ΒΙΟΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
π. ΠΑΝ. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ
Ποίηση, δοκίμια, θεολογικά - ιστοριοδιφικά, υπό δημοσίευσιν
Ὁ π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ γεννήθηκε στό Μπανάτο τῆς Ζακύνθου τό 1961, εἶναι ἔγγαμος μέ τήν Φωτεινή Παπαντώνη καί ἔχει τρία παιδιά. Μετά τά ἐγκύκλια γράμματα στή γενέτειρά του, σπούδασε Ποιμαντική Θεολογία στό Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν καί Λογιστικά στήν Πάτρα. Στίς τάξεις τοῦ Κλήρου εἰσῆλθε τό 1983 καί ἀπό τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1987 ἐφημερεύει στήν Ἐνορία τοῦ χωριοῦ του, φέρει τό ὀφφίκιο τοῦ Πρωτοπρεσβυτέρου καί ἀπό τό 1996 ἔχει διορισθεῖ Γενικός Ἀρχιερατικός Ἐπίτροπος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Ζακύνθου [Πρβλ. σχετ.: http://www.i-m-patron.gr/news2/banato2000.html και http://www.imzante.gr/].
Διδάσκει ἀπό τό 1992 ἀνελλιπῶς στή δευτεροβάθμια ἐκπαίδευση καί ὑπῆρξε ἐπί σειρά ἐτῶν (1989-1994) παραγωγός-παρουσιαστής ραδιοτηλεοπτικῶν ἐκπομπῶν ἐπί πολλῶν κι ἐνδιαφερόντων θεολογικῶν, λογοτεχνικῶν καί κοινωνικῶν θεμάτων στήν τοπική ἰδιωτική ραδιοτηλεόραση.
Ἀσχολεῖται μέ τήν Ποίηση, τό Δοκίμιο, τίς θεολογικές - ἱστοριοδιφικές μελέτες καί τή Λαογραφία. Ἐκτός ἀπό τά βιβλία, πού ἔχει ἐκδώσει, ποιήματα καί μελέτες του ἔχουν κατά καιρούς δημοσιευθεῖ στά Περιοδικά "Τετράμηνα", "Σύναξη", "Νέα Ἑστία", "Ἡ λέξη", "Περίπλους", "Πόρφυρας", "Τό Δέντρο", "Κοινωνία", "Ἑπτανησικά Φύλλα", "Μικρή Ὑδρία", σέ ἑλληνικές καί ξένες Ἀνθολογίες, σέ ἀθηναϊκές καί τοπικές ἐφημερίδες
[Πρβλ.: http://www.i-m-patron.gr/news2/empneyseis_nerou.html].
Τό 1993 τιμήθηκε μέ τό Βραβεῖο Ποίησης Haiku (Χαϊ-κού) τῆς Ἰαπωνικῆς Πρεσβείας, τό 1998 ἐξελέγη ὁμόφωνα ("ἐπιστήμης ἕνεκα καί ἀρετῆς") Ἀντεπιστέλλον Μέλος τοῦ Φιλολογικοῦ Συλλόγου "Παρνασσός" καί τό 2000 Τακτικό Μέλος τῆς "Ἐθνικῆς Ἑταιρίας τῶν Ἑλλήνων Λογοτεχνῶν".
Παράλληλα εἶναι Μέλος τοῦ Ἐφορευτικοῦ Συμβουλίου τῆς Δημόσιας Βιβλιοθήκης Ζακύνθου, Μέλος τοῦ Δ. Σ. τοῦ "Κληροδοτήματος Μητροπολίτου Παύλου Σοφοῦ", Γραμματέας τοῦ Δ. Σ. τῆς Ἑταιρείας Προστασίας Ἀνηλίκων καί κατά καιρούς Μέλος διαφόρων Ἐπιτροπῶν τοπικοῦ κοινωνικοῦ καί πολιτισμικοῦ ἐνδιαφέροντος.
ΠΟΙΗΣΗ:
ΔΟΚΙΜΙΑ:
- "Λογομαχία γιά τήν Ποίηση", ["Τετράμηνα" 1991]
- "'Οφειλόμενα στό νυκτερινό μαθητή τοῦ Ὁμήρου 'Ανδρέα Κάλβο", ["Δελτίο τῆς 'Οργανωτικῆς 'Επιτροπῆς γιά τό ἔτος Κάλβου", Φλεβάρης 1992]
- "Ἡ ἀναστήλωση τοῦ ἀπωλεσμένου πολιτεύματος (Τύποι στιγμῶν στόν 'Ελύτη)", ["Τετράμηνα" 1992]
- "Ὁ Μαντατοφόρος τῆς 'Ανάστασης (Δυό κείμενα κι ἕνα ποίημα γιά τόν Ρίτσο)", ["Τετράμηνα" 1993]
- "Τό πρόσωπο τῶν πραγμάτων (Προσβάσεις στόν 'Οδυσσέα τοῦ Τζόυς)", ["Τετράμηνα" 1994]
- "Τό Χαϊκού: Ἄσκηση γλυπτικῆς τοῦ λόγου", ["Τετράμηνα" 1996]
- "Σχεδιάσματα ἐγκωμίων γιά τόν 'Οδυσσέα 'Ελύτη", ["Αθήνα 1997]
- "Ὁ ἑνικός Σολωμός", ["Παρνασσός" 1999]
- "Συνομιλίες (γιά τήν Ποίηση καί πάλι)", ["Τετράμηνα" 2000]
ΘΕΟΛΟΓΙΚΑ - ΙΣΤΟΡΙΟΔΙΦΙΚΑ:
- "Ἡ ἀρχαϊκή λειτουργία τοῦ 'Ιακώβου καί ὁ Λάτας (Ἑκατό χρόνια ἀπό τήν α' ἔκδοσή της στή Ζάκυνθο 1886-1986)", ["Τετράμηνα" 1987]
- "Στό μέγα καῦμα χλωρός (Μιά οἰκολογική προσέγγιση στήν "'Αποκάλυψη" ἀπό θεολογική ἄποψη)", ["Τετράμηνα" 1991]
- "Ανά-γνωση λόγου ἀνθηροῦ (Μελέτη καί ἀπάνθισμα ἱερατικῆς ποίησης)", ["Τετράμηνα" 1998]
- "Ζακύνθου Ἑορτοδρόμιον", [Συλλογή καί ὑπομνηματισμός τῆς ἐν γένει ζακυνθινῆς ὑμνογραφίας, σ.σ. 650, ἐκδ. Ἱ. Μητροπόλεως Ζακύνθου, Ζάκυνθος 1998]
- "Τό περί τῶν Ζακυνθίων Ἁγίων ὑμνογραφικό ἔργο τοῦ Μοναχοῦ Γερασίμου Μικραγιαννανίτου", [Πρακτικά Διεθνοῦς Συνεδρίου "Ἅγιοι καί ἐκκλησιαστικές προσωπικότητες στή Ζάκυνθο", ἐκδ. Ἱ. Μητροπόλεως Ζακύνθου, 'Αθῆναι 1999, τ. 2, σ. 9-22]
- "Σύμμικτα γιά τόν 'Αρχιεπίσκοπο Ζακύνθου Διονύσιο Λάτα", ["Ἑπτανησιακά Φύλλα" 1999]
- "Ὁ Μητροπολίτης Ζακύνθου Διονύσιος Δελάζαρης (1833-1838) καί ὁ Κώδικας τῆς Ἀρχιερατείας του" ["Ἑπτανησιακά Φύλλα" 2000]
Ὑπό δημοσίευσιν:
- "'Ανέκδοτα ὑπομνήματα γιά τούς Μητροπολίτες Ζακύνθου Διονύσιο Δελάζαρη καί Νικόλαο Κοκκίνη", [Πρακτικά Στ' Πανιονίου Συνεδρίου]
- "Νεώτερα για τους Αδελφούς Κωνσταντίνο και Γαβριήλ Στρατούλη στη Ζάκυνθο", [Πρακτικά του Α΄ Διεθνούς Συνεδρίου Κυθηραϊκών Μελετών]
Πρόλογος από τα "ΖΑΚΥΝΘΙΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ", εκδ. Θεάτρου Αβούρη, Αθήνα 2000, τ. 3
Η παραμυθία των παραμυθιών
Τα σπίρτα που ενοτίσανε ξέρουνε την αλήθεια
ανάβω βράδυ κι αρχινάω γορδόνι παραμύθια.
Π. Κ.
Ο λόγος αναπόφευκτα καί πάλι για το Υπέρλογο, την προαιώνια, μυστική και αναπότρεπτη αυτή ροπή της ύπαρξης. Την κατάσταση δηλαδή εκείνη, κατά την οποία χειραγωγείται ο ανυποψίαστος κατευθείαν στην επικράτεια του Ονείρου, την οριστική και θάλλουσα , εννοώ, πατρίδα του καθενός μας. Εν' από τα οχήματα του ανθρώπινου λόγου προς τα εκεί - από τ' αρτιότερα κι ασφαλέστερα - είναι τα Παραμύθια. Ας μη θεωρήσουμε, ότι η καθαρόαιμη αυτή λαική έκφραση αποτελεί τρόπο εξόδου μόνον από την αισθητή ή αδιόρατη φυλακή της καθημερινότητας. Πρώτα και κύρια συνιστά άριστη μέθοδο αγωγής πνευματικής υγείας και ταυτόχρονα παυσίλυπο, παυσίπονο, μέ καταλυτικά πάντως αποτελέσματα. Διότι, αν οτιδήποτε το ιδιαίτερα πολύπλοκο και αδιανόητο για μας, μπορεί εντούτοις στην περιοχή του παραμυθιού, με την υπέρβαση των λογικών συνόρων, να καταστεί προσβάσιμο, αν σε τελική ανάλυση "ζούνε αυτοί καλά και μεις καλύτερα", γιατί τότε να μην πασχίσουμε και μεις να τα εγκοσμιώσουμε ολ' αυτά ως καθημερινή μας πρακτική; Μα δικαιότατα θ' αναρωτηθείτε, πώς είναι μπορετό τα ονειρικά και τα παραμυθένια να προτείνονται ως παυσίπονο ή ως σύγχρονος τρόπος ζωής, σε μιαν εποχή λανθάνουσας μα κυριαρχικής πνευματικής ατροφίας και αστοχίας, μέ δεδομένο μάλιστα τον καταιγισμό έως πλησμονής γνώσεων πανταχόθεν, τα μύρια όσα επιτεύγματα του διαδικτύου, τη σκληροκαρδία της παγκοσμιοποίησης; Σήμερα μάλιστα, που, μές από χίλια μύρια κύματα, ακόμη και το φερόμενο ως "ιδιωτικό όραμα" στην Τέχνη ξεθωριάζει ολοένα ή έχει ήδη αμαυρωθεί κατάφορα και η μοναχικότητα - κρυφός καημός του καθενός αγιάτρευτος - νοτίζει έως ασθένειας και θανάτου τo σύγχρονο άνθρωπο.
Η όλη αυτή θέση του προβληματισμού μας θέτει ταυτόχρονα "τόν δάκτυλον επί τoν τύπoν των ήλων". Διότι, αν όλ' αυτά συμβαίνουν έτσι, τότε είναι αναγκαίο ο σύγχρονος άνθρωπος - επιστρέφοντας σιγά σιγά στήν απωλεσμένη του αθωότητα - να παρηγορηθεί επιτέλους, οπότε πια ευκολότερα θα ξεδιακρίνει το μίτο για τη διέξοδο απ΄ τόν όλο αυτό λαβύρινθο.Το μέγα ζητούμενο της εποχής μας, δεν είναι να καταστείλουμε, ως νεόκοποι και όλως γραφικοί ομολογουμένως ΔονΚιχώτες, τα ολόγυρα και μέσα μας ούτως ή άλλως τεκταινόμενα, αλλά με σοφία και περίσκεψη να μεταμορφώσουμε -όσο περνάει απ' το χέρι μας- το νεώτερο κόσμο, με το ν' απαλύνουμε κατ' αρχήν την υπαρξιακή του ανεστιότητα, αμβλύνοντάς την έτσι. Δεν είναι καθόλου τυχαίο, πιστεύω, ότι οι αρχαιότερες και σοφότερες τών δικών μας γενεές τήν παρηγορία τήν ονόμασαν "παραμυθία". Γι' αυτό ακριβώς και εισηγούμαι τήν "παραμυθία των παραμυθιών". Διότι είμαι βαθύτατα πεπεισμένος, ότι η συχνότατα υπερρεαλιστική αισθητική τους, η ευλυγισία των διαλεκτικών τους υπερβάσεων, ο θρυμματισμός των χρονικών και τοπικών κατεστημένων, η καλολογική τους απλότητα και κατά συνέπειαν η αφοπλιστική αμεσότητά τους φέρουν αφ' εαυτών τή δυναμική της παρηγορίας, η οποία εντέλει αυτή μεταμορφώνει τα πρόσωπα, τα είδη και τα πράγματα.
Είναι ανάγκη να επανέλθουμε στο πολίτευμα των παραμυθιών, το κατά πολύ αυθεντικότερο, αθωότερο και πιο τελεσφόρο απ' το δικό μας. Είναι ανάγκη να επανεύρουμε τήν πηγαία αισιοδοξία και τη δημιουργική έμπνευση της πρόωρα τραυματισμένης παιδικότητάς μας, με κάθε κόστος. Αποτελεί πια κοινό τόπο η διαπίστωση, ότι τα όποια πλάσματα της φαντασίας μας αποδεικνύονται ολοένα ειλικρινέστερα όλων των γνωστών - αγνώστων ρεαλιστικών, άνοστων κι ανέραστων συνήθως εξαμβλωμάτων της τρέχουσας πνιγηρής επικαιρότητας. Η εν γένει Τέχνη διαθέτει άλλωστε τη χαρακτηριστική ιδιότητα, νά φυγαδεύει την ύπαρξη προς το ασφαλέστερο και τελειότερο, διασώζοντάς την. Αυτό ακριβώς κατορθώνουν και τα παραμυθητικά Παραμύθια, τα οποία δεν έπαψε ποτέ να παράγει ως ανάγκη αναπνοής και να διηγείται ο λαός μας, σε ώρες μάλιστα άκρας τρυφερότητας, νοσταλγίας και θαλπωρής, στις πιό ιερές του ώρες δηλαδή. Διότι και τα Παραμύθια είναι Τέχνη. Τη μαεστρία και την ευαισθησία του αφοσιωμένου Τεχνουργού χρειάζονται κι αυτά για να εκφρασθούν, να νουθετήσουν, να νύξουν τις ευαισθησίες μας, στην δε διαυγή τους επικράτεια υποφώσκει Ποίηση, Ζωγραφική, Μουσική και κάθε άλλη παρόμοια ευγένεια. Κι ακόμη ευδοκιμούν εκεί μέσα η λεπταίσθητη σάτιρα, το σπαρταριστό έως δακρύων γέλιο, το άλλο δάκρυ εξάλλου απ' την ψυχή, ο στεναγμός απ' τα κατάβαθα για τα πάθη και τα λάθη, ο από μηχανής θεός παρών κι αυτός - για να δικαιώνουν έτσι την αρχαία συγγένεια και καταγωγή τους-, το άφθιτο φως του Αγαθού καταστέλλοντας αέναα το πρόσκαιρο σκοτάδι, η ΄Υβρις και η Νέμεσις κι αυτές παρούσες οπωσδήποτε, οι κοινωνικές διαπλοκές σε απρόσμενη συνύπαρξη και ισορροπία, τα μέχρι τότε Μέγιστα σμικρυνόμενα τώρα και τα Μικρά ν' αποθεώνονται... Και πάει λέγοντας...
Τι χάρη και χαρά, να εμπιστευόμαστε τούς γλυκύτατους και πολυφίλητους ήρωες των Παραμυθιών! Τί εξαίρετο προνόμιο γιά τούτο το "αλωνάκι", που το λένε Ζάκυνθο, να έχει πλουτισθεί με τέτοιο πρωτογενές λαογραφικό υλικό, με τόσες και τέτοιες παρηγοριές! Να γνωρίζει δηλαδή ο καθένας, ότι, εάν έρθει κάποτε καιρός, που όλοι κι όλα τον εγκαταλείψουν, μπορεί να καταφεύγει εκεί στις ώρες του λυγμού, για ν' αποθέτει το φορτίο των κάθε λογής παθών του, ανταλλάσσοντάς το με την άφατη τέρψη της παραμυθένιας αλήθειας ή, αν προτιμάτε, του αληθινού παραμυθιού, του πιθανού απίθανου και του αλλιώτικα ωραίου, εκεί όπου ανέκαθεν διαδραματίζεται η ανθρώπινη σχοινοβασία.
π. ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ
|