Ὁ πρῶτος ἑορτασμός τοῦ Ἁγίου Γερβασίου στήν Πάτρα.
ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
30.6.2024
Μέ λαμπρότητα ἑόρτασε ἡ περικλεής καί Ἀποστολική πόλις καί Μητρόπολις τῶν Πατρῶν, τήν ἱεράν καί πανσεβάσμιον μνήμην τοῦ ἐν Ἁγίοις πατρός ἡμῶν Γερβασίου, τοῦ ἐν Πάτραις.
Ἡ Θεία Λειτουργία ἐτελέσθη στόν μεγαλοπρεπῆ Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου Πατρῶν, ὃπου εἶχαν μεταφερθῆ, ἀπό τήν Ἁγία Παρασκευή τῶν Συχαινῶν ὃπου φυλάσσονται, τά σεπτά καί μυρίπνοα Λείψανα τοῦ Ἁγίου Γερβασίου.
Τῆς Θείας Λειτουργίας προέστη, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φιλαδελφείας κ. Μελίτων, ἐκ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, ὁ ὁποῖος ἐκόμισε τίς Πατριαρχικές εὐχές καί εὐλογίες τοῦ Παναγιωτάτου καί Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου καί ἐκήρυξε τόν θεῖο λόγο.
Συνελειτούργησαν, μετ’ αὐτοῦ, οἱ Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες:
- Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου κ. Ἱερόθεος
- Ὓδρας, Σπετσῶν καί Αἰγίνης κ. Ἐφραίμ
- Κυθήρων κ. Σεραφείμ
- Μεσσηνίας κ. Χρυσόστομος
- Κηφισίας, Ἀμαρουσίου, Ὠρωποῦ καί Μαραθῶνος
κ. Κύριλλος
- Ἱερισσοῦ, Ἁγίου Ὂρους καί Ἀρδαμερίου κ. Θεόκλητος
- Φθιώτιδος κ. Συμεών
- Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἱερώνυμος,
- οἱ Θεοφιλέστατοι Ἐπίσκοποι, Τεγέας κ. Θεόκλητος καί Κερνίτσης κ. Χρύσανθος καί ὁ οἰκεῖος Ποιμενάρχης, Πατρῶν κ. Χρυσόστομος.
Στό Ἱερό Βῆμα παρέστη συμπροσευχόμενος ὁ Σεβασμιώτατος Γέροντας Μητροπολίτης, πρ. Καλαβρύτων καί Αἰγιαλείας κ. Ἀμβρόσιος.
Στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας, ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πατρῶν κ.κ. Χρυσόστομος, εὐχαρίστησε τόν Παναγιώτατον καί Οἰκουμενικόν Πατριάρχην κ.κ. Βαρθολομαῖον καί τήν περί Αὐτόν Ἱεράν καί Ἁγίαν Πατριαρχικήν Σύνοδον, ὡς καί τόν Μακαριώτατον Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κ.κ. Ἱερώνυμον καί τούς ἁγίους Ἀρχιερεῖς πού συμμετεῖχαν στόν πρῶτον ἑορτασμόν τοῦ Ἁγίου Γερβασίου καί ἀνέγνωσε τήν Πατριαρχικήν πρᾶξιν, τῆς Ἁγιοκατατάξεως τοῦ Ἁγίου Γερβασίου.
Παρακάτω παραθέτομε τό κήρυγμα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φιλαδελφείας κ. Μελίτωνος.
Πάτραι χορεύουσι καί ἀγάλλονται ἐπί τῇ θείᾳ μνήμῃ Γερβασίου τοῦ πάνυ
Σεβασμιώτατε καί περισπούδαστε ἐν Χριστῷ ἀδελφέ, Ποιμενάρχα τῆς Θεοσώστου ταύτης Ἐπαρχίας κύριε Χρυσόστομε,
Σεβασμιώτατοι καί προσφιλέστατοι ἀδελφοί καί συλλειτουργοί ἅγιοι Ἱεράρχαι,
Ἐξοχώτατοι καί ἐντιμότατοι Ἄρχοντες,
Τίμιον Πρσβυτέριον, ἐν Χριστῷ Διακονίᾳ, Ἀδελφοί καί Ἀδελφαί ἐν Χριστῷ,
Τῶν σήμερον τιμωμένων πάντων τῶν Ἁγίων μνημονεύσαντες, ἑορτάζομεν συγχρόνως τήν σύναξιν τῶν Δώδεκα Ἀποστόλων τοῦ Χριστοῦ, τῶν τῇ σαγήνῃ τοῦ κηρύγματος διαδραμόντων τήν Οἰκουμένην καί ζωγρησάντων τά ἔθνη εἰς εὐσέβειαν, «τοῦ Κυρίου συνεργοῦντος καί τόν λόγον βεβαιοῦντος διά τῶν ἐπακολουθούντων σημείων». Κυρίως, ὅμως, τελοῦμεν πανήγυριν ἱεράν Γερβασίου τοῦ Ὁσίου τοῦ ἐν Πάτραις, τοῦ ἄλλου συγχρόνου ἰσαποστόλου, τοῦ οἰκείου ἰδιαιτέρως εἰς σᾶς∙ τοῦ διά τῆς πολιτείας καί τῆς ἐνθέου βιοτῆς του μεγαλύνοντος τό ὄνομα τῆς ἱστορικῆς ταύτης καί λαμπρᾶς πόλεως.
Ὁ Ὅσιος Γερβάσιος ἔζησε καί ἔδρασε εἰς τήν ἀποστολοβάδιστον, μαρτυροβάδιστον καί ὁσιοβάδιστον γῆν τῆς Ἀχαΐας, καί μιμούμενος τόν πολιοῦχόν της Πρωτόκλητον Ἀπόστολον Ἀνδρέαν ἐκήρυξε καί ἔδρασεν καί ἐσταυρώθη καί αὐτός ὂχι ὡς ὁ Ἀπόστολος, ἀλλά πολυμερῶς καί πολυτρόπως ἐσήκωσε ὡς ἄλλος κυρηναῖος καί συγκυρηναῖος πολλούς σταυρούς πασχόντων, πονεμένων, θρηνούντων βιοτήν καί τέκνα, πατέρας καί μητέρας καί ἀδελφούς καί ἀδελφάς καί μύρια ἄλλα τραύματα κατά τήν μαρτυρικήν ἐκείνην μετά τό 1923 προσφυγικήν περίοδον καί τήν ἄλλην άργότερον κατοχικήν. Καί ἀπέβη καί ὁ ἴδιος ἀπόστολος καί ἰσαπόστολος ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ. Καί ἄν οἱ συντιμώμενοι σήμερον Δώδεκα μαθηταί τοῦ Κυρίου ἀπεστάλησαν καί ἐπορεύθησαν εἰς τά ἔθνη, κατά τήν Κυριακήν προτροπήν, βαπτίζοντες αὐτά «εἰς τό Ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» καί ἐδίδαξαν «τηρεῖν ὅσα ἐνετείλατο» ὁ Κύριος καί Δημιουργός τοῦ παντός, ὁ Ὅσιος Γερβάσιος ὑπῆρξεν ἀπόστολος τῆς ζωῆς καί ἀνεκούφισεν ἀποστολικῶς τόν ἀνθρώπινον πόνον καί ὡδήγησε καί ὁδηγεῖ εἰς σωτηρίαν καί παρηγορίαν καί δωροφορεῖ χάριν καί ἔλεος, ἀλήθειαν καί ζωήν, χθές καί σήμερον και αὔριον καί εἰς τόν αἰῶνα.
Ὁ Ἅγιός μας, ὁ ὄντως δικός μας, ἕνας ἅγιος τοῦ καιροῦ μας, τοῦ τόπου μας καί τοῦ τρόπου μας, ἀνεδείχθη εἰκών τῆς ἀληθινῆς εὐαγγελικῆς βιοτῆς καί ἡ πολιτεία του ἀποτελεῖ αὐτήν ταύτην τήν βιωματικὴν διδασκαλίαν τῆς Ἐκκλησίας μας, συνιστᾷ τήν ἴδια τήν Ὀρθοδοξία ὄχι ὡς θεωρία, ἀλλά ὡς βίωμα καί ὡς ἐμπειρία· εἶναι ἐπιβεβαίωσις καί ἐκπλήρωσις «ἐπαγγελίας, αὐθεντίας, ἐλευθερίας, ὑπακοῆς». Εἶναι «τό σύγχρονο σημεῖο ἀναφορᾶς γιά τήν Ἐκκλησία τῶν Πατρῶν καί τήν Ἑλλαδική Ἐκκλησία εὐρύτερα».
***
Σήμερον, ὡς ἀληθῶς «Πάτραι χορεύουσι καί ἀγάλλονται ἐπί τῇ πρώτῃ θείᾳ μνήμῃ Γερβασίου τοῦ ἐν ὁσίοις Ἁγίου», μνημονεύουσαι τῆς ἀσκητικῆς βιοτῆς καί τῶν καμάτων∙ τῶν διωγμῶν καί τῶν ἐπιβουλῶν καί τῶν ὕβρεων «ἀνόμων κατηγόρων συκοφαντούντων»∙ καί συγχρόνως τῆς εὐαγγελικῆς βιοτῆς∙ τῆς ἀναργύρου καί ἀδόλου παραμυθίας τῶν ποικιλοτρόπως πειραζομένων∙ τοῦ σπόγγου τοῦ ἐκμαξαμένου τῶν δυστυχούντων τά δάκρυα∙ τοῦ φύλακος Ἀγγέλου τῶν ἐκδιωχθέντων καί ἐκτοπισθέντων ἀπηνῶς ἐκ τῆς πατρίδος∙ τοῦ ζήλου Ἠλιού πυρωθέντος τήν καρδίαν καί ὡς αὔρας λεπτῆς δεχθέντος τήν ἀκένωτον χάριν∙ τοῦ, συντόνῳ προσευχῇ, νηστείᾳ συνέσει, ταπεινώσει τε καί σωφροσύνῃ ἁγιασθέντος∙ τοῦ κατακάρπου δένδρου τῶν ἀρετῶν∙ τοῦ ὀξέως σύν Ἀνδρέᾳ τῷ θαυμαστῷ τῇ ἀμάχῳ τοῦ Σταυροῦ δυνάμει προφθαίνοντος τοῖς πᾶσι∙ τοῦ εἰς οὐδέν λογισαμένου τήν ἐπί γῆς ζωήν, ἀγωνιστοῦ ὑπέρ τῆς Ὀρθοδοξίας, ὑπέρ τοῦ σπαρασσομένου ὑπό καταιγίδων κακοτρόπων καί σκληρῶν ἀνθρώπων λαοῦ ἰδίᾳ τῶν Πατρῶν καί συνόλης τῆς Ἀχαΐας καί ἐν γένει ὑπέρ τῆς πατρίδος πᾶσαν τήν ἰκμάδα του ἡρωϊκῶς παραθεμένου∙ τοῦ μαθητοῦ τοῦ κλεινοῦ Πενταπόλεως Νεκταρίου, τοῦ διαβλέψανος προφητικῶς «τόν ἀληθῆ τῆς Ἐκκλησίας ἱερουργόν καί πρόθυμον εἰς ἐργασίαν»∙ τοῦ «πλατάνου τῆς Ὀρθοδοξίας» κατά τόν χαρακτηρισμόν τοῦ μετέπειτα Ἐδεσσης Ἁγίου Καλλινίκου∙ τοῦ «τιμήσαντος τό ὑψηλόν τοῦ κληρικοῦ ὑπούργημα» κατά τήν ρῆσιν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου Ἀθηναγόρου∙ τοῦ «ἐξόχου ἐργάτου τοῦ Εὐαγγελίου καί τοῦ Ἁγιωτάτου Θυσιαστηρίου», κατά τόν ἀπό Φιλαδελφέιας Ἀρχιεπίσκοπον Ἀθηνῶν∙ τοῦ « τῆς Ἐκκλησίας ἁπάσης ἱερωτάτου σεμνώματος» τοῦ καί «ἐξαστράψαντος ὡς ἄλλου φωστῆρος τῶν ἀρετῶν τάς λαμπηδόνας», κατά τήν ὑμνολογικήν δοξολογίαν τῆς ὑμετέρας Σεβασμιότητος, ἅγιε Πατρῶν∙ τοῦ φωστῆρος τοῦ φαεινοῦ∙ τοῦ ἁγιασθέντος καί θεωθέντος καί ἐκκλησιαστικῶς εὐλογηθέντος ἵνα τιμᾶται ἐν τοῖς ἐφεξῆς ὡς Ἅγιος καί ὅσιος εἰς τόν ἅπαντα χρόνον.
Ὁ πρό τοῦ αἰτεῖσθαι τάς αἰτήσεις παρέχων Κύριος, ἐχαρίσατο εἰς τόν ἐκζητήσαντα «τά βάθη τοῦ Πνεύματος» τοῦ Ἁγίου Ὅσιόν μας, ὡς ἄλλον «ποιμενικόν αὐλόν» «Πνεῦμα συνέσεως, πνεῦμα σοφίας, πνεῦμα φόβου Θεοῦ, πνεῦμα εὐθές…», διά τῆς ἀκενώτου Χάριτος τοῦ Ὁποίου ἐλάλησεν ἀληθῶς ἑτέρᾳ γλώσσῃ τά μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ, διέλυσε τάς κατά τοῦ λαοῦ τῆς Ἀχαΐας πολλάς μηχανουργίας τοῦ ἐχθροῦ, ρυσάμενος αὐτόν ἀπό πάσης ταραχῆς καί δειλίας διά τῆς θεωρίας τῶν κριμάτων τοῦ Κυρίου, διά τῆς φρικτῆς καί ἀνεκδιηγήτου ἱερουργίας τοῦ μυστηρίου τοῦ Θεοῦ, ἀναφανείς τοῖς ἐπηρεαζομένοις τότε ὑπό πειρασμικῆς κατοχῆς μέγας ἐπίκουρος καί φωτίσας πολλούς ἐν σκότει καί σκιᾷ θανάτου καθημένους. Κατέστη δέ σύγχρονος Ἀπόστολος καί εὐαγγελιστής καί εἰρήνης καί ἀνέσεως ποταμός.
Ὁ Ὅσιος Γερβάσιος «κάηκε στήν πεῖρα καί τήν πυρά τῆς ζωῆς». Ὡμίλει στήν καρδιά τῶν πονεμένων τότε ἀνθρώπων «ἀσταμάτητα καί πρόσχαρα γιά τήν ζωή, τήν πίστι, τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, τίς μετάνοιες πού ἔκανε μυστικά διά τόν ὑπομένομεντα πολλά μαρτύρια καί στεναγμούς καί δάκρυα ὑπό «μπότα» λαό μας ἐδῶ… Καί στήν διδαχή του Ὁσίου μας ἐδέσποζε πάντοτε ἕνα θεῖο χαμόγελο αἰσιοδοξίας καί εὐφροσύνης, μεμιγμένο μέ δάκρυα κατανύξεως καί ἕνα χιοῦμορ ἀξέχαστο πού ἐνίκησε τόν ᾍδη», τόν κάθε ᾅδη, πραγματικῶς καί μεταφορικῶς, καί ἐπεβεβαίνωνε, καί ἐπιβεβαιώνει, μέ τόν λόγο καί τήν πρᾶξί της ἡ Μορφή Γερβασίου τοῦ ἱεροῦ, ὅτι «μεγάλοι εἶναι οἱ ἀνύπαρκτοι», ἐκεῖνοι πού «γεμίζουν ἀπό χαρά ὅταν δέν πληγώνουν κανένα»∙ ἐκεῖνοι πού ἀναπαύουν μόνον μέ τό ἄκουσμά των…
Εἰς τήν Μορφήν τοῦ Ὁσίου Γερβασίου, ἀνθρωπίνης μέν ἀδυναμίας ἐξ ἑνός, θεϊκῆς δέ ἀηττήτου δυνάμεως ἐξ ἑτέρου, οἱ πολῖται τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ ἐν Ἀχαΐᾳ ἔζησαν τό θαῦμα τοῦ Σταυροῦ, ὄχι μόνον εἰς τήν πεύκην ἐπί τῆς ὁποίας ἀνεξιτήλως τό ἐχάραξεν ὁ ἴδιος, ἀλλά εἰς τάς καρδίας ὄχι τάς λιθίνας κάθε ἐποχῆς, ἀλλά εἰς καρδίας ἱεράς φόβου Θεοῦ, πίστεως, ἐλπίδος καί ἀγάπης πεπληρωμένας. Ἔνοιωσαν οἱ ἄνθρωποι τότε τῆς Ἀχαΐας, ἀπολαμβάνοντες τό κήρυγμα καί τήν ἔμπρακτο ἐφαρμογή του ὑπό τοῦ Ὁσίου μας, «μιά αἴγλη σεμνότητος», πού τήν νοιώθουμε σήμερα καί ἡμεῖς, τιμῶντες αὐτόν ἐν «ἐκκλησίᾳ μεγάλῃ», τοῦ πολιούχου τῶν Πατρῶν Ἀνδρέου τοῦ Πρωτοκλήτου. Τήν νοιώθουμε μέ δέος, «γιατί ἀγωνίστηκε καί βγῆκε θείᾳ Χάριτι στό ξέφωτο τῆς ἐλευθερίας, μεταφέροντας σέ ὅλους τό μήνυμα, ὅτι τελικά νικᾷ ἡ Ζωή». Νικᾷ «ἡ Ζωή ἡ ἐν τάφῳ», πού θραύει τούς τάφους καί κονιορτοποιεῖ τούς λίθους, τούς μεγάλους καί τούς μικρούς. Ἡ Ζωή πού εἶναι «ἡ ἐλπίς πάντων τῶν περάτων τῆς γῆς καί τῶν ἐν θαλάσσῃ μακράν».
***
Ἀδελφοί μου,
Ὅταν ὁ Ἀπόστολος Ἀνδρέας ὁ Πρωτόκλητος ἐπήγνυεν ἐπί τήν ἀρραγῆ τότε πέτραν τῆς ἑπταλόφου καί πολυλόφου σήμερον Κωνσταντινουπόλεως, ὅταν ὁ ἴδιος Ἀπόστολος ἐκήρυττε καί ἐστερέωνεν ἐνταῦθα, εἰς τήν εὐλογημένην πόλιν τῶν Πατρῶν καί τήν ἐν γένει γῆν τῆς Ἀχαΐας, τήν τοπικήν Ἐκκλησίαν, ἐκινεῖτο καί ἀσφαλῶς ἀπεκάλυπτεν ἄλλην «προαιώνιον βουλήν» τοῦ Θεοῦ, τοῦ οἰκονομοῦντος καί κυβερνῶντος τά πάντα τῇ Αὐτοῦ προνοίᾳ.
Καί ἔμελλεν ἡ βουλή αὕτη τῆς σωτηρίου οἰκονομίας νά καλλιγονήσῃ τήν πόλει μέν τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου εἰς Μητέρα πολλῶν λαῶν καί ἐθνῶν, τήν δέ Ἐκκλησίαν τῶν Πατρέων νά τήν στεφανώσῃ καί νά τήν εὐεργετήσῃ ποικίλοις τρόποις, πρῶτον μέν διά τῆς ἀντοχῆς καί καρτερικῆς ὑπομονῆς νά ἀνθέξῃ τάς ποικίλας πειρασμικάς καταστάσεις, τάς ὁποίας ἡρωϊκῶς ἀντιμετώπισε καί γενναίως ὁδοιποροῦσα ἐπί τῆς εὐθείας πάντοτε γραμμῆς τῶν παραδόσεών μας ἀντιπαρῆλθε, μέχρις ὅτου ἔλαμψε φῶς ἐλευθερίας∙ δεύτερον δέ νά στεφανωθῇ διά νέφους ὁλοκλήρου ἁγίων, οἱ ὁποῖοι μιμούμενοι τόν ἱδρυτήν της δέν ἐμαρτύρησαν μέν πάντες ἐπί σταυροῦ, ἀλλά ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ παρέστησαν ἑαυτούς τῷ κόσμῳ, τῷ εὐλογημένῳ λαῷ τῆς Ἀχαΐας, θυσίαν μυστικήν καί εὐάρεστον, ὀσμήν εὐῳδίας πνευματικῆς, ἐκπληρώσαντες καί αὐτοί ἄλλην βουλήν τοῦ Θεοῦ.
***
Οἱ οὐρανοί τῶν Πατρῶν διηγοῦνται καί σήμερον δόξαν Θεοῦ, ποίησιν δέ χειρῶν αὐτοῦ ἀναγγέλλει πᾶσιν ὁ ἐν Ἁγίοις τιμώμενος Ὅσιος Γερβάσιος. Καί τιμᾶται τό πρῶτον μετά τήν καί ἐπισήμως διά Πατριαρχικῆς ἐκκλησιαστικῆς πράξεως τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἐκφραζούσης τήν πάγκοινον συνείδησιν, Ποιμένος, Κλήρου καί Λαοῦ καταχώρησίν του ὡς ἄλλου χρυσοῦ κρίκου εἰς τήν μακράν πάντιμον ἅλυσιν τοῦ νέφους τῶν ἀνωνύμων καί ἐπωνύμων εὐαρεστησάντων τῷ Κυρίῳ ἀνά τούς αἰῶνας.
Πρός συμμετοχήν προσωπικῶς εἰς τήν πανέορτον ταύτην καί λαμπράν καί φωτοφανῆ ἡμέραν ἦλθε καί ἡ ἐλαχιστότης μου, τῇ ὑμετέρᾳ εὐγενεῖ καί πρόφρονι προσκλήσει, Σεβασμιώτατε ἅγιε Ποιμενάρχα, ἐκ τῆς Βασιλίδος τῶν Πόλεων, ἐκ τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου, τοῦ ἱεροῦ Κέντρου τῆς Πίστεως καί τοῦ Γένους μας, τοῦ Κέντρου τῆς Ὀρθοδοξίας, διά να μετάσχῃ χαρᾶς ἀνεκλαλήτου καί μεταφέρῃ τήν καί σήμερον ὡς «αὐγήν» τιμωμένην καί ὡς «κραυγήν» ἐκπεμπομένην μαρτυρίαν τοῦ πανσέπτου τούτου παλλαδίου τοῦ Γένους μας καί τάς εὐχάς καί εὐλογίας τοῦ Προκαθημένου τῆς Ὀρθοδοξίας Οἰκουμενικοῦ μας Πατριάρχου Βαρθολομαίου.
Γνωρίζει ἀληθῶς τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον νά ἐκφράζῃ τήν ἁγιότητα καί νά τιμᾷ τούς Ἁγίους, διότι καί τό ἴδιον καθ’ ἡμέραν ἁγιάζεται, διά τοῦ μαρτυρίου καί τῆς μαρτυρίας του, διά τῶν πειρασμῶν καί τῶν θλίψεων, διά δόξης καί ἀτιμίας, διά δυσφημίας καί εὐφημίας. Καί πάντες ἐν τῷ τῆς πίστεως ἡμῶν Σεπτῷ τεμένει, τῷ κλεινῷ Φαναρίῳ, ἑνοῦμεν ἐν μιᾷ φωνῇ τάς προσευχάς μας μαζί σας, ἀδελφοί Πατρινοί, κατά τήν μεγάλην ταύτην καί ἐπιφανῆ ἡμέραν.
***
«Ὁ τῶν ἀρρήτων και ἀθεάτων μυστηρίων Θεός… παρ’ ᾧ οἱ θησαυροί τῆς σοφίας καί τῆς γνώσεως οἱ ἀπόκρυφοι», ἐμεγάλυνεν ἀληθῶς τό ἔλεος Αὐτοῦ καί ἐποίησε καί ποιεῖ «μεγάλα καί ἐξαίσια καί θαυμαστά» διά τοῦ Ὁσίου Του Γερβασίου, ἀποκαλύπτων δι’ αὐτοῦ «τήν πρός ἡμᾶς τοῦ Θεοῦ ἀγαθότητα καί τῆς χρηστότητος αὐτοῦ τόν πλοῦτον».
Τοῦ ἀρρήτου καί ἀποκρύφου τούτου μυστηρίου τῆς σοφίας καί τῆς γνώσεως τά δωρήματα λαμπρῶς ἀπεκάλυψε διά βίου ἁγίου, καταστάς παιδευτής καί γεωργός πανάριστος ἐνθέων ἐπιδόσεων τῆς κατά Χριστόν καί ἐν Χριστῷ αὐθεντίας, τῆς ἐλευθερίας καί συγχρόνως τῆς ὑπακοῆς, εἰς ὑπουργίαν τοῦ Εὐαγγελίου τῆς εἰρήνης, καί ἐστεφάνωσεν «ἀνεπαισχύντῳ προσώπῳ, ἐν καθαρῷ συνειδότι, ἐν πεφωτισμένῃ καρδίᾳ» δι’ «ἁγιασμοῦ ἀναφαιρέτου» τόν λαόν τῆς Ἀχαΐας καί εὐρύτερον τῆς εὐλογημένης Ἑλλάδος ἀπό τῶν διαφόρων ἐπάλξεων τοῦ «μετώπου» ὡς ἐθελοντής στρατιωτικός ἱερεύς κατά τούς ἡρωϊκούς Βαλκανικούς πολέμους∙ ὡς ἱερουργός καί κῆρυξ τοῦ θείου λόγου εἰς τούς Ἱερούς Ναούς Ἁγίου Δημητρίου καί Ἁγίας Αἰκατερίνης Πατρῶν∙ ἱδρυτής τῶν Κατηχητικῶν Σχολείων τοῦ Ἁγίου Δημητρίου δι’ ὅλας τάς ἡλικίας∙ ὡς δόκιμος Πρωτοσύγκελλος τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν ἐπί Ἀρχιεπισκοπείας Χρυσάνθου, τοῦ ἀπό Τραπεζοῦντος∙ ὡς ἐφημέριος καί ἱεροκῆρυξ τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου τῆς ὁδοῦ Ρόμβης τῶν Ἀθηνῶν∙ ὡς ἱδρυτής καί ἑστιάτωρ τῆς Κατασκηνώσεως «Ἡ Ἁγία Παρασκευή» Συχαινῶν∙…
Ἐνδεδυμένος τόν Χριστόν εἰργάσατο καινά καί παράδοξα… καί ἐν μυστηρίῳ ἀπορρήτῳ ἀνεδείχθη δόξα καί καύχημα καί μέγας λαμπαδοῦχος, συνετίζων ψυχάς, τάς ὁποίας ἀνεγέννησεν «εἰς ελπίδα ζῶσαν… εἰς ἔπαινον καί τιμήν καί δόξαν καί τάς ἐκληροδότησεν «ἔμφορτα κλήματα» καυχώμενα «οὐκ ἐν σοφίᾳ καί δυνάμει καί πλούτῳ, ἀλλ’ ἀπολύτως ἐν τῇ ἐνυποστάτῳ σοφίᾳ τοῦ Θεοῦ».
***
Ἀδελφοί μου,
Ἐν τῇ κυριολεκτικῶς ἱεραποστολικῇ πορείᾳ του ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ ὁ Ὅσιός μας καθιέρωσε μίαν θαυμασίαν συνήθειαν, τήν ἀναβίωσιν τότε τρόπον τινά τῆς «δεκάτης», τό «ἁγιομέριδο» τῆς Κατοχῆς, ὡς ἔλεγε, πού καθιέρωσε καί συνίστα εἰς τούς εὐσεβεῖς Ὀρθοδόξους Πατρινούς. Τό «ἁγιομέριδο», νά «μένουν μία ἡμέρα ἐντελῶς νηστικοί διά νά προσφέρουν τήν πενιχρή μερίδα τοῦ συσσιτίου των σέ κάποιους πού πεινοῦσαν περισσότερο στήν λιμοκτονοῦσα κατεχομένη Ἑλλάδα τῶν ἐτῶν 1941-1944». «Μαρτυρία ἀψευδής τοῦ γεγονότος, ὁ Ὅσιος Γερβάσιος στήν Πάτρα», ἔγραφε πολιός Πρωθιεράρχης, ὁ Ἀθηνῶν Ἱερώνυμος ὁ Α’ καί διά τοῦ ὁποίου «ἁγιομέριδου» «ἔδωκε καυχήματα καί στηρίγματα, τήν τῶν θαυμάτων ἐνέργειαν ἀφθόνως».
Εὑρίσκομεν ἀκόμη τόν Ὅσιον ὀργανωτήν φιλανθρωπίας καί συσσιτίου ἐν Ἀθήναις, κατά τάς κρισίμους καί δυσχειμέρους περιστάσεις τοῦ Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου καί τῆς γερμανικῆς κατοχῆς. Ἀνεδείχθη ἀληθῶς σιτοδότης, ἀνώτερος ἲσως τοῦ παγκάλου Ἰωσήφ· διότι ἐνῷ ὁ τελευταῖος ἔδωκεν ἄρτον εἰς τούς ἀδικήσαντας αὐτόν ἀδελφούς του, ὁ Ὅσιος Γερβάσιος παρέσχε τόν ὑλικόν ἄρτον, ὁμοῦ μετά τοῦ πνευματικοῦ, ἐργασθείς ὡς συντονιστής τῶν ἐνοριῶν τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν καί ἐξασφαλίσας, διά κόπου καί μόχθου πολλοῦ, διά προσευχῆς ἐκτενοῦς καί δακρύων πολλῶν, τήν εὔρυθμον λειτουργίαν των, πρός ἐπιβίωσιν καί σωτηρίαν τοῦ ἐμπεριστάτου λαοῦ τοῦ Θεοῦ. Καί ταῦτα πάντα ἐποίησεν ὁ τοῦ Θεοῦ στρατιώτης ἐν μέσῳ κινδύνων ποικίλων καί παγίδων πολλῶν.
Περαιτέρω, οἱ νέοι ἐν τῷ προσώπῳ του εὗρον τόν πνευματικόν καθοδηγητήν, τόν κατηχητήν, τόν προστάτην, τόν παραστάτην καί βοηθόν των, τόν ἱδρυτήν σχολείων καί σχολῶν ὅλων τῶν βαθμίδων, εὓρον τόν πατέρων των.
Ἄοπλος, ὁ Ὅσιος, ράβδον δυνάμεως ἔχων μόνον τόν Σταυρόν, ἐβάστασε τό ὄνομα τοῦ Κυρίου καί μετέβαλε διά πολλούς τήν ἁλμυράν τοῦ βίου θάλασσαν εἰς γαληνόν λιμένα ἀναστασίμου χαρᾶς καί ἀριζήλου δόξης, καί ἀνεδείχθη ὁ ἴδιος ἄλλη «φαεινή λαμπάς», «γλῶσσα εὔλαλος», «δόξα καί κλέος καί πύργος ἄσειστος τῶν Πατρέων», τούς ὁποίους ὡδήγησεν «ἀγάπης πρός ὕψος ἔνθεον».
***
Ὁ Ὅσιος Γερβάσιος, ὁ ἀνύστακτος λειτουργός, ἐκφράζει καί ἐνσαρκώνει ἀκριβῶς τό φρόνημα τῶν Ἁγίων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας ἀπ΄ ἀρχῆς μέχρι τῆς σήμερον. Καί ἀναδεικνύεται ἀσπίς εἰς τόν ὑπό τοῦ «ἐξώλους» πόλεμον, ἀνόρθωσις τῶν πιπτόντων, ἐνίσχυσις τῶν μετανοούντων, ἀναψυχή τῶν καμνόντων.
Ὁ Ἃγιος Γερβάσιος, τό νέον τοῦτο ἐγκαλλώπισμα τοῦ οὐρανίου στερεώματος, σάρξ ἐκ τῆς σαρκός τῆς Πελοποννήσου, εἶναι τό «ἀποκούμπι» καί τό στήριγμά μας. Καί σήμερα εἰς αὐτόν ἐμπιστευόμεθα τά αἰτήματα καί τούς μυχίους πόθους τῆς καρδίας μας, ἰδιαιτέρως ἐνταῦθα, εἰς τόν τόπον, «οὗ ἔστησαν οἱ πόδες αὐτοῦ», εἰς τόν τόπον ὅπου ἔδρασε καί ἡγιάσθη, καί κατέστη ἀληθῶς, ὅπως ὁ Πρωτομάρτυς Στέφανος, «πλήρης χάριτος καί δυνάμεως καί Πνεύματος Ἁγίου».
***
Σεβασμιώτατε ἅγιε Ποιμενάρχα κύριε Χρυσόστομε,
Ἔχετε ὑπ’ ὄψιν, σεῖς καί ὁ ἱερός κλῆρος καί ὁ πιστός λαός σας, τήν μαρτυρίαν τοῦ Ὁσίου μας ὅτι ἡ ἀνθρωπίνη σοφία εἶναι μωρία καί ἡ ἀνθρωπίνη δικαιοσύνη ράκος ἀποκαθημένης. Διά τοῦτο καί εὕρισκε ὁ Ὅσιός μας «τά πολλά στά ὀλίγα καί τό πᾶν στό τίποτε, πού εἶναι γεμᾶτο ἀγαλλίασι, προσφερόμενο στόν Ἕνα «πρός τόν Ὁποῖο ὅλοι πορευόμαστε καί Ἐκεῖνος εἶναι ὁ πάντοτε ἐρχόμενος», ὁ «προσφέρων καί προσφερόμενος, προσδεχόμενος καί διαδιδόμενος καί οὐδέποτε δαπανώμενος». Καί εἰσήγαγεν καί εἰσάγει ὁ Ὅσιος ὄχι στόν φαῦλο κύκλο τοῦ «ὀδόντα ἀντί ὀδόντος» τῶν πολλῶν δυστυχούντων ὑπό διακατεχουσῶν αὐτούς ἐμμονῶν, ἀλλ’ ἀντιθέτως εἰς τήν «καινήν πολιτείαν τῆς ἀγάπης καί τῆς θεώσεως». Ὁ Ὅσιος Γερβάσιος μέ τήν ἱερουργίαν ἐπί τῆς γῆς τῆς ὑπερκοσμίου Θείας Λειτουργίας ἔσκυψε βαθειά εἰς καρδίας πολλάς καί ἐδίδαξεν εἰς αὐτάς τήν Ἄκραν Ταπείνωσιν, τόν Κύριον Ἰησοῦν, ἀποδεικνύων ἐμπράκτως ὅτι ἡ δύναμις ἡ ὁποία νικᾷ τόν κόσμον καί τόν θάνατον ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται. Διά τοῦτο καί ἡ ἰδική του ἀνθρωπίνη ἀδυναμία ἐν δυνάμει δόξης ἐτελειώθη θεϊκῶς καί ἄρχεται ἀπό τῆς σήμερον μία πορεία πρεσβευτική καί μεσιτευτική του πρός τόν Κύριον ὑπέρ ἡμῶν καί ὑπέρ τοῦ κόσμου παντός. Καί ἀκόμη ἡ ζωή του ἐτελειώθη ἐντός τῆς Χάριτος τῆς ταπεινώσεως καί διά τοῦτο μᾶς ἀπεκάλυψε τήν «ἀριστοκρατία τοῦ Πνεύματος τοῦ Παναγίου», τό ὁποῖον ὅπου θέλει πνέει καί τήν φωνήν του ἀκούεις διά τῆς προσευχῆς.
***
Σεβασμιώτατε ἅγιε Πατρῶν,
Ἡ κατακλείς τῆς παρούσης Εὐχαριστιακῆς καί Δοξολογικῆς ἀναφορᾶς πρός τόν παπούλη τῶν Πατρῶν, ἀπευθύνεται πρός τήν Ὑμετέρα Σεβασμιότητα ἀδελφέ ἃγιε Πατρῶν, κ. Χρυσόστομε, ὁ ὁποῖος μᾶς διδάσκετε καί σήμερον ὅτι ἡ ἁγιότης εἶναι μυστήριον, τό ὁποῖον προσεγγίζεται «καιομένῃ καρδίᾳ», μόνον. Μᾶς κηρύττετε ἀπό τοῦ Ἱεροῦ τούτου Ἀποστολικοῦ Συνθρόνου σας, ὅτι τό περισκέπον τήν Ἐπαρχίαν Σας στέφος μαρτύρων καί ὁσίων ἀποτελεῖ τήν ἀήττητον δύναμιν τῆς ἀκαμάτου προσφορᾶς Σας πρός τόν τόπον καί τόν χρόνον, πρός τήν μνήμην καί τήν λήθην, πρός τούς ζῶντας καί τούς κεκοιμημένους, πρός τάς ἀξίας καί τάς ἀτιμήτους παραδόσεις τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ εὐσεβοῦς Γένους μας, πρός ὅ,τι ὡραῖον καί γνήσιον καί ἀληθινόν, γρηγορῶν καί φυλάσσων φυλακάς ἡμέρας καί νυκτός ἐπί τῆς πρώρας τῆς Μητροπόλεώς σας καί τοῦ τόπου τούτου, διδάσκων σήμερον ἡμᾶς διά τοῦ μεγάλου Διδασκάλου τῶν Πατρέων Ὁσίου Γερβασίου τά ἄρρητα καί τά ἀνέκφραστα, τά βιούμενα ἐν Χριστῷ καί ἀποκαλυπτόμενα ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ, συνδυάζων, ἅγιε Γέροντα τῆς Ἀχαΐας, τήν ἀνεξίτηλον μαρτυρίαν τοῦ Ὁσίου Γερβασίου, τήν συμποσουμένην εἰς τήν «κρᾶσιν καί μίξιν» τοῦ ἀναλλοιώτου Ἑνός, τοῦ Ἑνός τῆς αὐθεντίας, τῆς ἐλευθερίας καί τῆς ὑπακοῆς, μετά τῆς ἀριζήλου δόξης προσφορᾶς Σας. Ἀμήν.