἱεραρχῶν χορεία
Τίμιον Πρεσβυτέριον, Χριστοῦ Διακονία
Ἄρχοντες τοῦ τόπου αὐτοῦ
Περιούσιε λαέ τοῦ Κυρίου
Ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Ἀνδρέας, ὁ Πρωτόκλητος, ἑορτάζεται σήμερα λαμπρῶς στήν Πάτρα, τήν πόλη τοῦ μαρτυρίου του. Ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας ἦλθε μέχρι τήν Πάτρα ἀπό πίστη καί ἀγάπη στόν Χριστό, τόν ὁποῖο ἐπίστευσε ὡς Θεάνθρωπο καί ἔχυσε τό αἷμα του, πάνω στόν Σταυρό, μιμούμενος τόν δάσκαλό του, τόν Χριστό καί ἔτσι ἐπιβεβαίωσε τήν πίστη του. Ἡ Πάτρα εἶναι ἡ μόνη πόλη στήν Ἑλλάδα πού ἔχει τήν εὐλογία νά μαρτυρήση σέ αὐτήν ἕνας Ἀπόστολος τοῦ Χριστοῦ, καί μάλιστα ὁ Πρωτόκλητος. Καμμία ἄλλη πόλη τῆς Ἑλλάδος δέν ἔχει αὐτή τήν τιμή.
Συγχρόνως, ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας εἶναι ἕνας οἰκουμενικός Ἀπόστολος, ὄχι μόνον γιατί εἶναι ὁ ἱδρυτής τῆς Ἐκκλησίας τοῦ τότε Βυζαντίου, σήμερα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ἀλλά γιατί τιμᾶται σέ ὅλο τόν κόσμο, ἰδιαιτέρως ἀπό τούς βόρειους Χριστιανούς, Σέρβους, Βουλγάρους, Ρουμάνους, Ρώσους, Ἰταλούς, Γεωργιανούς, ἀλλά καί στά πέρατα τῆς οἰκουμένης. Πολλές Ἐκκλησίες τόν διεκδικοῦν καί τόν τιμοῦν.
Πρίν λίγες ἡμέρες μέσα στό Πρόγραμμα τῶν Πρωτοκλητείων, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ. Χρυσόστομος, ἀγαπητός ἐν Χριστῷ ἀδελφός, μέ τούς ἐκλεκτούς συνεργάτες του συνδιοργάνωσε μέ τό Ἵδρυμα «Ἀπόστολος Ἀνδρέας» ἀπό τήν Ρωσία ἕνα ἐνδιαφέρον Διεθνές Συνέδριο μέ θέμα: «Εὑρήκαμε τόν Μεσσίαν. Τό μήνυμα τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου στόν σύγχρονο κόσμο». Ἀνακοινώθηκαν σημαντικές εἰσηγήσεις γιά τήν ἀγάπη τῶν λαῶν στόν Πρωτόκλητο, ἀλλά καί γιά τό μήνυμα τοῦ ἔργου καί τῆς μαρτυρίας του στόν σύγχρονο κόσμο. Ἦταν ἕνα Συνέδριο πού τόνισε τήν οἰκουμενικότητα τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου, ἀλλά καί τήν ἐπικαιρότητα τῆς ζωῆς του καί τοῦ μαρτυρίου του.
Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας ἦταν ἕνας ἐμπειρικός θεολόγος, γνώρισε πρῶτος τόν Χριστό, πού εἶναι ὁ πραγματικός Θεός Λόγος, ἤτοι Θεολόγος. Μπορῶ νά προσθέσω ὅτι ὁ ἅγιος Ἀπόστολος Ἀνδρέας ἦταν ἕνας θεολόγος τοῦ Μεσσία «ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον Χριστός» (Ἰω. α΄, 42).
Τό ἐρώτημα πού τίθεται εἶναι: Πῶς ὁ ἅγιος Ἀνδρέας κατάλαβε τήν λέξη Μεσσίας καί τί ἀκριβῶς ἐννοοῦσε; Πρόκειται γιά μιά μεσσιανική προσδοκία πού ὑπῆρχε στήν ἐποχή του μεταξύ τῶν Ἰουδαίων, γιά τήν ἐμφάνιση ἑνός πολιτικοῦ ἄρχοντος γιά νά τούς ἐλευθερώση ἀπό τήν κυριαρχία στούς Ρωμαίους ἤ πρόκειται γιά τήν ἐμπειρική πίστη πού συνδέεται μέ τόν Χριστό ὡς ἀληθινό Θεό πού σαρκώθηκε; Ἰσχύει τό δεύτερο.
Ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας ἤδη πρίν πῆ αὐτήν τήν φράση παρευρισκόταν μέ τόν Ἰωάννη τόν Θεολόγο πλησίον τοῦ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου, τόν ἄκουσε νά λέγη γιά τόν Ἰησοῦ, «ἴδε ὁ ἀμνός τοῦ Θεοῦ» (Ἰω. α΄, 36) καί Τόν ἀκολούθησε. Σέ κάποια στιγμή «στραφείς ὁ Ἰησοῦς καί θεασάμενος αὐτούς ἀκολουθοῦντας λέγει αὐτοῖς∙ τί ζητεῖτε;». Ἐκεῖνοι ζήτησαν νά μάθουν ποῦ μένει. Ὁ Χριστός τούς ἀπάντησε: «Ἔρχεσθε καί ἴδετε». Καί «ἦλθον οὖν καί εἶδον ποῦ μένει, καί παρ’ αὐτῷ ἔμειναν τήν ἡμέραν ἐκείνην» (Ἰω. α’ 38-40).
Κατά τήν ἑρμηνευτική διδασκαλία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας αὐτή ἦταν μιά θεωρία τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ –αὐτό σημαίνει «στραφείς ὁ Ἰησοῦς καί θεασάμενος αὐτούς»– καί οἱ δύο αὐτοί μαθητές παρέμειναν τήν ἡμέρα ἐκείνη μέσα στήν δόξα Του, καί κατάλαβαν ὅτι αὐτός εἶναι Υἱός τοῦ Θεοῦ.
Μέσα σέ αὐτήν τήν προοπτική πρέπει νά ἑρμηνεύσουμε καί τόν λόγο τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου: «Εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν». Ἔτσι πέρασε ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη στήν Καινή Διαθήκη, ὅπως ἑρμήνευσαν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας τήν λέξη Μεσσίας.
Στήν Παλαιά Διαθήκη ἡ λέξη Μεσσίας –πού στά ἑλληνικά μεταγράφεται Χριστός– ἀναφερόταν στούς ἀνθρώπους πού ἐχρίοντο. Στήν ἀρχή ἦταν οἱ βασιλεῖς, ὅπως ὁ Δαβίδ, στήν συνέχεια μετά τήν βαβυλώνεια αἰχμαλωσία χρίονταν οἱ Ἱερεῖς, ἰδιαιτέρως ὁ Ἀρχιερεύς. Αὐτοί ἐχρίοντο γιά νά κυβερνοῦν τόν λαό. Ἔτσι, ὁ Μεσσίας ἦταν ἄνθρωπος, ὁ Χριστός Κυρίου.
Ὅταν ὁ Ἰσραηλιτικός λαός αἰχμαλωτίσθηκε στούς Ρωμαίους, τότε οἱ Ἑβραῖοι ἀνέμεναν ἕναν Μεσσία, ἕναν ἐλευθερωτή. Ἄλλοι ἀνέμεναν ἕναν βασιλικό Μεσσία, δηλαδή ἕναν Βασιλέα, καί ἄλλοι ἀνέμεναν ἕναν ἱερατικό Μεσσία, δηλαδή ἕναν Ἀρχιερέα. Πάντως, ἕναν ἄνθρωπο, πού θά τούς ἀπελευθέρωνε.
Ὁ Θεός πού ἐμφανιζόταν στήν Παλαιά Διαθήκη στούς Προφῆτες καί τούς δικαίους δέν ἦταν ἕνας Μεσσίας, ἀλλά ὁ Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελος, ὁ Γιαχβέ, ὁ Κύριος τῆς δόξης, τό Δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος. Δέν ἦταν Χριστός, ἀλλά τό Χρίσμα.
Τό σημαντικό εἶναι ὅτι μέ τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ὁ Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελος, δηλαδή τό Δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, προσέλαβε τήν ἀνθρώπινη φύση, ὁ Θεός ἔχρισε τήν ἀνθρώπινη φύση καί ἐμφανίσθηκε ὁ Μεσσίας – Θεάνθρωπος Χριστός.
Ἑπομένως, ἄλλο εἶναι ὁ Μεσσίας, στήν Παλαιά Διαθήκη, πού εἶναι ἄνθρωπος, καί ἄλλο εἶναι ὁ Μεσσίας στήν Καινή Διαθήκη, πού εἶναι ὁ Θεάνθρωπος Χριστός.
Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως ὁ Μέγας Ἀθανάσιος καί οἱ Καππαδόκες Πατέρες τοῦ 4ου αἰῶνος, θεολόγησαν γιά τήν θεότητα τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, ὁμολόγησαν γιά τόν Χριστό ὅτι εἶναι τέλειος Θεός καί τέλειος ἄνθρωπος, ἀναπτύσσοντας ἀκόμη περισσότερο τήν πίστη καί ὁμολογία τῶν Ἀποστόλων, ὅπως καταγράφηκε στά κείμενά τους καί περιελήφθησαν στήν Καινή Διαθήκη.
Συνεπῶς, ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος μέ τήν γνωστή φράση του «εὑρήκαμεν τόν Μεσσίαν», πού τήν εἶπε ὕστερα ἀπό τήν ἐμπειρική ἀποκαλυπτική θεωρία πού εἶχε, δέν ἐννοοῦσε ὡς Μεσσία τόν ἐπίγειον ἄνθρωπο καί Ἀρχιερέα, ὅπως τόν ἀνέμεναν οἱ σύγχρονοί του, ἀλλά τόν Ἄγγελο Κυρίου, τόν Γιαχβέ, τόν Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελο, ὁ ὁποῖος ἔγινε Μεσσίας μέ τήν ἐνανθρώπηση. Ἦταν διάδοχος τῶν Προφητῶν.
Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας ἦταν ὁ πρῶτος Ἀπόστολος καί πρῶτος θεολόγος πού πέρασε ἀπό τήν Παλαιά στήν Καινή Διαθήκη καί ἀργότερα μέ τήν σταύρωση καί τήν ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τήν Πεντηκοστή βεβαιώθηκε ἀκόμη περισσότερο γι’ αὐτό. Ἔτσι ἐξηγεῖται γιά τό ὅτι ἔγινε μάρτυρας γιά τόν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, τόν Κύριο τῆς δόξης πού ἐνηνθρώπησε, ἀφοῦ τό μαρτύριο εἶναι καρπός θεωρίας-θέας τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ.
Αὐτόν τόν Χριστόν ἔζησαν καί ὁμολόγησαν ὅλοι οἱ ἅγιοι, Πατέρες, μάρτυρες, ὁμολογητές, ἀσκητές, ἔγγαμοι καί ἄγαμοι.
Δυστυχῶς, στήν σύγχρονη ἐποχή, οἱ ἄνθρωποι στήν πλειοψηφία τους ἀναζητοῦν ἄλλους μεσσίες πού δέν χρίονται ἀπό τόν Θεό, ἀλλά ἀπό τήν φιλοσοφία, τήν κοινωνιολογία, τήν οἰκονομολογία, τούς Διεθνεῖς Ὀργανισμούς, τίς λεγόμενες «ἀγορές τοῦ χρήματος», πού ὅλα αὐτά εἶναι σάν μιά ὀργανωμένη θρησκεία μέ τό ἰδιαίτερο «ἱερατεῖο» της, τούς «λειτουργούς» της, τό «εὐαγγέλιό» της καί τούς «ναούς» της, πού εἶναι οἱ τραπεζίτες καί τά κέντρα τοῦ χρήματος. Ἔχει ἐκβληθῆ ὁ Χριστός ἀπό τήν ζωή πολλῶν ἀνθρώπων πού ζοῦν σήμερα στόν πλανήτη τῆς γῆς.
Ἀλλά καί σέ πολλούς θρησκευτικούς καί Χριστιανικούς κύκλους, Ὀρθοδόξους καί μή, δέν γίνεται ἀποδεκτός ὁλοκαρδίως ὁ Ἄσαρκος Λόγος πού ἔγινε Θεάνθρωπος Χριστός, δηλαδή Μεσσίας, ἀλλά ἀνυψώνουν ἄλλους μεσσίες, γι’ αὐτό καί δημιουργοῦνται διενέξεις, προβλήματα, διαιρέσεις, πού διασποῦν τήν ἑνότητα τῆς Ἐκκλησίας καί διαιροῦν τόν Χριστιανικό κόσμο στήν Δύση.
Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας μᾶς διδάσκει σήμερα περισσότερο ἀπό κάθε ἄλλη φορά ὅτι πρέπει νά ἀναγνωρίσουμε στό πρόσωπο τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ τόν μοναδικό Μεσσία. Συνέπεια αὐτοῦ εἶναι νά ἀναγνωρίσουμε τήν μεγάλη ἀξία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ καί ἁπλώνεται σέ ὅλο τόν κόσμο, μέσα στήν ὁποία γίνονται ὅλες οἱ κοινωνιολογικές διδασκαλίες τοῦ Χριστιανισμοῦ.
Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ Ἐκκλησία, ὡς Σῶμα Χριστοῦ, δέν πρέπει νά ἀνταγωνίζεται μέ τούς κοσμικούς ὀργανισμούς σέ ἐξουσία, σέ ἔργο, σέ μιά ἁπλή κοινωνική προσφορά, ἀλλά νά προσφέρη αὐτό πού δέν ἔχουν ἐκεῖνοι, δηλαδή τήν ὀρθόδοξη θεολογία.
Ἡ Δύση γνώρισε ἕνα ἄλλο εἶδος Χριστιανισμοῦ, πού εἶναι ἐκκοσμικευμένος, δηλαδή ἕνα Χριστιανισμό πού συνδέεται μέ τήν πολιτική ἐξουσία καί μέ τήν ἠθικιστική συμπεριφορά. Γι’ αὐτό, ὡς ἀντίδραση, ἀναπτύχθηκαν διάφορα ρεύματα, ὅπως ὁ οὐμανισμός, ὁ διαφωτισμός, ὁ ρομαντισμός, ὁ ὑπαρξισμός κλπ. Ἔτσι, ἡ Δύση ἔχει ἀνάγκη νά γνωρίση τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, μέ τήν λατρεία, τήν νηπτική θεολογία, τήν ἁγιογραφία, τήν μουσική καί ὅλη τήν ἐσωτερική της ζωή.
Αὐτό εἶναι ἕνα ἀπό τά μηνύματα τοῦ ἁγίου Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου στήν σημερινή ἐποχή.
Θά ἤθελα νά εὐχαριστήσω θερμά τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πατρῶν κ. Χρυσόστομο γιά τόν ἀκάματο ζῆλο του, τήν πρωτοκλήτεια μαρτυρία του, τήν ἐκδαπάνησή του γιά τό πεφιλημένο ποίμνιό του, καί πάνω ἀπό ὅλα γιατί κινεῖται μέσα στήν προοπτική τοῦ ἁγίου Πρωτοκλήτου Ἀνδρέου, προσφέροντας τήν μαρτυρία τῆς ζωῆς του καί τοῦ Σταυροῦ του.
Ὁ ἅγιος Ἀνδρέας νά μᾶς προστατεύη γιά νά ζοῦμε μέσα στήν Ἐκκλησία πού εἶναι τό Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ὄχι νά γίνουμε σύγχρονοι μεσσίες, ἀλλά νά εἴμαστε πιστοί ὁμολογητές τοῦ Μεσσίου Χριστοῦ. Ἀμήν.–
Γ)
ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ, ΣΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ κ. ΠΡΟΚΟΠΙΟ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟ, ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑΝ ΣΤΟΝ ΙΕΡΟΝ ΝΑΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΑΝΔΡΕΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΚΛΗΤΟΥ.
ΠΑΤΡΑ, 30.11.2017
Ἐξοχώτατε κ. Πρόεδρε,
- Σήμερον ἡμέραν κατά τήν ὁποίαν ἐκ τῆς περιακούστου καὶ κλεινῆς πόλεως τῶν Πατρῶν καὶ τῆς Ἀποστολικῆς καὶ μαρτυρικῆς καθέδρας τοῦ Πρωτοκλήτου τῶν Ἀποστόλων, «ἀντηχοῦν περὶ τὸν ἱερόν τοῦ Πρωτοκλήτου τάφον, τὸν Σταυρὸν τοῦ Μαρτυρίου του καὶ τὴν μυρίπνοον κάραν του ὕμνοι μυριάδων εὐσεβῶν καὶ Ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, ὁμοφώνως δοξολογούντων τὸν Θεόν, τὸν θαυμαστὸν ἐν τῷ Πρωτοκλήτῳ Ἀποστόλῳ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἁγίοις Αὐτοῦ…»(Κωνσταντῖνος Οἰκονόμος)
- Σήμερον ποὺ τιμῶμεν τόν ἐκ τοῦ βυθοῦ τῆς ἀγνοίας, τὰ πλήθη τῶν πιστῶν, εἰς τὴν θεογνωσίαν ἑλκύσαντα, τῷ καλάμῳ τοῦ Σταυροῦ, τόν Θεοκήρυκα Ἀπόστολον,
- Σήμερον ποὺ ἡ πόλις τῶν Πατρῶν, οὐρανομήκη προσλαμβάνει τὴν Ἀποστολικὴν φωνὴν καὶ ἐν χαρᾷ καὶ εὐθύνῃ σταυρικῇ, τὴν προσφέρει ὡς σωτήριον μήνυμα καὶ σάλπισμα, ὡς μοναδικὴν ὁδὸν σωτηρίας πρὸς τὸν σύγχρονον δεινῶς βασανιζόμενον κόσμον τὸ, «Εὐρήκαμε τὸν Μεσσίαν» δηλαδή,
- Σήμερον ποὺ σύνοδος οὐρανοῦ καὶ γῆς, κατὰ τὸν Χρυσορρήμονα τῆς Ἐκκλησίας Πατέρα, ἐν τῷ Ἱερῷ τούτῳ Ἀποστολείῳ, γίνεται.
- Σήμερον πού ἐν Πάτραις κτυπᾶ ἡ καρδία τῆς Ἑλλάδος καί πού μυριάδες Λαοῦ κατέκλυσαν οὐχί μόνον, τόν περικαλλῆ αὐτόν Ναόν, ἀλλά καί τήν πόλιν ὃλην τῶν Πατρῶν καί διατρανώνουν περί τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως τῶν Ἑλλήνων καί τῆς προσηλώσεως αὐτῶν εἰς τά ἱερά καί ὃσια, τά ὑπό τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Πατέρων, Μαρτύρων καί Ἡρώων παραδεδομένα.
- Σήμερον ἔχομεν τὴν μεγίστην χαρὰν καὶ τὴν ὑψίστην τιμὴν ἐν τῇ πανηγυριζούσῃ ἡμῶν πόλει νὰ ὑποδεχώμεθα Ὑμᾶς, τὸν Ἐξοχώτατον Πρόεδρον τῆς Ἑλληνικῆς Δημοκρατίας, συνεορτάζοντα καὶ συμπανηγυρίζοντα ἡμῖν ἐπί τῇ ἑορτῇ τοῦ Ἰδρυτοῦ καὶ Προστάτου τῆς τῶν Πατρέων Ἐκκλησίας.
- Σᾶς εὐχαριστοῦμεν, ὃθεν Ἐξοχώτατε, διὰ τὴν ἀποδοχὴν τῆς προσκλήσεως ἡμῶν, ἳνα ἔλθητε εἰς τοὺς λαμπροὺς ἑορτασμοὺς τοῦ Πρωτοκλήτου τῶν Ἀποστόλων ἐν Πάτραις καί Σᾶς ὑποδεχόμεθα ὡς ἐκφραστήν τῆς ἑνότητος τοῦ Λαοῦ καὶ σύμβολον τῶν ἀγώνων διὰ ἐλευθερίαν καί δικαιοσύνην καὶ διά τήν διατηρήσιν τῆς τε πνευματικῆς ταυτότητος καὶ τῆς ἰδιοπροσωπίας τῶν Ἑλλήνων.
Πρός τούτοις, παρακαλοῦμεν ἐπιτρέψατέ μας, ὁμοῦ μετά τῆς ἐκφράσεως τῶν εὐγνωμόνων εὐχαριστιῶν μας διὰ τὴν ἐνταῦθα παρουσίαν Σας, νὰ ἐκφράσωμε τὰς θερμοτάτας εὐχάς μας διὰ ὑγιείαν ἀμφιστεμφῆ καὶ μακροημέρευσιν Ὑμῶν τε καί τῶν οἰκογενῶν Ὑμῶν καί δύναμιν ἐξ’ ὓψους διά τό ὑψηλόν καί πολυεύθυνον ἒργον Σας ἐπ’ ἀγαθῷ τῆς φιλτάτης ἡμῶν Πατρίδος.
Ἔτι δὲ νὰ Σᾶς ἀπονείμωμεν τὴν ὑψίστην τιμητικὴν διάκρισιν τῆς Ἱερᾶς καὶ Ἀποστολικῆς Μητροπόλεως τῶν Πατρῶν, ἤτοι τὸν χρυσοῦν σταυρὸν τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου μετ’ ἀστέρος καὶ νὰ Σᾶς περιβάλωμεν μὲ τὰ χαρακτηριστικὰ διάσημα τῆς τοιαύτης τιμῆς.
Δ) ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΙΣ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΑΤΡΩΝ κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΤΟ ΕΠΙΣΗΜΟ ΓΕΥΜΑ ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.
Πάτρα, 30.11.2017
Ἐξοχώτατε,
Σήμερον εὑρίσκεσθε εἰς τὴν «πλουσιοτέραν» πόλιν τῆς Ἑλλάδος, ἡ ὁποία ἄγει λαμπράν ἑορτὴν καὶ φαιδρὰν πανήγυριν, ἐπὶ τῇ Ἱερᾷ Μνήμῃ τοῦ, δόξῃ θεία πλουτήσαντος αὐτὴν, ἱερωτάτου πανευφήμου καὶ ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἀνδρέου.
Εἶναι εὔλογον βεβαίως τό ἐρώτημα: Περί ποίου πλούτου ὁμιλοῦμεν, ἀφοῦ γνωστὸν τοῖς πᾶσι τυγχάνει ὅτι ἡ πόλις τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου, μαστίζεται ὑπό τῆς ἀνεργίας καί τῆς πτωχείας καὶ ὀδυνᾶται, ὑπὲρ τὰς ἄλλας πόλεις, ἐκ τῆς πολυεπιπέδου κρίσεως, ἡ ὁποία ἰδιαιτέρως, ὡς μὴ ὢφελεν, τὴν ἐπηρέασε ἕνεκα πολλῶν αἰτιῶν;
Περὶ ποίου πλούτου ὁμιλοῦμεν, ἀφοῦ εἰς τὴν πάλαι ποτὲ σφίζουσαν βιομηχανικῶς πόλιν ἡμῶν, σήμερον, μόνον, ἐκ τῶν συσσιτίων τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως, ὠφελοῦνται ὑπὲρ τὰς δύο χιλιάδας ἀδελφῶν μας;
Περὶ ποίου πλούτου ὁμιλοῦμεν, ἆραγε ὅταν τὰ τέκνα τῆς πόλεως τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου, ἐγκαταλείπουν τάς πατρικάς ἑστίας καί τήν Πατρίδα των, ἳνα εὕρουν πόρους διὰ τὰ πρὸς τὸ ζῆν ἐν ξένῃ γῇ;
Περὶ ποίου πλούτου ὁμιλοῦμεν, ὅταν καθ’ ἡμέραν μὲ σεμνὴν ὑπερηφάνειαν πρώην εὐκατάστατοι ἀδελφοί μας, τίμιοι νοικοκυραῖοι ἳνα χρησιμοποιήσωμεν τήν ὡραιοτάτην αὐτήν λαϊκήν ἒκφρασιν, ἀποκρύπτουν τούς δακρυρρόους ὀφθαλμούς των καὶ τὸν πόνον τῆς καρδίας των;
Περὶ ποίου πλούτου ὁμιλοῦμεν, ὅταν βλέπωμεν ἀδελφούς νὰ κλαίουν διὰ τὰς οἰκίας των ποὺ βγαίνουν εἰς πλειστηριασμοὺς καὶ καὶ διά τὰς περιουσίας των, τάς ὁποίας χάνουν ἀντὶ πινακίου φακῆς;
Περὶ ποίου πλούτου ἆρα γε ὁμιλοῦμεν, ὅταν οἱ δυστυχεῖς ἀπὸ τὰ παίγνια τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς, εἰς βάρος τῶν ἀδυνάτων, κρέμονται εἰς τῶν λιμένων τά σιδηρά κιγκλιδώματα;
Ναὶ, παρά ταῦτα, ἐπιμένομεν. Ἡ Πάτρα εἶναι ἡ πλουσιοτέρα πόλις τῆς Ἑλλάδος καὶ διατί ὂχι, δι’ ἡμᾶς τοὺς Πατρινούς, καὶ τοῦ κόσμου ἡ πλουσιοτέρα καὶ τὸ λέγομεν τοῦτο, μετὰ τῆς ἐν Κυρίῳ χαρᾶς καὶ καυχήσεως, ἀλλά καὶ δέους, ἃμα δέ καί βαθυτάτης συγκινήσεως.
Εἶναι ἡ πόλις μας ἡ πλουσιοτέρα, διότι ἐκτὸς ἀπὸ τὸ φυσικὸν κάλλος καὶ τὴν ὡραιότητα, τά ὡς δωρεὰν ὑπό τοῦ Θεοῦ πρὸς αὐτὴν προσφερθέντα, ἔλαβε τὴν μεγίστην παρὰ Κυρίου εὐλογίαν ἳνα κατέχῃ καὶ ἄλλον πλοῦτον, οὐδεμίαν σχέσιν ἔχοντα μὲ τὰ φθαρτά, τὰ πεζά, τὰ πρόσκαιρα, τά γήϊνα καὶ πεπερασμένα.
Ὀ πλοῦτος καὶ ὁ θησαυρὸς τῆς τῶν Πατρέων πόλεως, ὁ ὁποῖος καί τήν ἰδίαν ὡραΐζει καί εὐφραίνει, ἀλλά καί περιάκουστη τήν καθιστᾶ, οὐχί μόνον πανελληνίως καί πανορθοδόξως, ἀλλά καί παγκοσμίως, εἶναι ἀδάπανος καὶ ἀδαπάνητος.
Ἀδάπανος διότι ἐδόθη ὑπό τοῦ Θεοῦ ὡς εὐλογία καὶ διά τοῦτο ἀδαπάνητος καί ἀνεξάντλητος τυγχάνει.
Εἶναι ἀδάπανος καὶ ἀδαπάνητος, διότι εἶναι ὁ Τάφος τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου.
Εἶναι ἀδάπανος καὶ ἀδαπάνητος, διότι εἶναι ἡ Κάρα τοῦ Πρωτοκλήτου.
Εἶναι ἀδάπανος καὶ ἀδαπάνητος διὀτι εἶναι ὁ χιαστός Σταυρὸς τοῦ ἐν αὐτῷ ὑψωθέντος ὑπὲρ τῆς, ὑπό τοῦ θείου Λυτρωτοῦ, ἀποκεκαλλυμένης ἀληθείας.
Εἶναι ἀδάπανος καί ἀδαπάνητος αὐτός ὁ πλοῦτος διότι εἶναι τό κήρυγμα τοῦ Ἀποστόλου Ἀνδρέου «Εὑρήκαμε τόν Μεσσίαν». Εἶναι τό μήνυμα τῆς χαρᾶς, τῆς δικαιοσύνης, τῆς ἀδελφοσύνης, τοῦ σεβασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ὃποιος καί ἂν εἶναι, ὃ,τι χρῶμα καί ἂν ἒχει, ἀπό ὃπου καί ἂν κατάγεται, ὃ, τι καί ἂν πιστεύει, ὃ,τι ἡλικίαν καί ἂν ἒχει.
Εἶναι πλουσία ἡ πόλις ἡμῶν διότι ὁ Λαὸς αὐτῆς ζεῖ καί κινεῖται εἰς τούς ρυθμοὺς τῆς Ἀγάπης, ἡ ὁποία ἐκένωσεν οὐρανοὺς καὶ κατῆλθεν, ἡ ὁποία ἐπτώχευσεν ἳνα οἱ πάντες πλουτίσωσιν καὶ οἱ τεθανατωμένοι ζωοποιηθῶσιν.
Περί αὐτοῦ τοῦ πλούτου ὁμιλοῦμεν, ὁ ὁποῖος ὡς ἔκφρασις τῆς πηγαίας ἀγάπης πληροῖ τάς καρδίας διὰ μέσου τῆς ἀνεξαντλήτου πηγῆς τῆς ἀγάπης, τῆς ὑπὸ τοῦ ἱερωτάτου Ἀνδρέου παγείσης, σωτηρίου κιβωτοῦ καί ἱερᾶς ὀλκάδος, τῆς Ἀποστολικῆς δηλονότι τῶν Πατρῶν Ἐκκλησίας.
Εἶναι αὐτὸς ὁ πλοῦτος ὁ ὁποῖος πληροῖ τῶν πεινώντων τὰ πινάκια, ἐνισχύει τοὺς νέους ἐν τῇ ξένῃ καὶ τῇ ἡμεδαπῇ διά νά σπουδάσουν, τοὺς ἀσθενεῖς ὣστε νά καλύψουν τάς ἀνάγκας των. Εἶναι ὁ πλοῦτος ὁ ὁποῖος ὑπηρετεῖ τοὺς ἐνδεεῖς ὣστε νὰ εὕρουν καταφυγὴν καὶ σκέπην, τοὺς ξένους καὶ μακρὰν τῆς Πατρίδος των εὑρισκομένους, τοὺς ὑπὸ τῶν ποικίλων τῆς θαλάσσης καὶ τῆς ζωῆς κυμάτων χειμαζομένους, ὣστε νά τύχουν τῆς ἀπαντοχῆς καί τῆς ἐλπίδος.
Εἶναι πλουσία ἡ πόλις μας κ. Πρόεδρε διότι ἔχει ἁγνούς, εὐγενεῖς, φιλοπάτριδας καί εὐσεβεῖς ἀνθρώπους.
Εἶναι πλουσία ἡ πόλις ἡμῶν διότι οἱ ἐν πάσῃ ἀρχῇ ὄντες καὶ ὁ περιούσιος Λαὸς τοῦ Θεοῦ, ἐργαζόμεθα ὑπέρ τῆς πόλεως ταύτης καί τῶν δικαίων αὐτῆς αἰτημάτων, ἐν ἑνότητι πνεύματος καὶ καρδίας, ὡς ἐκφράζεται αὓτη ἡ ἑνότης, ἐν τῇ τραπέζῃ ταύτῃ, ἐν ᾗ Ἑστιάτωρ ὁ Κύριος ἐστί καὶ δειπνοκλήτωρ ὁ Πρωτόκλητος μαθητὴς καὶ μιμητὴς τοῦ Πάθους Αὐτοῦ, Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος.
Διά τοῦτο ὑψώνομεν τὸ ποτήριον ἔμπλεων οὐχὶ μόνον οἲνου, ἀλλὰ καὶ τῶν βαθυτάτων αἰσθημάτων τῆς καρδίας ἡμῶν τε προσωπικῶς, τοῦ Ἱεροῦ Κλήρου, ἁπάντων τῶν συνδαιτημόνων καὶ τοῦ φιλοθέου, φιλαγίου καὶ φιλοπροόδου, εὐγενοῦς καὶ πεπολιτισμένου Πατραϊκοὺ Λαοῦ καὶ εὐχόμεθα ἐκ βάθους ψυχῆς ἳνα ἔχητε εὐλογίαν παρὰ Κυρίου καὶ μακροχρόνιον τήν ἐν τῇ γῇ διατριβήν ἡμῶν, πρός χαράν καί εὐτυχίαν προσωπικήν τε καί οἰκογενειακήν καί πρὸς ὑπηρεσίαν καί θυσιαστικήν διακονίαν τῆς φιλτάτης ἡμῶν Πατρίδος.
Ὦς εὖ παρέστητε!