Πατρῶν Χρυσόστομος: «Ἁγια Σοφιά μας, Μεγάλη Ἐκκλησιά μας, φῶς τοῦ νοῦ μας καί τῆς καρδιᾶς μας… εἶσαι δικιά μας»
Συγκλονίστηκαν οἱ καρδιές τοῦ πλήθους τοῦ Κλήρου καί τοῦ Λαοῦ πού κατέκλυσαν τόν νέο Ἱερό Ναό τοῦ Ἁγίου Ἀποστόλου Ἀνδρέου Πατρῶν καί τά πέριξ αὐτοῦ, τό μεσημέρι τῆς Παρασκευῆς 24.7.2020, στήν ἐκδήλωση προσευχῆς πρός τόν Θεό γιά τήν Ὀρθοδοξία καί τό Γένος καί διαμαρτυρίας καί ἀγανάκτησης γιά τήν μετατροπή τῆς Ἁγια Σοφιᾶς, ἀπό τούς Τούρκους, σέ τζαμί.
Στήν ὁμιλία του ὁ Σεβασμιώτατος, στήν γεμάτη πατριωτικό ἐνθουσιασμό καί ὀρθόδοξο παλμό, ἀνέφερε μεταξύ τῶν ἂλλων τά ἑξῆς:
Ἀκουέτωσαν Λαοί καί πάντες οἱ ἱσχυροί τῆς γῆς
Θρηνήτωσαν οἱ Ἓλληνες ὃπου γῆς
Πενθήτωσαν ὂρη καί βουνοί
Ρανάτωσαν οἱ οὐρανοί ὂμβρον δακρύων πικρῶν
Γιατί,
« Στήν πόρτα τῆς Ἁγια Σοφιᾶς πού σφάλισεν
ἑνός ἀγγέλου χέρι,
διπλοσφαγμένος ἒπεσε καί πάλιν ὁ δικέφαλος
ἀπ’ τ’ ἂπιστο τοῦ Τούρκου τό μαχαίρι».
Ἀκουέτωσαν κραυγήν οἱ γηγενεῖς καί θρῆνον τῆς νύμφης τοῦ Βοσπόρου,
Τῆς μαρτυρικῆς Ἑπταλόφου, τῆς αἱματοπισμένης καί αἱμοφύρτου Βασιλίδος τῶν Πόλεων,
«ἡ σκλάβα πόλη κάθεται στό Βόσπορο καί κλαίει καί πονεμένη λέει:
Μον’ ἓνα δῶρο καρτεροῦν τά μάτια μου καί κλαῖνε
ἀτίμητο στά ἀτίμητα ἐλευθεριά τό λένε…»
Κωνσταντινούπολη, Ἁγια Σοφιά μας,
Ψυχή μας καρδιά μας, πόλη δικιά μας,
Οὐρανέ τοῦ κόσμου. Εἶσαι δικιά μας,
Πόλη μή κλαῖς, θ’ἂρθει καιρός…
Σέ ἂλλο σημεῖο τῆς ὀμιλίας του ὁ Σεβασμιώτατος ἀνέφερε :
«Ὡς Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί καί δή καί μάλιστα ὡς Ὀρθόδοξοι Ἓλληνες, διαμαρτυρόμεθα μέ ὃλη τήν δύναμη τῆς ψυχῆς μας γιά τήν φρίκη καί τήν βεβήλωση πού βιώνει γιά μιά ἀκόμη φορά ὁ Ὀρθόδοξος αὐτός Χριστιανικός Ναός, ὁ ὁποῖος δυστυχῶς χρησιμοποιεῖται ὡς ἐργαλεῖο ἀπό τόν ἀδίστακτο Πρόεδρο τῆς Τουρκίας, προκειμένου νά ξεπεράσῃ τίς πολιτικές, οἰκονομικές καί ἂλλες ἐσωτερικές του δυσκολίες καί ἀκόμα ἂν θέλετε νά ἐξυπηρετήσῃ ἐκείνους πού μισοῦν θανάσιμα τήν Ρωμηοσύνη.
Διαμαρτυρόμεθα γιά τήν ἀσέβεια, γιά τήν αὐθάδεια, γιά τήν ἀδιαλλαξία, γιά τήν βαρβαρότητα, τήν ὁποία ἐπιδεικνύει ἡ Τουρκία γιά μιά ἀκόμη φορά ἀποκαλύπτοντας τό πραγματικό της πρόσωπο καί τά αἰσθήματά της ἒναντι πολιτισμῶν καί ἀξιῶν. Αὐτά ἐξ’ ἂλλου τά στοιχεῖα ἀνέκαθεν ἐχαρακτήριζαν τήν γείτονα χώρα.
Ἀχνίζουν, ἀδελφοί μου, τά αἳματα τῶν Ἑλλήνων στήν Κωνσταντινούπολη, κλαῖνε οἱ περιουσίες τους, θρηνεῖ ἡ Μικρασία, ὁ Πόντος καί ἡ Καππαδοκία γιά τίς φρικτές καταστροφές καί τίς γενοκτονίες.
Αἱμόφυρτη ἡ μεγαλόνησος, ἡ Ἑλληνικοτάτη Κύπρος μας, μαρτυρεῖ τίς τουρκικές ὠμότητες, τίς λεηλασίες, τίς καταστροφές Ἐκκλησιῶν καί Μοναστηρίων, τούς διωγμούς τῶν Ὀρθοδόξων καί τούς ἐποικισμούς τῶν Ἑλληνικῶν ἑστιῶν.
Θρασύτατη ἡ κεφαλή τῆς γείτονος, κάθε τόσο, μή ὑπολογίζουσα οὐδένα ὑψώνεται μέ διεκδικήσεις καί ἀπειλές. Ὃπως συμβαίνει κατ’ αὐτάς τάς ἡμέρας στό Αἰγαῖο, ὃπου ἡ προκλητικότης καί ἡ θρασύτης τῆς Τουρκίας ὑπερέβη ὃρια καί φραγμούς.
Ποῦ εἶναι ἆραγε οἱ «Μεγάλοι τῆς γῆς»; Ποῦ εἶναι οἱ Διεθνεῖς Ὀργανισμοί; Ποῦ εἶναι οἱ Εὐρωπαῖοι ἑταῖροι μας, ὑποτίθεται χριστιανοί, ὣστε νά ὑψώσουν τό ἀνάστημά τους, προκειμένου νά σταματήσουν οἱ καταστροφές καί βεβηλώσεις μνημείων;
Εἰς ποίας ἐνεργείας προέβησαν, προκειμένου νά σταματήσουν τήν βαρβαρική ἐπέλαση πρός τή Δύση; Ὃταν ξέσπασε πυρκαγιά στήν Παναγία τῶν Παρισσίων, ξεσηκώθηκε, καί καλῶς ἒπραξε, ὃλος ὁ κόσμος, γιατί κατεστράφη ἓνα μνημεῖο. Τά εἰδησεογραφικά πρακτορεῖα ἐπί ἡμέρες εἶχαν ὡς πρῶτο θέμα τήν φωτιά στήν Παναγία τῶν Παρισσίων. Τώρα πού καταστρέφεται ἓνα μνημεῖο ἀσυγκρίτου μεγαλυτέρας αἲγλης καί ἀξίας, πού εἶναι ἆρα γε ἡ εὐαισθησία τῶν Χριστιανῶν καί τῶν ἁρμοδίων τῶν Ὑπουργείων Πολιτισμοῦ τῶν χωρῶν τοῦ κόσμου;
Ποῦ εἶναι ἡ μνήμη τους, ὣστε νά φερθοῦν μέ εὐγνωμοσύνη πρός τόν Λαό καί τό Γένος μας, πού ἐπί τόσους αἰῶνας ἐστάθη ἀνάχωμα καί πλήρωσε μέ σκλαβιά καί μέ μαρτύρια τήν προστασία τῆς Δύσεως ἀπό τήν φωτιά καί τό μαχαίρι τῶν ἀπίστων;
Τί θά ἦταν ἡ Δύση, ἂν ἐμεῖς δέν κρατούσαμε τά στίφη τῶν βαρβάρων, οἱ ὁποῖοι τώρα δυστυχῶς καταλαμβάνουν ἀμαχητί τήν Εὐρωπαϊκή Ἢπειρο καί οὐχί μόνο, καταλύοντας ἢθη καί προσβάλλοντες θρησκεῖες καί πολιτισμούς;
Ὦ καί τῆς φρικτῆς παπικῆς κωμωδίας καί τοῦ ἐμπαιγμοῦ! Τό μόνο πού μπόρεσε μετά δυσκολίας καί ποιός γνωρίζει ἀπό ποιούς πιεζόμενος ὁ Πάπας, τό μόνο πού μπόρεσε νά ἀρθρώσῃ, κάνοντας μᾶλλον ἀγγαρεία, ἦτο νά εἲπῃ ὃτι εἶναι «λυπημένος».
Τί ἂλλο ἆρα γε θά μποροῦσε νά ἐκστομίσῃ, τόσον ὁ συγκεκριμένος Πάπας, ἀλλά καί οἱ πρό αὐτοῦ καί οἱ μετά ἀπ’ αὐτόν, ἀφοῦ οἱ Δυτικοί Σταυροφόροι αἱματοκύλισαν τήν Ρωμηοσύνη καί τήν Ὀρθοδοξία τό 1204 καί ἐσύλησαν καί κατέλυσαν τήν δόξα τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων; Πῶς θά μποροῦσε νά εἲπῃ τί ὁ Ποντίφηξ, ὃταν ἀκούωνται ἀκόμη οἱ θρῆνοι καί οἱ κλαυθμοί μέσα στήν Ἁγια Σοφιά, ἀπό τίς φοβερές καί φρικτές καταστροφές τό 1204;
Ἀλλά λύπη κατέλαβε τήν ψυχή μας καί διά τήν ἀδιαφορία, τήν σιωπή, ἢ τίς χλιαρές δηλώσεις, ὁμοδόξων «ἀδελφῶν μας». Ἡ Ἁγια Σοφιά δέν εἶναι «ἐσωτερικό πρόβλημα» τῆς Τουρκίας, ὡς εἶπαν, οὒτε θά ἐξυπηρετήσῃ τό γεγονός, ὃτι οἱ εἰσερχόμενοι δέν θά πληρώνουν εἰσητήριο. Δέν θά ἠδύνατο νά ἀκουσθῇ πικρὀτερος λόγος ἀπ’ αὐτόν.
Ὃμως ἦλθεν ἡ ὣρα καί τῆς ἰδικῆς μας αὐτοκριτικῆς καί τοῦ αὐτοελέγχου.
Χρόνια τώρα, ὃπως ἐπανειλημμένως ἒχομε τονίσει, μειοδοτήσαμε ἒναντι τῆς ἀληθείας. Παραποιήσαμε, ἀλλοιώσαμε, παραχαράξαμε τήν ἱστορία μας. Ἀδιαφορήσαμε γιά τήν πίστη μας. Πάψαμε νά τιμᾶμε τίς θυσίες τῶν προγόνων μας. Ἀποκρύψαμε, σκοπίμως, ἀπό τά παιδιά μας τούς διωγμούς καί τούς κατατρεγμούς, τά μαρτύρια καί τούς εὐτελισμούς, τούς βιασμούς καί τίς σφαγές, τίς γενοκτονίες καί τίς καταστροφές πού ὑπέστημεν ἀπό τούς Τούρκους.
Ὑποτονικά ἑορτάσαμε καί ἑορτάζομε τίς Ἐθνικές μας Ἐπετείους. Παρεξηγήθη ἡ ἀγάπη πρός τήν Πατρίδα καί ἡ ἀναφορά στίς Ἐθνικές μας μνῆμες. Δῆθεν, γιά τήν καλή, ὃπως εἶπαν, γειτονία. Ποιός θά πληρώσῃ, ἆρα γε γι’ αὐτά τά λάθη τόσων ἐτῶν; Ποιός θά τά διορθώσῃ καί μέ ποιό τρόπο; Πόσος χρόνος χρειάζεται, γιά νά ἀλλάξῃ ὁ ροῦς τῶν πραγμάτων; Ποιός θά λογοδοτήσῃ γιά τήν ἀνεξέλεγκτη εἲσοδο μουσουλμάνων στήν Πατρίδα μας; Τί θά γίνῃ μέ τήν πληθυσμιακή ἀλλοίωση στήν Ἑλλάδα;
Ἀγαπητοί μου, σήμερα στήν Κωνσταντινούπολη, στήν Πόλη τῆς καρδιᾶς μας, στή βασίλισσα τοῦ κόσμου, πραγματοποιεῖται ἓνα ἀνοσιούργημα κάτω ἀπό τά μάτια τῶν ἰσχυρῶν τῆς γῆς, οἱ ὁποῖοι ἀδιαφοροῦν δυστυχῶς γιά ὃ,τι πνευματικό, ὑψηλό καί θαυμάσιο ἐπίτευγμα ἐπί τῆς γῆς. Σήμερα πραγματοποιεῖται μιά ἀπό τίς μεγαλύτερες ἀδικίες στόν κόσμο καί συντελεῖται ἒγκλημα μέγιστον.
Γνωρίζομε ὃτι οἱ πάντες αἰσθάνονται μειονεκτικά, γιατί δέν μπόρεσαν οὒτε θά μπορέσουν ποτέ νά φτιάξουν Ἁγια Σοφιά, ὃπως οἱ Ρωμηοί, νά τήν στολίσουν μέ ψηφιδωτά, νά ἒχῃ ζωή τόσων αἰώνων. Δέν μπόρεσαν οὒτε θά μπορέσουν ποτέ, νά ὑψώσουν Παρθενῶνες μέ κάλλος τέτοιο πού νά προκαλῇ δέος στούς ὀφθαλμούς τῶν ἀνθρώπων καί ρίγος στίς καρδιές διαχρονικά.
Ἀδελφοί μου, μέσα στόν πόνο καί στήν θλίψη τῶν ἡμερῶν, εἲδαμε ἓνα καλό. Ξύπνησαν εὐτυχῶς οἱ Ἓλληνες.
Κάτι ἂρχισε νά ἀλλάζῃ σ’ αὐτόν τόν τόπο. Ἡ βδελυρή πράξη τῶν Τούρκων ἐνήργησε ἀφυπνιστικά γιά τόν κοιμώμενο γίγαντα, γιά τόν Λαό μας δηλαδή, γιατί ἡ Ἁγια Σοφιά εἶναι ἡ ψυχή μας καί ἡ καρδιά μας. Εἶναι ὁ πόθος καί τό ὡράϊσμά μας. Εἶναι ἡ μεγάλη τοῦ Γένους Ἐκκλησιά, εἶναι τό κόσμημα τοῦ κόσμου, ἡ τοῦ κόσμου εὐκοσμία, γιά νά χρησιμοποιήσωμε τήν Ἐκκλησιαστική γλῶσσα.
Τό 2021 θά γιορτάσωμε τά 200 χρόνια ἀπό τήν Ἑλληνική Ἐπανάσταση. Πρέπει ὁ ἑορτασμός αὐτός νά εἶναι βροντερός, βαθύς, ἀντάξιος τῶν θυσιῶν τῶν προγόνων μας. Νά εἶναι καί θά εῖναι μιά ἀπάντηση στήν Τουρκία γιά τά ἐγκλήματα πού ἒκαμε διαχρονικά.
Μιά πρόταση πρός τό Ὑπουργεῖο Παιδείας. Τήν ἒχομε ξανακάνῃ. Καιρός εἶναι, ἀντί γιά τίς πενταήμερες τῶν Σχολείων, γιά λόγους ἀναψυχῆς, νά ὁδηγήσωμε τά παιδιά μας νά προσκυνήσουν σέ τόπους ἱερούς, γιά νά βαπτίζωνται στά ἱερά νάματα τῆς φυλῆς μας ἀπό τήν ἀρχαία ἐποχή καί τήν λαμπρή βυζαντινή περίοδο, τήν Ὀρθοδοξία, τούς πόνους καί τούς καημούς τοῦ Γένους μέσα ἀπό τήν Ἁγία Λαύρα καί τό Μέγα Σπήλαιο. Γιά νά δοῦν τά παιδιά, τίς ρίζες τους καί νά καταλάβουν τί σημαίνει Ἑλλάδα, ὣστε νά νοιώθουν περηφάνεια γιά τήν καταγωγή τους.
Ἀκόμη θά ἢθελα νά διαβεβαιώσω ὃλους σας, ὃτι μέσα μας ὑπάρχει αὐτός ὁ ἐνθουσιασμός, ὣστε ἂν χρειασθῆ πρῶτοι ἐμεῖς, οἱ Ἀρχιερεῖς καί οἱ Ἓλληνες Ἱερεῖς καί Καλόγεροι, μπροστάρηδες ὃπως κάναμε πάντα σ’ αὐτόν τόν τόπο, θά ἀγωνισθοῦμε, δίδοντας καί τό αἷμα μας ἐάν χρειασθῆ γιά τήν Ὀρθόδοξη Πατρίδα μας. Δέν θά σιωπήσωμε καί στή συνέχεια γιά τίς ἀδικίες πού γίνονται εἰς βάρος τῆς Πίστεώς μας καί τῆς Πατρίδος μας. Δέν θά πάψωμε ἀγωνιζόμενοι γιά τά ἀπαράγραπτα δίκαιά μας, μή φειδώμενοι κόπων καί μόχθων καί αὐτῆς τῆς ἰδίας τῆς ζωῆς μας.
Αὐτή τήν στιγμή στρέφομε τόν νοῦν καί τήν καρδία μας στό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο μας καί στόν πρῶτο τοῦ Γένους μας, στόν Παναγιώτατο καί Οἰκουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαῖο καί στούς περί αὐτόν Κληρικούς, μαζί του φρυκτωρούς τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ Γένους δηλώνοντας τόν σεβασμόν καί τήν ἀμέριστον συμπαράστασή μας εἰς ὃ,τι ἱερόν καί ἃγιον ὃλαις δυνάμεσι ὑπηρετοῦν.
Ἐπίσης στηρίζομε τήν ὃποια προσπάθεια καί ἐνέργεια τῆς Ἑλληνικῆς Κυβερνήσεως γιά τά ἀπαράγραπτα δίκαια τῆς Πατρίδος μας. Ὑπάρχει τό διεθνές δίκαιο, τό ὁποῖο καλῶς ἐπικαλοῦμεθα. Ἀλλ’ ὃμως ὑπάρχει καί τό δικό μας, τό ἐθνικό Δίκαιο.
Αὐτές τίς ὧρες, ἀλλά καί πάντοτε ἒχομε ἀνάγκη ἀπό τήν ἑνότητα. Πρέπει νά γίνωμε, ἐάν δέν εἲμαστε ἓνα σῶμα, μιά ψυχή γιά τήν Πατρίδα μας, γιά τήν Ἑλλάδα μας.
Ἡ Ἁγια Σοφιά, ἒστω καί ἂν τῆς ἂλλαξαν τό ὂνομα της οἱ βάρβαροι στίς πινακίδες, λέγοντάς την «μεγάλο τζαμί», θά εἶναι γιά μᾶς «Ἡ Μεγάλη Ἐκκλησιά, ἡ Ἁγια Σοφιά μας». Ἡ κλειστή πύλη γι’ αὐτούς θά εἶναι ὁ τρόμος τους γιατί κάποτε θά ἀνοίξῃ. Ἡ Ἁγια Σοφιά εἶναι τό κέντρο τοῦ κόσμου, εἶναι ὁ ὀμφαλός τῆς γῆς. Δέν εἶναι δική τους. Τἠν ἒκλεψαν καί τήν κατέχουν μέ τό σπαθί καί τή βία. Ὁ Μαρμαρωμένος Βασιληᾶς εἶναι ὁ ἐφιάλτης πού δέν τούς ἀφήνει νά ἡσυχάσουν ἡμέρα καί νύκτα, γιατί γνωρίζουν ὃτι θά ξυπνήσῃ καί θά προβάλλῃ μέ τό σπαθί του γιά νά ἐλευθερώσῃ τήν Μεγάλη Ἑκκλησιά ἀπό τά βέβηλα χέρια τους…»
Ὁ Σεβασμιώτατος ἒκλεισε τήν ὁμιλία του μέ στίχους νεωτέρου μουσικοσυνθέτου (Σπανουδάκης):
«Πόλη γλυκιὰ Πόλη δική μας
Πόλη τῆς γῆς καὶ τοῦ οὐρανοῦ
Πόλη καημὸς ποὺ γίνες τραγούδι ἐδῶ
μὴ κλαῖς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς, θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς
Πόλη χρυσὴ Πόλη τοῦ ἥλιου
Πόλη μητέρα κι ἀδερφὴ
Πόλη λυγμὸς ποὺ γίνε λουλούδι ἐδῶ
μὴ κλαῖς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς
Μέσα σ’ὄνειρο σ’εἶδα ξανὰ
ὅλο φῶς ὅπως ἤσουν παλιὰ
καὶ στὰ μάτια σου ἡ Ἁγία Σοφία
ἕνα δάκρυ ποὺ ἀκόμα κυλᾶ
Πόλη γλυκιὰ ἀγαπημένη
μία ζωὴ σ’ἀποζητῶ
εἶσαι ἐκεῖ κι ὅμως σὲ ἀγγίζω ἐδῶ
μὴ κλαῖς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς
Πόλη ζωὴ Πόλη ἐλπίδα
Πόλη Θεοῦ Πόλη ὅλο φῶς
Πόλη γλυκειὰ ποὺ γινες Πατρίδα ἐδῶ
μὴ κλαῖς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς
Πόλη γλυκιὰ Πόλη δική μας
Πόλη τῆς γῆς καὶ τοῦ οὐρανοῦ
Πόλη καημὸς ποὺ γίνε τραγούδι ἐδῶ
μὴ κλαῖς θὰ’ρθῃ ὁ καιρὸς θὰ’ρθῃ ὁ καιρός.
Στήν ἐκδήλωση τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Πατρῶν συμμετεῖχαν ἃπαντες οἱ Κληρικοί, Ἐκπρόσωποι Ἀρχῶν καί Φορέων, σύλλογοι μέ τίς ἐθνικές ἐνδυμασίες καί τά λάβαρά τους καί πλῆθος Λαοῦ. Τά πατριωτικά συναισθήματα, ὁ πόνος καί ὁ ἐνθουσιασμός ἐξεδηλώθησαν ἒντονα, ὣστε νά συγκλονισθοῦν οἱ καρδιές καί νά κλαύσουν ἀκόμα καί οἱ κολῶνες τοῦ Ἁγίου Ἀνδρέου.
Ἐκτός ἀπό τούς ὓμνους τῆς Παρακλήσεως ἀκούστηκαν παραδοσιακά τραγούδια γιά τήν Πόλη καί τήν Ἁγια Σοφιά, ἐψάλη τό « Τῇ Ὑπερμάχῳ» ἀπ ‘ ὃλους καί ὁ Ἐθνικός Ὓμνος.